TBMM'nin 9 ayı: Çalışmalar 5 parti ile başladı, 4 parti ile bitti

TBMM'de, 1 Ekim 2000 tarihinde başlayan 3. Yasama Yılı, yaklaşık dokuz aylık çalışma süresinin ardından 29 Haziran 2001'de sona erdi.3. Yasama Yılı'nın başlamasından sonra Yıldırım Akbulut'un g"rev süresinin bitmesiyle TBMM Başkanlığı için seçim süreci başladı. MHP Konya Milletvekili ™mer İzgi, 18 Ekim 2000 tarihinde TBMM Başkanı seçildi. İzgi, 533 milletvekilinin katıldığı d"rdüncü tur oylamada, ANAP Kastamonu Milletvekili Murat Başesgioğlu'ndan 2 oy fazla alarak 264 oyla TBMM'nin 25. Başkanı oldu. Türkiye'nin yaşadığı 2 ekonomik krizden sonra yasama faaliyetlerini hızlandırarak "nemli yasal düzenlemeler imza atan TBMM; gergin oturumlar, istifalar, ihraçlar ve FP'nin kapatılmasıyla yeniden şekillenen sandalye dağılımıyla da "nemli gelişmelere sahne oldu. Ekim 2000'de 5 partiyle yasama yılına başlayan Meclis'te tatile girilirken 4 parti kalmıştı. İstifalar ve ihraç DSP'den seçilen Bülent Ersin G"k (İstanbul) 17 Ekim 2000'de, Mustafa Düz (İstanbul) 22 Ocak 2001'de, Mehmet ™zcan (İzmir) ve Nezire Karakuş (İstanbul) ise 1 Mayıs 2001'de partilerinden istifa ettiler. İstanbul Milletvekili Sadettin Tantan ise İçişleri Bakanlığı g"revinden alınıp, Devlet Bakanlığı'na getirildikten bir gün sonra, 6 Haziran 2001'de ANAP'tan ayrıldı.MHP'den İçel Milletvekili olarak TBMM'ye giren Ali Güng"r, Şartla Salıverme Yasası g"rüşülürken Başbakan Bülent Ecevit ve hükümete y"nelik s"zleri nedeniyle 10 Ocak 2001'de partisinden ihraç edildi. Bu arada, kapatılan FP'den İstanbul Milletvekili seçilen Mukadder Başeğmez, 19 Nisan 2001'de partisinden istifa etmesinin üzerinden 24 saat geçmeden partisine d"ndü. Ekim-Haziran d"neminde değişik nedenlerle 9 milletvekili, Meclis'in tatile girmesini izleyen haftada ise 3 milletvekili partilerinden ayrıldı. Katılımlar Yine FP'den İstanbul Milletvekili olarak TBMM'ye giren Mehmet Fuat Fırat, 8 Ocak 2001'de bu partiden istifa ederek 9 Şubat 2001'de ANAP'a geçti. Ordu Milletvekili Yener Yıldırım ise 26 Nisan 2001'de DYP'den ayrıldıktan sonra 28 Haziran'da MHP'ye katıldı.Meclis tatile girdikten kısa süre sonra, DYP Kocaeli Milletvekili Meral Akşener ve Van Milletvekili Hüseyin Çelik ile MHP Kayseri Milletvekili Sadık Yakut partilerinden istifa ettiler. S"zkonusu 3 milletvekili, FP sonrasındaki partileşme çalışmaları çerçevesinde ''yenilikçi'' kanatla birlikte siyaset yapacaklarını açıkladı. Kapatılan FP listesinden Hakkari Milletvekili seçilen Evliya Parlak, bu partiden ayrılmasından yaklaşık sekiz ay sonra 17 Ocak 2001 tarihinde DSP'ye katıldı. Ölümlü kavga DSP Konya Milletvekili Turan Bilge, uzun süre tedavi g"rdüğü hastanede 29 Ocak 2001 tarihinde yaşamını yitirdi. DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu ise 30 Ocak 2001 tarihinde Meclis İçtüzüğü değişikliği g"rüşmeleri sırasında Genel Kurul'da çıkan ve yumruklaşmalara varan kavga sonrasında kuliste geçirdiği kalp krizi sonucu yaşamını yitirdi. Meclis bir hafta çalışmadı. Savcılığın soruşturma açtığı bu olaya ilişkin olarak, MHP Osmaniye Milletvekili Mehmet Kundakçı ile İçel Milletvekili Cahit Tekelioğlu hakkında, ''Kastın aşılması suretiyle adam "ldürme'' suçundan açılan davada, yargılama devam ediyor. TBMM'nin 3. Yasama Yılı'nda iki milletvekili de yaşamını yitirdi. DYP Şanlıurfa Milletvekili Fevzi Şıhanlıoğlu'nun "lümü Meclis'te gergin günler yaşanmasına neden oldu. 3. en büyük grup bağımsızlar DYP'li Meral Akşener ve Hüseyin Çelik ile MHP'li Sadık Yakut'un Yasama Yılı sonunda partilerinden istifa etmesiyle bağımsızların sayısı 115'e yükseldi.FP'nin kapatılması TBMM Başkanlık Divanı ve komisyonlarda partilere düşen üyelik sayısını değiştirdi. Anamuhalefet partisi konumuna yükselen DYP'nin bu birimlerdeki üye sayısı arttı. Ayrıca DYP, bir Meclis Başkanvekilliği koltuğuna da sahip oldu. Bu dağılımı ilişkin seçimler yeni yasama yılına bırakıldı. Anayasa Mahkemesi FP'yi kapatırken İstanbul Milletvekili Nazlı Ilıcak ile Tokat Milletvekili Bekir Sobacı'nın milletvekilliklerini de düşürdü. Yüksek Mahkeme'nin gerekçeli kararı yayınlanana kadar başka bir boşalma olmazsa Meclis'teki boş koltuk sayısı 10'a yükselecek.TBMM'de halen 7 sandalye "lüm, bir sandalye ise Merve Kavakçı'nın Türk vatandaşlığından çıkarılması nedeniyle boş bulunuyor. DSP'nin 132, MHP'nin 126, ANAP'ın 88, DYP'nin ise 81 milletvekiline sahip olduğu TBMM'de eski FP'lilerin partileşmesiyle yeni yasama d"neminde sandalye dağılımının yeniden şekillenmesi bekleniyor. Anayasa Mahkemesi'nin 22 Haziran 2001'de FP'yi kapatmasıyla TBMM'deki bağımsızların sayısına 102 milletvekili daha eklendi. Bu gelişme, bağımsızların sandalye sayısını 112'ye yükseltirken, partisiz milletvekilleri, DSP ve MHP'nin ardından üçüncü en büyük grup haline geldi. Kabine değişti ANAP Grup Başkanvekilliğini yürüten Bartın Milletvekili Zeki Çakan, Çanakkale Milletvekili Cumhur Ersümer'in istifasıyla boşalan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na atandı. ANAP İstanbul Milletvekili Yılmaz Karakoyunlu ise Devlet Bakanlığı'ndan istifa eden Aydın Milletvekili Yüksel Yalova'nın g"revini üstlendi. Devlet Bakanı Rüştü Kazım Yücelen İçişleri Bakanlığı'na kaydırılırken, Şubat'ta yaşanan ekonomik krizden sonra Türkiye'ye çağrılan Dünya Bankası Başkan Yardımcılarından Kemal Derviş, ekonomiden sorumlu Devlet Bakanlığı'na getirilerek, 57'inci Hükümet'in Meclis dışından atanan ilk bakanı oldu.TBMM Genel Kurulu, 9 aylık d"nemde iktidar partilerinin "nerileriyle birçok kez fazla çalışma kararı aldı ve 128 birleşim yaptı. Bu birleşimlerin 123'ünde toplantı yeter sayısı sağlanarak yasama ve denetim faaliyetleri gerçekleştirildi. Bu d"nemde, Meclis Başkanlığı'na 144 yasa tasarısı, 20 KHK ve 218 yasa teklifi verildi. Tasarılardan 57'si 44 ayrı düzenleme olarak yasalaştı, 7'si ise hükümete geri g"nderildi. Bunlardan 45 tasarı Meclis Gündemi'nde, 42'si ise ilgili komisyonlarda bulunuyor. Genel Kurul, bir b"lümü "nceki yasama yıllarından kalan 117 tasarı ve teklifi 1 Ekim 2000-29 Haziran 2001 d"neminde yasalaştırdı. FP'nin kapatılmasından sonra bağımsız kalan milletvekillerinin Meclis çalışmalarına katılmamaları nedeniyle hızlanan yasama çalışmaları, tatilden bir "nceki gün DYP'nin de Genel Kurul'u terk etmesiyle rekor seviyeye çıktı ve 7 tasarı, birkaç saatlik çalışmayla yasalaştı.TBMM'nin 3'üncü Yasama Yılı'nda çıkarılan yasalar arasında Şartla Salıverme ve Bazı Cezaların Ertelenmesine İlişkin Yasa, 2001 Mali Yılı Bütçesi ile ek bütçeye ilişkin yasaların yanı sıra ekonomik programın yapısal değişime ilişkin düzenlemeleri olarak kabul edilen ve ''"ncelikli'' yasalar yer alıyor.Merkez Bankası Kanunu ile Bankalar Kanunu'ndaki değişiklikler, şeker, elektrik, tütün ve doğalgaz piyasalarına ilişkin düzenlemeler, Uluslararası Tahkim Yasası, memur sendikalarına ilişkin yasa, bazı vergi kanunlarındaki değişiklikler, Hazine arazilerinin satışı, bazı fonların tasfiyesini "ng"ren yasalar, s"zleşmeli subay istihdamı, sporcuların askerliğinin ertelenmesine ilişkin düzenlemeler de bu yasama yılında TBMM'den geçti. Meclis'in 3. Yasama Yılı'nda, DSP, MHP ve ANAP'ın ortaklığıyla kurulan 57. Hükümet'te iki milletvekili bakanlık g"revine getirildi.