Ürküten senaryo

Büyükşehir Belediyesi ile Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı’nın (JIKA) ortaklaşa yürüttüğü çalışmanın sonuçları, Marmara Denizi’nde beklenen büyük depremin İstanbul’da yaratacağı can kaybı ve hasarı da gözler önüne seriyor. 7.7 büyüklüğündeki deprem senaryosuna göre İstanbul’da 87 bin kişi ölecek, 135 bin kişi de yaralanacak. 487 bin bina yıkılacak. 1 milyon 300 bin aile evsiz kalacak.

‘ÇARESİZ DEĞİLİZ’
"İstanbul İli Mikrobölgeleme Dahil Afet Önleme/Azaltma Temel Planı", Mart 2001’den bu yana 20 Türk, 20 Japon mühendis ve bilim adamının ortak çalışmasıyla tamamlandı. Japon Hükümeti’nin yaklaşık 4.9 trilyon lira destek verdiği çalışmayla ilgili düzenlenen seminerde konuşan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, "Bu çalışmada önümüze çıkan İstanbul fotoğrafı kaygı verici. İzmit depremine göre hasar görecek bina sayısı 3 kat fazla. Ağıtlar yakmamak için çetin bir muhasebe yapmalıyız. İstanbul olarak depreme hazır mıyız? Değiliz. Ama çaresiz de değiliz" dedi.

‘HASAR BÜYÜK OLACAK’
JICA ve Tokyo Teknoloji Enstitüsü’nde görevli Prof. Dr. Yoshimori Honkura ise birçok bilim adamının İstanbul’un güneyinde bir deprem meydana gelmesini beklediğini hatırlatarak, "Bu depremin ne zaman meydana geleceğini söyleyemeyiz. Ancak şunu çok iyi biliyoruz ki, bir deprem meydana gelecek ve İstanbul’da çok büyük hasar oluşturacak. İzmit depremi gibi ya da ondan daha da büyük olacak. İstanbul halkının bunun bilincinde olmasını isterim" diye konuştu.

‘7.7’DE 24 KÖPRÜ ÇÖKER’
• Araştırma sırasında İstanbul’daki 480 köprü ve viyadük incelendi. Deprem, 7.5 büyüklüğünde olursa 21, 7.7 büyüklüğünde olursa 24 köprü ve iki viyadük çökecek. D - 100 Karayolu’nda bağlantıyı sağlayan Haliç Köprüsü’nün yıkılma ihtimali ise yüzde 93.7.
• 814 yanıcı ve parlayıcı madde istasyonunda yangın çıkacak.
• Ara sokakların yüzde 98’i tamamen kullanılmaz olacak. 140 milyon ton enkaz oluşacak. Enkazın kalkması için kamyonların 360 bin sefer yapması gerekecek. 4700 ağır araca ihtiyaç olacak.
• 333 bin çadıra ihtiyaç olacak.
• Japonlar 2252 okul binasında inceleme yaptı. Sadece bunların 300’ünün 1997 yönetmeliklerine uygun yapıldığı belirlendi.

• Muhtemel bir depremde, Avrupa yakası başta olmak üzere, bütün sahil kesimleri yüksek risk altında bulunuyor.
• Senaryolara göre, Fatih, Bahçelievler, Küçükçekmece’de, 6 - 8’er bin arasında kayıp olacak.
• Avcılar, Bakırköy, Zeytinburnu, Bayrampaşa, Bağcılar, Kadıköy’de 4 - 6’şar bin arası can kaybı olması bekleniyor.
• Eminönü, Gaziosmanpaşa, Kartal, Maltepe, Pendik, Beyoğlu ve Silivri’de ise bu rakam 2 - 4’er bin arasında değişecek.
• Büyükçekmece, Eyüp, Şişli, Sarıyer, Kâğıthane, Beşiktaş, Beykoz, Üsküdar, Ümraniye, Adalar, Tuzla, Esenler ve Çatalca’da da ölü miktarının 0 - 2 bin arasında olacağı tahmin ediliyor.

Çalışmada İstanbul’da meydana gelebilecek depremle ilgili dört ayrı büyüklük senaryosu ele alındı:
A: 119 kilometre fay kırığı, 7.5 büyüklüğünde
B: 108 kilometre fay kırığı, 7.4 büyüklüğünde
C: 174 kilometre fay kırığı, 7.7 büyüklüğünde
D: 37 kilometre fay kırığı, 6.9 büyüklüğünde
A ve C senaryoları baz alınarak değerlendirme yapıldı:
• A senaryosu: 51 bin bina ağır, 114 bin bina orta, 252 bin bina az hasar görecek. 1 milyon 160 bin aile evini boşaltmak zorunda kalacak. 73 bin kişi ölecek, 120 bin kişi yaralanacak.
• C senaryosu: 59 bin bina ağır, 128 bin bina orta, 300 bin bina az hasar görecek. 1 milyon 300 bin aile evini terk edecek. 87 bin kişi ölecek, 135 bin kişi de ağır yaralanacak.