Üzüm bağda kaldı

YÜKSEK VERGİLER ŞARAP SEKTÖRÜNÜ VE ÜZÜM ÜRETİCİSİNİ PERİŞAN ETTİ Şarap üreticilerinin en büyük sorunlarından biri de kayıtdışı şarap üretimi. Sektör yetkilileri, satılan şarabın üçte ikisinin kayıtdışı olduğunu belirtiyor. Bu konuya çare olarak düşünülen bandrol uygulaması 24 Temmuz'da başladı. Ancak gerçek bir çare olup olmayacağı henüz bilinmiyor. Yurdun dört bir yanındaki şaraplık üzüm üreticilerinden yakınma haberleri geliyor. Üreticiler, üzüme alıcı bulamamaktan ve fiyatın çok düşmesinden yakınıyor. Şarap üreticileri de ÖTV nedeni ile fiyatların artıp satışların düşmesinden şikâyetçi. Çanakkale'nin Bayramiç ilçesinde, yaklaşık 15 bin ton "karasakız" cinsi üzüm, alıcı olmaması nedeniyle dalında bırakıldı. Bayramiç Ziraat Odası Başkanı İsmail Pehlivan, ilçeye bağlı Daloba, Beşik, Yassıbağ, Serhat, Çavuşlu, Akçakıl ile Külcüler köylerinde yaklaşık 18 bin dönüm bağdaki üzüme alıcı çıkmadığı için üreticilerin zor durumda kaldığını söyledi.Hasat zamanının geçmesi nedeniyle, tonlarca üzümün bağlarda çürümeye başladığını belirten Pehlivan, geçen yıl üzümün kilosunun 18 kuruştan alıcı bulduğunu, bu yıl 15 kuruştan bile alıcı bulamadığını, bu fiyatın üreticinin masrafını karşılamadığını kaydetti. Bağda çürüyor 'Bağlardan çıkmıyorlardı' Ünlü öküzgözü cinsi üzümü yetiştiren Elazığlı bağcılar, kötü günlerini Tekel şarap fabrikalarının özelleştirilmesine bağlıyor. Ürünün elde kaldığını, buna rağmen fabrikadan henüz fiyat açıklanmadığını belirten Elazığ Üzüm Üreticileri Birliği Başkanı Doç. Dr. Hüsamettin Kaya, şunları söyledi:"Geçen yıl Elazığ'daki Tekel Şarap Fabrikası özelleşti. Geçmiş yıllarda fabrikalar bağlardan çıkmıyordu. Bu yıl üzüm bağda çürüyor. Bütün mesele kendi istedikleri fiyatı uygulayıp üreticiyi mağdur etmek. Birlik olarak Rekabet Kurulu'na gideceğiz."Tekirdağ Şarköy Ziraat Odası Başkanı Ömer Düzgen de "Tekel'in özelleşmesinin ardından üzüm üreticileri sorunlar yaşamaya başladı. Üzümün maliyeti her yıl artıyor. Ama üzüm fiyatları yıllardır hep aynı. Hatta bazı çeşitlerin fiyatı düşüyor" dedi. Şarap üreticileri, üzüm üreticilerinin sıkıntıların adresi olarak kendilerini göstermesine katılmıyor. Sevilen şaraplarının sahibi ve eski Şarap Üreticileri Derneği Başkanı Coşkun Güner, "Üzüm ve şarap üreticilerinin çektiği çile ÖTV'den kaynaklanıyor. Dünyanın hiçbir yerinde şaraptan bu kadar yüksek (litre başına 3.28 YTL) vergi alınmıyor" diyerek, sorunun kaynağı olarak yüksek vergileri gösteriyor.Güner, "ÖTV indirilmedikçe sorunlarımız bitmeyecek. Maliye Bakanımız, ÖTV'nin indileceği sözünü verdi ama bugüne kadar bir şey yapılmadı. Yüksek ÖTV yüzünden elimizdeki şarapları satamıyoruz. Bazı arkadaşlarımızın depoları dolu olduğu için, bazıları ise depoları boş olmasına rağmen ÖTV'den ve bandrolden korktukları için üzüm almayacak" dedi. Şarap üreticileri alımdan kaçıyor Tekirdağ Mürefte'de imal ettiği şarabı Ganos markası ile satan Tezcan Gürkan, "Yörede şaraplık üzüm fiyatı 27 kuruşa kadar düştü. Çünkü şarap satışları düştü" dedi. Bu yıl geçen yılın dörtte biri kadar üzüm alacağını belirten Gürkan, sözlerine şöyle devam etti:"Bir kilo üzümden bir şişe şarap çıkar. Şarabın litresinden 3.28 YTL maktu ÖTV alınıyor. Bunun üzerine yüzde 18 KDV ekleniyor. Fabrika çıkışı 2 YTL olan bir şişe şarap, ÖTV ve KDV ile birlikte 5.3 YTL oluyor. Bunun üzerine toptancı ve perakendeci karı da koyunca bir şişe sofra şarabı 7-8 YTL oluyor. Bu fiyat da satışımızı engelliyor. Şarapçı, şarap yapmaya korkuyor. Bandrol, satışı daha da düşürecek." Vergi iki kata yakın Tekirdağ Mürefte'de "Bağcı" markası ile şarap üreten Fehmi Bağcı, "Bu yıl yöredeki 15-20 şarapçıdan sadece beşi üzüm aldı. Biz, şarabı sattıktan sonra parasını ödemek şartıyla üzüm aldık" dedi. Alanlar veresiye alıyor Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Güler Sabancı, Londra'dan yayın yapan Bloomberg TV'ye verdiği röportajda, Türk şarabının kalitesi konusunda şunları söyledi:"Şarabı seviyorum ve her zaman yurtdışında Porto'da, Toskana'da, Napoli'de tadımlarına giderdim. Ve Türkiye'nin de tarihte şarap üretilen bir ülke olduğunu biliyorum. Bizi Müslüman bir ülke olduğumuz için şaraplarımızın iyi olmadığına dair bir düşünce var. Bu doğru değil. Türkiye'de iyi şarapçılık yapılamamasının nedeni din değil, bu sektörün uzun yıllar devletin tekelinde olmasıdır. Bu topraklar tarihte olduğu gibi çok kaliteli şarapların üretilmesi için uygundur. Ben serbest piyasaya ve rekabete inanıyorum. Rekabet sizi daha iyi hale getirir. Bu nedenle başladım." Güler Sabancı: Kalitesiz şarabın nedeni devlet 81 yıllık şarap firması Doluca'nın Pazarlama Müdürü Sibel Kutman'ın sözleri bu alanda da "mahalle baskısı"nın başladığını gösteriyor.Kutman sektördeki durumu değerlendiriken, "Yeni işyeri açmak isteyenler içki ruhsatı almakta zorlanıyor. Alkolden uzak durun, işiniz rast gider havası var" dedi. Kutman, vergiler konusunda da şunları belirtti: "2005 Şubat'ında şaraptaki vergi yüzde 119 arttı. Bu da fiyatları yüzde 30-40 yükseltti ve satışlar düştü. Şarabın üçte ikisi kayıtdışı satılmaya başladı. Kayıtlı çalışan 3-4 firma kaldık." Şarapta 'mahalle baskısı' işareti Mey İçki CEO'su Galip Yorgancıoğlu, şaraptan alınan verginin artması konusunda şunları söyledi: "ÖTV artışı toplam şarap satışlarının büyüklüğünü çok etkilemedi. Çünkü birçok üretici hızla kayıtdışına kayarak, artan ÖTV'yi fiyatlarına yansıtmadı. 2006 tahminimiz, 100 milyon litre üretimin (Tütün ve Alkollü İçecekler Piyasası Kurulu'na göre kayıtlı üretim 22 milyon litre) yüzde 75-80 inin kayıtdışı olduğudur. Bu yapı üretici kompozisyonunu değiştirdi, kayıtlı firmalar haksız rekabet karşısında ciddi oranda pazar payı kaybetti." ÖTV yükselince kayıtdışı arttı Tunceli Bağımsız Milletvekili Kamer Genç, şaraptaki vergiler ve üzüm konusunda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Son yıllarda özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da birçok kişinin üzüm üretimine yöneldiğini ve bu yıl bol ürün alındığını belirten Genç, şöyle dedi:"Ancak şarap fabrikaları, hükümetimizce şaraptaki ÖTV ve KDV'nin artırılması sonucunda bu mahsuller satın alınmamış ve mahsul tarlada kalmıştır. Bunların değerlendirilmesi için ne gibi önlemler alınacak?" Sorun, önergeyle Meclis'e taşındı