Yapay rahim tartışması

Meltem Günay - Çin'de Suzhou Biyomedikal Mühendisliği ve Teknoloji Enstitüsü'nden bilim insanları ve araştırmacılar, uzun çalışmaları sonucu yapay zeka tarafından yönetilen bir yapay rahim üretmeyi başardı. Üstelik bu rahimde fare embriyoları büyütülebildi. Farelerdeki anne rahminin ortamını bire bir kopyalamayı ve yaşama elverişli bir yapay ortam üretmeyi başaran ekip, bu yöntemin insanlarda da işe yarayacağı konusunda umutlu. Etik kurallar nedeniyle bu deneyleri şu anda bir insan embriyosunda yapmak imkansız. Türkiye'de de bilim insanları bu konuda temkinli ve gelişmeleri görmek gerektiği konusunda hemfikir.

'ÇOK UZAKTAYIZ'

Dünya Tüp Bebek ve Kısırlık Derneği(ISIVF) eski Başkanı ve Türkiye Üreme Tıbbı ve Cerrahisi Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Timur Gürgan: "Bir insanın, bebek olarak dışarıda geliştirilip dışarıda doğurtulmasından çok, çok, çok uzaktayız. Çin'de de çok iyi bilim insanları var ama hepimizin bildiği gibi bu tür çalışmaların etik, ahlaki, kanuni ve bilimsel değerlendirmelere göre yapılması gerekir. Bu çalışmaları takip ediyoruz ama şu anda kamuoyunu meşgul edip 'Böyle bir şey başladı, olacak' gibi şeyler bilimsel olarak söylenemez" dedi.

'ÇOK ÜTOPİK'

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Yücel Karaman: "Biz zaten yapay rahim teknolojisini tüp bebek tedavilerinde beşinci güne kadar uyguluyoruz. Ama beşinci günden sonrasında bunu uygulamak tüm dünyada yasak. Bu teknolojinin insanlarda yaratacağı şey ufkumuzun açılmasını sağlayabilir. Ama bütün bunların hepsi şu anda çok ütopik. 100 sene sonra ne olacağını bilemeyiz ama şu anda hayal etmek bile zor geliyor."

'HİÇBİR ŞEYE ŞAŞIRMAMAK GEREKLİ'

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Ateş Karateke: "Artık günümüzde bilimin geldiği noktada hiçbir şeye şaşırmamak gerekli. Nasıl tüp bebek tedavilerinde biz bebeği dış ortamda ilk 4-5 haftasını geçirtirip sonrasında anne rahmine transfer ediyoruz, şimdi bu transferi yapmayıp dış ortamda büyütmeye devam etmek de çok mantıksız gözükmeyen, çok gayri bilim olarak görülmeyen bir durum. Ama bu insanların hizmetine ne zaman sunulur, o konuda belli bir zamana ihtiyaç var diye düşünüyorum."

'SPEKÜLASYONA AÇIK'

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Bektaş Yıldırım: "Yapay rahim ve bebeklerin buradan büyütülmesi fikri epeydir üzerinde çalışılan bir konu. Ancak spekülasyona da çok açık bir konu. Bebeği dokuz ay yapay rahimde büyütmeyle beraber insan ırkına en yakın hayvan ırkının rahminde de büyütme denenebilir. Ancak her iki şekilde de embriyoda daha sonra da çocukta ne tür olumsuz olaylar oluşur, şimdiden bir şey söylemek mümkün değil."

'UMUT IŞIĞI OLABİLİR'

Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Doç. Dr. Doğa Seçkin: "Tüm bu hasta gruplarında yapay rahim oldukça mucizevi bir seçenek. Gebeliği şu anda elimizde bulunan imkanlarla elde edilemeyen kişiler için umut ışığı olabilecektir."

‘O GÜNÜN ŞARTLARINA BAKMAK GEREKİR’

İlahiyatçı Prof. Dr. Saim Yeprem: “Şu anda bir şey söylemek mümkün değil. Uygulama, deneme aşamaları bitsin ve pratik hale gelsin, toplumda kullanılır hale gelsin, o zaman o günün şartları içinde durum düşünülür.’’