İş hayatında biz de varız

Sabancı Vakfı Hibe Programları desteğiyle devam eden ‘Bağımsızım Çünkü Çalışıyorum’ programı kapsamında Down Sendromu Derneği ve Anadolu Üniversitesi Özel Eğitim Bölümü Zihin Engellilerin Eğitimi Anabilim Dalı öğretim elemanlarının işbirliğiyle gerçekleştirilen ‘Türkiye’de Down Sendromlu Bireylerin İstihdamı İçin Beklentiler Araştırması’nın sonuçları kamuoyuna duyuruldu. Araştırma kapsamında 51 aile, engelli birey çalıştırma zorunluluğu olan 20 şirket ve 46 Down sendromlu genç ile görüşmeler yapılarak zihinsel engelli istihdamına yönelik tutum ve beklentiler analiz edildi.

‘Girişim yok’

Hazırlanan rapora göre, Down sendromlu bireylerin yüzde 98’inin çalışmak istediği ancak ailelerinin yüzde 78’inin çocuklarının işe girmesiyle ilgili önceden hiçbir girişimde bulunmadığı ortaya çıktı. Çalışmak isteyenlerin yüzde 72’si para kazanmak, yüzde 54’ü aileye destek olmak, yüzde 48’i arkadaş edinmek ve evlenmek, yüzde 24’ü istediklerini almak ve yüzde 22’si zaman geçirmek için çalışmak istediğini söyledi.

Araştırmada, gıda, konaklama, sağlık, ilaç sanayi, elektronik eşya, üretim, ambalaj ve giyim sektörlerindeki 20 şirketin insan kaynakları direktörleriyle yapılan görüşmelerin değerlendirmelerinden de ilginç sonuçlar elde edildi. İşverenlerin yüzde 35’i halihazırda zihinsel engelli bireylerle çalıştıklarını ifade ederken kalan yüzde 65’i işyerinde zihinsel yetersizliği olan birey çalıştırmadıklarını ancak çalıştırmaya sıcak baktıklarını, bu bireylerle diğer çalışanları arasında çalışma performansı olarak bir fark olacağını düşündüklerini, ancak bu bireylerden beklentilerinin yüksek olmadığını dile getirdi.

Garsonluk ilk sırada
Down sendromlu bireylerin en çok tercih ettiği işler sırasıyla garsonluk, ofis işi, temizlik ve otel görevlisi oldu. Bu meslekler sırasıyla kuaförlük, mağaza görevliliği, market görevliliği takip etti. Bireylerin yüzde 74’ü bir işe girebilmek için hiçbir girişimde bulunmadığını, yüzde 13’ü kursa katıldığını, yüzde 10’u işyerleriyle görüştüğünü ancak kabul edilmediğini, yüzde 2’si belediye ile görüştüğünü dile getirdi. Bireylerin yüzde 30’u çok işçi çalıştıran yerlerde ve devlet kurumlarında, yüzde 22’si evde, yüzde 20’si korumalı işyerlerinde, yüzde 15’i az işçi çalıştıran yerlerde çalışmak istediğini belirtti.