Britanyalı oryantalist ressamlar İstanbul’da

Britanyalı oryantalist ressamların Doğu’yu hemen her yönüyle anlattıkları ve toplam değeri 150 milyon doların üzerinde olan tablolardan oluşan “Doğu’nun Cazibesi” adlı serginin basın toplantısı dün Pera Müzesi’nde yapıldı.
Toplantı, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Kültür Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol, Tate Britain Direktörü Stephen Deuchar ve British Council Görsel Sanat Direktörü Andrea Rose’un katılımıyla gerçekleştirildi. 
Birol “Doğu’nun Cazibesi”nin, şu ana kadar dünyada açılmış, Britanya oryantalist resmini irdeleyen en kapsamlı sergi olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“Eserlerin çok önemli bir bölümü alanının başyapıtları. Hepsi orijinal 102 resimden oluşan sergiye, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Koleksiyonu’ndan Osman Hamdi Bey’in ‘İki Müzisyen Kız’ ve Henry Bone’un ‘Thomas Hope’un Türk Giysileri İçinde Portresi’ ile Topkapı Sarayı Müzesi Koleksiyonu’ndan David Wilkie’nin ‘Sultan Abdülmecid’in Portresi’ resimleri de eşlik ediyor. Ülkemizin önde gelen, en kapsamlı Osmanlı oryantalist resmi koleksiyonuna sahip olan müzemizde, oryantalist resim şöleni yaşanacak. 18. yy.’dan 20. yy.’ın başına kadar uzanan çok önemli bir tarih parçası yatıyor burada.”

‘Resimlerin geri dönüşü...’
Birol, Tate Britain ile işbirliğinin Ekim 2005’te başladığını ve sergi için aralarında Louvre Müzesi, British Museum, İskoçya Ulusal Galerisi, Birleşik Krallık Hükümet Sanat Koleksiyonu, Birmingham Müzeleri ve Sanat Galerisi, Victoria ve Albert Müzesi, San Francisco Güzel Sanatlar Müzesi’nin de aralarında bulunduğu  pek çok kurum ve koleksiyondan eserleri bir araya getirdiklerini belirtti.
Andrea Rose “Buraya ait resimlerin 150 yıl sonra geri dönüşü...” diyerek şöyle konuştu:
“Sergi, İngiltere, Britanya, Türkiye ve Yakındoğu’yu bir araya getiriyor. Bu birlikteliğin devam etmesini arzu ediyoruz. Türkiye’nin AB’ye entegre bir parça olduğunu düşünüyoruz. Siyasi ve diplomatik boyuttan ziyade çok güzel bir sanat olayı gerçekleşiyor burada.”
Stephen Deuchar ise “Bu sergiyle ilk kez Britanyalı oryantalist ressamlara odaklanılıyor. Ama onun üzerinde bir durum var; o da İngilizlerin gözüyle Ortadoğu’nun nasıl göründüğü...” dedi.

Kutsal kent Kudüs
Aralarında John Frederic Lewis, Sir David Wilkie, William Holman Hunt, Sir Joshua Reynolds, Sir Thomas Phillips, Lord Frederic Leigton, Robert Scott Lauder, Henry William Pickersgill gibi büyük ustaların eserlerinin de yer aldığı sergi üç kata yayılmış durumda.
3. katta “Kutsal Kent” ve “Oryantalist Manzara” başlıkları altında sıralanıyor resimler. Burada Mısır’dan Şam’a, Bursa’dan Eyüp’e kadar pek çok yer Britanyalı ressamların ‘romantik’ bakış açılarıyla resmedilmiş. “Kutsal Kent” resimleri ise adı üstünde Kudüs etrafında şekilleniyor. 

En çarpıcı resimler ‘Harem’de
Bir üst katın en çarpıcı ve belki de serginin en göz alıcı resimleri “Harem” başlığı altında toplanmış. Bu katta, Batı Avrupalılar için Doğu’nun belirleyici simgesi olan haremin ‘gizemli’ dünyasının yanı sıra “Gündelik Yaşam” adı altında da resimler sergileniyor.
En üst katta ise portreler sıralanıyor. Portreleri sergilenen isimler arasında kimler yok ki: Arabistanlı Lawrence, Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Sultan Abdülmecid...
O dönemde ressamlara Doğulu giysileriyle poz vermek pek revaçta... Zaten burada da John Frederick Lewis, William Holman Hunt, David Roberts ve daha pek çoğunu Doğulu giysilere bürünmüş olarak görüyoruz.
Sergi 11 Ocak 2009 tarihine kadar izlenebilir.

‘Yurtdışına eser  gönderemedik’
Özalp Birol, serginin İstanbul’dan sonra Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Sharjah Müzesi’ne taşınacağını vurguladı. Fakat sergide yer alan ve kendi koleksiyonlarına ait olan iki resmin Sharjah Müzesi’ne gönderilmesi konusunda Kültür Bakanlığı’nın yoğun prosedürleri sonucunda ortaya çıkan yüksek maliyet nedeniyle sorun yaşadıklarını belirtti:
“Özel koleksiyonlardan yurtdışındaki sergilere eser göndermeye kalktığınızda çok ciddi problemlerle karşılaşıyorsunuz. Mesela bu sergi Londra’da açılırken ‘İki Müzisyen Kız’ı oraya taşımak istediler. Fakat prosedür o kadar zorlayıcıydı ki Londra’ya resim gönderemedik.“