Elektrikli otoya şok destek: Yüzde 37 ÖTV!

Sektör temsilcileri tepkili. Anadolu Ajansı’nın haberine göre henüz taslak halindeki düzenlemeye göre elektrikli otomobillere yüzde 37, yolcu taşımacılığı yapan ticari araçlara ise yüzde 10 ÖTV uygulanması gündemde. Bu düzenleme kamu alacaklarının yeniden yapılandırıldığı Torba Kanun Taslağı’nda yer alıyor.
Sanayi Bakanı Nihat Ergün’ün bu konuda teşviklerin gündemde olduğunu belirten açıklamasından birkaç gün sonra gelen bu haber sektördeki beklentilerin en azından şu aşamada karşılıksız kaldığını ortaya koydu.

Ağaoğlu da yüzde 37 vermişti
Şimdilik kanunlaşmamasına rağmen, uygulama aynen hayata geçerse motor hacmi olmayan elektrikli binek otomobillerden, motor silindir hacmi 1600 cm3’ü geçmeyen araçlara uygulanan yüzde 37’lik oran geçerli olacak.
Bu oran, daha önce işadamı Ali Ağaoğlu’nun getirttiği elektrikli Tesla Roadster için de uygulanmıştı. Halen ÖTV listesine kaynaklık eden Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonları listesinde tam tanımı bulunmayan ve motor hacmi olmayan elektrikli Tesla’dan, en düşük motor hacmine uygulanan yüzde 37’lik ÖTV alındığı bildirilmişti.
Taslakta, benzinli veya dizel motorun yanında bir de elektrik motoruna sahip hibrit araçlara yer verilmemesi, bu tip araçların daha önceden olduğu gibi fosil yakıtlı motorunun hacmine göre vergilendirilmesi de dikkat çekiyor.

EKK’da değişme ihtimali
Söz konusu taslağın hazırlıkları yaklaşık bir yıldan fazla süredir devam eden ve yakın zamanda Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda (EKK) görüşülmesi beklenen “Otomotiv Sektörü Strateji Belgesi”yle birlikte değişebileceği belirtiliyor.

Acil çözüm gerekli
Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Bayraktar, elektrikli araçların vergilendirilmesiyle ilgili tanımsızlığın, bu düzenlemeyle sona erdirilmesini olumlu karşıladıklarını belirterken, tüm çevreci teknolojilerin desteklenmesinde topyekun ve acil bir yaklaşımın benimsenmesi gerektiğine dikkat çekti.

Düşük emisyonlu tüm araçlara teşvik
Otomotiv Sanayi Derneği (OSD) Genel Sekreteri Prof. Dr. Ercan Tezer, “Tartışmayı elektrikli araçlar vergisinde sadece bir grup araçlar üzerinde yoğunlaştırmak meselenin tümünü göz ardı etmek olur” dedi. Tezer, hükümetin elinde emisyonu azaltmayla ilgili ciddi bir ulusal program olduğuna dikkati çekerken, sadece elektrikli değil, düşük emisyonlu teknolojilere sahip tüm araçlara yönelik vergi düzenlemesi gerektiğini söyledi.

Henüz kanun değil
Renault Mais Genel Müdürü İbrahim Aybar, taslak karar nedeniyle olumsuz havaya kapılmamak gerektiğini belirterek, “Kanun haline gelmeden kesin konuşmak yanlış olur. Kanunlaşırken bir kez daha değerlendirilecektir diye düşünüyorum” dedi. Elektrikli araçların Türkiye’de üretilmesi ve yaygınlaştırılmasına hükümetin de önem verdiğini hatırlatan Aybar, “Yeni yan sanayi ve teknoloji yatırımı çekebilmemiz de, bu desteklere bağlı” dedi.

Hibritler de olmalıydı
Peugeot Otomotiv Genel Müdürü Jean Pierre Vieux, taslağa elektrikli araçların yanı sıra hibrit araçların da dahil edilmesi gerektiğini, yeni düzenleme yapılması halinde 2011’de hibrit ve elektrikli araç getirebileceklerini söyledi.

Başlangıç olarak sevindirici
BD Otomotiv Yönetim Kurulu Başkanı Osman Boyner, bu tip bir çalışmanın ancak güzel bir başlangıç olarak kabul edilebileceğine dikkat çekerken, tüm dünyada uygulanan desteklerin bundan sonra yapılacak çalışmalarda dikkate alınmasının yararlı olacağına değindi.

Diğer teknolojiler yok!
Toyota Pazarlama CEO’su Ali Haydar Bozkurt taslakta hibrit ve diğer çevreci teknolojilere ilişkin teşvik bulunmadığını, Avrupa ve dünyadaki çevreci vergi mevzuatlarının Türkiye’de de uygulanmasının mantıklı olacağını kaydetti.

Vergi endişesi galip gelmiş
Chevrolet Türkiye Genel Müdürü Murat Aydın ise, elektrikli araçlara yönelik bir vergi düzenlemesini sürpriz bir gelişme olarak olarak karşıladıklarını belirtti. Aydın, “Yine de anlaşılan, devletimiz vergi kayıpları konusundaki endişelerini, çevre kaygılarının biraz önünde tutmuş gibi görünüyor” dedi.

Dizeli 50 bin elektriklisi 68 bin lira
- Taslak aynen yürürlüğe girerse Bursa’da üretilecek elektrikli Renault Fluence, en donanımlı dizel motorlu versiyonundan 18 bin TL daha pahalı olacak.
- Henüz Türkiye fiyatı belli olmasa da, Fransa’da vergi dahil 26 bin euro’ya satılacak. Vergisi düşülmüş olarak 21 bin 140 euro yani 41 bin 645 TL’lik çıplak fiyatla Türkiye’ye geleceğini varsaysak, yüzde 37 ÖTV, ÖTV’li fiyatın üzerine eklenecek yüzde 18 KDV ve diğer masraflarla Fluence Z.E’nin 68 bin TL’ye satılması gerekiyor.
- Bir başka deyişle elektrikli Fluence, Türkiye’de satılan en pahalı dizel motorlu kardeşinden (50 bin TL) neredeyse 18 bin TL daha pahalıya malolacak.

ANALİZ
Destek derken ‘köstek’ olmasın
Dün, taslak olarak açıklanan tasarıyla gündeme gelen ve elektrikli araçların vergilendirilmesine ışık tutan haber, uzun zamandır çevreci araçlara yönelik bir destek beklentisi içinde olan sektörde farklı karşılandı. Görüştüğümüz sektör temsilcilerinin büyük bölümü, bunun bir başlangıç olacağını ancak bu haliyle kanunlaşması halinde bugüne kadar konuşulan hedeflerle pek de örtüşmeyeceğini belirtiyorlar.
Gerek bir önceki Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, gerekse de şu anki bakan Nihat Ergün tarafından dile getirilen “Türkiye’nin elektrikli araç üretim üssü haline getirilmesi” çabaları, resmi olmayan bu taslakla vergi gelirlerinin cazibesi nedeniyle sekteye uğramış gibi görünüyor. Nitekim bunun, ileriki dönemlerde Türkiye’de “destek görmeyen” bir model üretme hazırlığındaki Renault’yu bile şaşırtması muhtemel görünürken, önümüzdeki dönemde işçilik kalitesi ve maliyet avantajı nedeniyle Türkiye’de elektrikli araç üretim yatırımı yapmak isteyecek firmaları da özendirmeyeceği ortada.
Örneğin İngiltere, bunun için önce teşvik sistemini çıkartmış ardından da belirli bir bütçe ayırarak halkın elektrikli araçlara alışabilmesi amacıyla bir test sürüşü organizasyonu düzenlemişti. İngiliz bakanlar, “Ülkemizin elektrikli araçta önemli üretim merkezi haline gelmesini istiyoruz” derken, Nissan’ın elektrikli Leaf ve Toyota’nın hibrit Auris üretimlerini almışlardı. İsrail ise, petrole olan bağımlılığını azaltmak için, Fluence Z.E’nin ilk müşterisi olmuş ve teşvikler vermişti.
Bir dizel otomobilin neredeyse 10’da biri fiyatına seyahat etmeyi sağlayacak, Türkiye’nin petrol bağımlılığını azaltacak ve gece saatlerinde “atıl” durumdaki elektriğini değerlendirmesini sağlayacak bu tip araçların, düzenlemenin kanunlaşması sırasında desteklenmesi en doğru karar olacak gibi. Tabii elektriklilerin yanında hibrit teknolojili, düşük karbondioksit salınımlı araçlara da özel vergiler gelmesi şart. Zira Türkiye, arzu ettiği yeni dalga otomotiv yatırımlarını da kaçırma riskiyle karşı karşıya kalabilir.