Parlamenter sistem güçlendirilmelidir

CHP Genel Başkan Yardımcısı Bülent Tezcan’ın koordinasyonunda gerçekleştirilen “Çoğulcu Demokrasi ve Parlamenter Sistem” konulu hukuk çalıştayına katılan akademisyenler, parlamenter sistemin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu, MYK üyeleri ve hukukçu milletvekillerinin katıldığı hukuk çalıştayı, önceki gün JW Marriott Otel’de düzenlendi. Yaklaşık 4 saat basına kapalı olarak süren toplantıya Prof. Dr. Ahmet Mumcu, Prof. Dr. Erdoğan Teziç, Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Prof. Dr. Necmi Yüzbaşıoğlu, Prof. Dr. Korkut Kanadoğlu, Prof. Dr. Caner Yenidünya, Prof. Dr. Bertil Emrah Oder katıldı.

Alınan bilgilere göre akademisyenler parlamenter sistemin güçlendirilmesi gerektiğini belirtirken, ABD tipi dahil herhangi bir biçimle tarif edilecek başkanlık sisteminin Türkiye’ye uymadığı yorumlarını yaptı. Akademisyenlerin, “Türk tipi başkanlık denilen sistem aslında tek adam rejimi yaratılma hedefli bir Tayyip tipi başkanlık sistemidir” görüşünü benimsediği ifade edildi. Toplantıda, parlamentodaki denetim mekanizmalarının daha işlevsel hale getirilmesi ve azınlığın daha çok söz hakkı alması konusunda önerilerin gündeme getirildiği ifade edildi. Toplantıda ayrıca Prof. Kaboğlu’nun çalışmalarını yürüttüğü Anayasa Hukukçuları Derneği çalışmalarına CHP örgütü olarak destek verilmesi gerektiği ifade edildi.

Anayasa dışı iktidar

Tezcan, toplantının ardından bir grup gazeteciye yaptığı açıklamada, “Konusunda uzman akademisyenler, Türkiye’deki anayasasızlaştırma sürecindeki problemler üzerine dikkat çektiler. Türkiye’de bugün temel problemin mevcut anayasa hükümlerinin dahi uygulanmadığı, anayasa dışı bir iktidar uygulamasıyla karşı karşıya olduğumuz noktasına dikkat çektiler. Bir diğer önemli nokta, bir tek adam rejimi yaratmaya çalışıldığı, arzulanan sistemin aslında Türkiye’ye özgü diye ifade edilen sistemin, bütün yetkilerin bir tek kişide toplandığı demokrasi dışı bir sistem arayışı olduğu konusunda yoğunlaşıldı” dedi. Tezcan, şunları kaydetti:

“Bu noktada Türkiye’nin güçlü bir parlamentoyla temsil edilen bir parlamenter sistem üzerine kurulu bir anlayışla sistemin problemlerinin çözülmesi gerektiği konusunda bir görüş birliği oluştu... Parlamentoyu güçlendirecek öneriler içerisinde örneğin, meclis araştırmalarının daha düşük çoğunlukla, yani azınlığın oyuyla meclis araştırması açılmasının kabul edilmesinin bir yöntem olarak önerilebileceğini söylediler. Gensorunun meclis çoğunluğunun değil, 3’te birinin oyuyla gensoru açılıp görüşülebilmesi gerektiğini yani parlamentonun daha düşük çoğunluklarla denetim faaliyetini yürütmesi gerektiği konusunu ileri sürdüler. Torba kanun uygulamasının kaldırılması gerektiği gibi meclisin denetim faaliyetlerini hem de yasama faaliyetindeki Meclis komisyonlarının çalışma sürecinde iktidar ağırlıklı gündem belirlemek yerine milletvekillerinin gündeminin oluşmasında etkili olacağı sistem önerilerimiz var.”