10. Yıl Marşı gibisi yok

Cumhuriyet marşları söz konusu olduğunda, akla ilk gelen şüphesiz 10. Yıl Marşı. Melih Kibar, Orhan Şallıer ve Mithat Körler, 10. Yıl Marşı'na alternatif olarak, bu yılki Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına özel yeni şarkılar bestelediler. Aslında bu bir ilk değil. Cumhuriyet'in 50. ve 75. yıldönümüne özel şarkılar da bestelenmişti. Bu üç sanatçının bestelerinin farkı ise, şarkıların doğrudan gençleri ve onların uğrak yeri barları ve gece kulüplerini hedefliyor olması. Bakalım bu şarkılar, daha önce Kenan Doğulu'nun 10. Yıl Marşı'yla yakaladığı başarıyı yakalayabilecek mi? Bu şarkılar, gençlerin diline dolanacak mı... Göreceğiz.
Melih Kibar'ın hazırladığı 80. Yıl Marşı'nın sözleri Zeki Alasya'nın kızı Zeynep Alasya'ya ait. Marşın klibinde, vokallerde Demet Sağıroğlu, Tuba Ünal, Sibel Gürsoy, Funda Arar, Onur Mete, Müjdat Gezen, Melih Kibar, Tüzmen ve Özlem Tekin yer alıyor.
Mithat Körler'in Türkiyem adlı parçasının sözleri Aşkın Tuna'ya ait. Parça, Atatürk'ün "Ne mutlu Türküm diyene" sesiyle başlıyor.
Bursa Senfoni Orkestrası Şefi Orhan Şallıer'in çalışması olan Cumhuriyet Şarkısı'nı ise, 370 sanatçı seslendiriyor.
Taksim'in rağbet gören ve hemen hemen her gece hıncahınç dolu olan barı, Hayal Kahvesi'ndeyiz. Marmara Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, İTÜ, Çanakkale Üniversitesi, Uludağ Üniversitesi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi ve Anadolu Üniversitesi'nde öğrenim gören bir grup gençle bir araya geldik. Melih Kibar ve Mithat Körler'in Cumhuriyet'in 80. yılı için besteledikleri marşları dinliyoruz.
Bunlar, okul yıllarında dillere pelesenk olan marşlardan biraz farklı. Öyle okullarda ya da geçit törenlerinde çalacak cinsten değil. Aksine, Cumhuriyet'i askeri törenlerden çıkarıp gençlere indirgemeyi hedefliyor.

Cumhuriyet nostalji oldu
Melih Kibar'ın bestesi olan 80. Yıl Marşı'nda tekno ritimler hâkimken, Mithat Körler'in Türkiyem adlı parçasında, arabesk motifler seziliyor. Hatırlarsanız, Kenan Doğulu'nun seslendirdiği 10. Yıl Marşı, halkın birçok kesiminde yankı uyandırmıştı. İşte Kibar ile Körler de bestelerinin gençlerin dilinde dolaşmasını, onların gittiği bar ve kulüplerde çalınmasını arzuluyorlar.
Peki gençler bu besteler hakkında ne düşündüler? Cumhuriyet'i kucaklamaları o kadar kolay mı? Gençler, yaşadıkları Türkiye'yi bir marş sayesinde görmezden gelmeye, kandırılmaya hazırlar mı? Birçoğunun 'muhtaç olduğu kudret' ilkokul yıllarından beri 'damarlarındaki asil kan'da mevcut değil. Marş söyledikleri günler çok gerilerde kalmış. 80. Yıl kutlamalarına yönelik hazırlanan bu şarkı/marşlar, Cumhuriyet duygusunu gençlere aşılamak için bulunan yüzeysel yöntemlerden biri olsa gerek. İşe yarayıp yaramayacağını hep birlikte göreceğiz.
80. Yıl Marşı'nın melodisi, Türkiyem'in ise sözleri beğenildi. Kimi, "Melih Kibar'ın bestesi koro halinde söylenmiş. Eğer bu şekilde söylenecekse, marş söyleyelim daha iyi" dedi. Kimi, "Sözleri açısından ikisi de yerinde sayıyor. Eve alıp dinlemem"; kimiyse, "Türkiyem fena değil ama Kenan Doğulu'nun 10. Yıl Marşı'nda coştuğumuz gibi coşmuyoruz. Müzikler güzel ama sözlerle bağdaşmıyor" dedi.
Anlayacağınız, gençler kendilerine yönelik hazırlanan bu parçalardan pek hoşnut değiller. Ancak bu, çabayı takdir etmedikleri anlamına da gelmiyor. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi İşletme Bölümü'nde okuyan Hilal Akcan (22), "Cumhuriyet Bayramı artık bana bir şey ifade etmiyor. Benim ilk ve ortaokul yıllarımda yaşadığım coşku yok artık. Milletçe deforme olduk. Bu yüzden, bu tarz işlerin yapılması gerekiyor. Biz her ne kadar şarkıları beğenmesek de, bu tip girişimler eski duyguları yeniden canlandırabilir. Kötü işler yapıldıkça, sonunda iyiye ulaşılacaktır" dedi.
Gençler, her iki parçanın da milli duygularını harekete geçirmediğini söylerken birinden şöyle bir öneri geldi: "Atatürk'ün söylevlerinden kendi sesi yansıtılırsa belki daha güzel olur."
İstanbul Üniversitesi Turizm Otelcilik Bölümü'nde okuyan Cihan Kaman (19), Cumhuriyet'in küçüklüğünde de, bugün de statlarda yapılıyor olmasından şikâyetçi. Gençliğe inmeyip askeri bir tören havasında kaldığı için, bayramın kimseye pek bir şey ifade etmediğini söyleyen Kaman "Şarkılar biraz daha askeri marş havasından çıkıp 10. Yıl Marşı'nı yakalanmalı" dedi. Kaman, milli duygulara sahip çıkmak gerektiği kanısında. "İyice dışarıya benzemeye başladık. Sokaklarda, hip hop ve rap, kendi müziğimizden daha fazla hâkim. "

Zorla coşmak olmuyor
Genç gazeteci Hüseyin Nadir ise konuya son noktayı koydu ve marşa karşı olduğunu söyledi. Ona sorarsanız, artık kimsede bir milli heyecan yok. "Böyle zorla 'Haydi eğlenelim' olmuyor" diyen Nadir, daha sivil çözümlerden yana. "Mesela Athena'nın 2001 Avrupa Basketbol Şampiyonası'nda yaptığı 12 Dev Adam adlı parçası" dedi, "2-3 ay onu dinleyip coştuk. Milliyetçiliği insanın gözüne sokmuyor. Bence bu marşlar sadece maçlarda falan çalınır." Pınar Yaşa da aynı fikirdeydi: "Milli duygular sadece marşla yansıtılmaz ki. 12 Dev Adam'da da o milli duygular vardı. İlle de klasik anlamda marş olacak diye bir şey yok. O zaman marşları marş gibi söyleyelim."

Şarkılar
Melih Kibar'ın bestesi olan 80. Yıl Marşı da, Mithat Körler'in hazırladığı Türkiyem de sözleri açısından yerinde sayıyor. İkisini de satın alıp evde dinlemem."



POPULER KÜLTÜR