Rum liderin ilerleme şartı ‘Türkiye taviz versin’

Kıbrıs sorununa iki kurucu devletin eşitliğine dayalı federal çözüme ulaşmak hedefiyle İsviçre’de devam eden Kıbrıs Konferansı’na Rumların itirazları damga vurmaya devam ediyor. Rum yönetiminin ‘garanti ve güvenlik’ başlığında ilerleme olmazsa, ‘siyasi eşitlik ve dönüşümlü başkanlık’ konularında adım atılmaz yaklaşı ile başlayan tıkanıklık hala çözülemedi. Rum yönetimi lideri Nikos Anastasiadis, Türkiye’nin ‘güvenlik ve garanti’ konusunda taviz vermesi gerektiğini ileri sürdü. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in görüşmelere gelmesinden sonra biraz hareketlenme yaşanırken, taraflar bir ilerleme sağlayamadan görüşmelere bir gün ara verdi. Türkiye, İngiltere ve Yunanistan’ın da temsil edildiği konferansa yarın devam edilecek. Taraflar bugün kendi aralarında son değerlendirmelerini yapacak ve yarın masaya yeni önerilerle oturacak. BM Genel Sekreteri Guterres de, oluşan tıkanıklığı açmak amacıyla bir öneri sundu.
‘Yakınlaş-kazan’
Tarafların tüm başlıkları eş zamanlı olarak ele alınması kararlaştırıldı. Buna göre Yönetim ve Güç Paylaşımı, Mülkiyet, Toprak, AB, Ekonomi ve Güvenlik ve Garanti başlıkları birlikte ele alınacak. 6 konu başlığında açıkta kalan yerler tamamlanmaya çalışılacak. Türkiye ve Kıbrıs Türk tarafı, BM’nin önerisine olumlu yaklaşırken, Rum tarafı süre istedikten sonra olumlu attım attı. Guterres’in önerisi üzerine garantörlerle liderlerin bir araya geldiği akşam yemeğinde de müzakere devam etti. BM Genel Sekreteri, Kıbrıs’ta çözümün olması gerektiği üzerinde durdu ve taraflara ‘yakınlaş-kazan’ yaklaşımı olması gerektiği mesajını verdi.
Anastasiadis’in isteği
Görüşmelerle ilgili açıklama yapan Rum yönetimi lideri Nikos Anastasiadis, “Türk tarafının, Kıbrıs Rum tarafını ilgilendiren temel unsurlarda(garanti ve güvenlik) hareket etmesi (taviz vermesi) durumunda ilerleme olabileceğini” açıkladı. Rum Fileleftheros gazetesinin haberine göre Anastasiadis, “Guterres’in ilk olarak beklemede bulunan tüm konulara ilişkin bilgi almaya ve nasıl katkı koyabileceğini görmeye çalıştığını, yapıcı bir gün olmasına karşın bunun herhangi bir yere varıldığı anlamına da gelmediğini” söyledi.
‘BM doğru istikamette’
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Kocias da, “konferansın önümüzdeki hafta da devam edebileceğinin sinyallerini” verdi. Rum radyosunun haberine göre, Kocias yaptığı açıklamada, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in taraflarla bir araya geldiği yemekte dile getirdiği görüşlerin “doğru istikamet olduğunu” savundu. Müzakerelerin devam edip etmeyeceğinin sorulması üzerine ise Kocias, “Evet, muhtemelen bütün hafta boyunca” cevabını verdi. BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Espen Barth Eide de, “daha önceden belirlenen unsurlardan oluşan paketin iki masada da görüşülmeye başlandığını” belirtti.
Eide, tarafların kendi aralarında toplanarak fikirlerini geliştirmeye devam edeceklerini söyledi. Eide, “Güvenlik ve Garanti” konusunun yanı sıra askıda kalan konuların ele alındığı ikinci masa toplantılarında da net unsurlar bulunduğunu belirtti.
Birleşmiş Milletler danışmanı, yarınki toplantıda tarafların masaya öneri paketi koyacağını kaydetti ve “bu unsurların, müzakerelerin başarılı olabilmesi için olmazsa olmaz niteliği taşıdığını” ifade etti.

Başbakanlar katılabilir
Edinilen bilgilere göre taraflar yarın başlayacak yeni oturumlarda bir ilerleme sağlarsa, garantör ülkelerin başbakanları İsviçre’ye davet edilecek. KKTC devlet haber ajansı TAK’ın haberine göre diplomatik çevreler, taraflarca kabul edilen çerçevede çalışılmaya başlanması halinde sürecin; “fazla uzamadan, olumlu ya da olumsuz tamamlanacağı” görüşünde.

‘Güzelyurt, bir Türk toprağı olarak kalmaya devam edecek’
Rumların bir anlaşmada istediği Güzelyurt’ta konuşan KKTC Başbakanı Hüseyin Özgürgün, Türkiye’nin etkin ve fiili garantisinden vazgeçilmeyeceğini söyledi. Özgürgün, “Bu kadar yatırımın yapıldığı ve halkın sahip çıktığı Güzelyurt’u, Anastasiadis ağzına dahi almasın. Güzelyurt 1974’ten beri Türk toprağıdır, öyle kalmaya da devam edecek. Bunun en büyük teminatı da Türkiye’dir’ dedi.