HDP’NİN OYLARI İKİYE KATLANDI

HDP, eskiden beri en güçlü olduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde oylarını her ilde büyük ölçüde artırırken bu bölgedeki en önemli rakibi Ak Parti’de ise çok büyük düşüşler yaşandı. Seçim sonuçlarına göre HDP’nin seçim barajını geçmesinde bölgedeki illerde Ak Parti’den HDP’ye oy akışının önemli bir etkisi oldu. Seçimde en büyük sürprizlerden biri de Diyarbakır’da HDP’nin oyunun yüzde 78’i geçmesi oldu. HDP, bu oy oranıyla bu ilde 11’de 10 yaparken Mardin’de yüzde 73, Batman’da yüzde 72, Siirt’te yüzde 65 ve Şırnak’ta yüzde 85 oy oranlarına ulaşmayı başardı. Şanlıurfa’da 2011’de yüzde 17 oy alan HDP, bu ilde de yüzde 38’e çıkarak beş vekil birden çıkardı. CHP ise yine bölgede varlık gösteremedi.

Ak Parti’den HDP’ye oy akışı
Bölgedeki illerdeki oy oranları şöyle oldu:
- ADIYAMAN: Adıyaman’da oylarını büyük ölçüde artıran HDP 1 vekillik aldı. 2011 genel seçimlerinde Ak Parti’nin yüzde 67,3, CHP yüzde 16,6, MHP ise 4,6, bağımsız (BDP) adayı ise yüzde 6.6 almıştı. 2014 yerel seçimlerinde Ak Parti’nin oyu yüzde 54,9 olurken CHP 15,9, MHP yüzde 7,8, BDP ise 7,9 oranına çıktı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Selahattin Demirtaş 15,3, Ekmeleddin İhsanoğlu CHP+MHP toplamının çok altında yüzde 15,4 ve Erdoğan yüzde 69,3 almıştı. Ak Parti’nin oyları 2011’e göre yüzde 9 civarında azalarak 58’e indi. CHP de oylarını kaybetti ve yüzde 11 civarında oy aldı. HDP ise oylarını yüzde 22’ye çıkardı ve bir vekillik aldı. 2011’de CHP’nin aldığı bir vekillik böylece CHP’ye geçti.
- BATMAN: Batman’da HDP yüzde 72 oy alarak açık ara birinci oldu. HDP 2011’de 51,5, 2014’te 52,5 oranında oy almış, Demirtaş da yüzde 60 oyu yakalamıştı. Ak Parti’nin oyları ise yüzde 18’de kaldı. Oysa Ak Parti 2011’de 37,1, 2014 yerel seçiminde 32,8 oy almıştı. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçimindeki oyu ise yüzde 38’di. Ak Parti bu ilde oylarının yarısını kaybetti.
- DİYARBAKIR: Seçime 2 gün kala HDP mitingine yapılan bombalı saldırı ile sarsılan Diyarbakır’da, 4 yıl önce oy oranları bağımsızlar (BDP) yüzde 51,5, Ak Parti yüzde 32,2, CHP ise 2,3 olmuştu. Dünkü seçimde ise HDP yüzde 78,6 gibi sürpriz yüksek oy alırken alırken Ak Parti sadece yüzde 14 oy alabildi. Böylece Diyarbakır’da 10 vekil HDP’ye 1 vekil de Ak Parti’ye gitti. Ak Parti’nin oyları 2014 yerel seçimlerinde yüzde 35 almış, Erdoğan’ın oyu ise 33,5 olmuştu. HDP ise 2014 yerel seçiminde 55 alırken, Demirtaş ise yüzde 64,2 almıştı. Bu oranlar Ak Parti’nin Diyarbakır’da çok büyük bir erime yaşadığını ortaya koydu.
- GAZİANTEP: Bölgenin en büyük kentlerinden olan Gaziantep’de 4 yıl önce Ak Parti 61,7, MHP 20,9, CHP 15,2, bağmısız (BDP) yüzde 5,2 almıştı. 2014 yerel seçimlerinde Ak Parti’nin oyu yüzde 54,6’ya gerilerken, CHP yüzde 21,6, MHP 11,9 ve BDP 6,2 oranında oy almıştı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Erdoğan yüzde 60,5 alarak Ak Parti’nin son seçimlerdeki oyunun 5 puan üzerine çıkmış, İhsanoğlu ise CHP+MHP oylarının altında yüzde 29 almıştı. Demirtaş ise yüzde 10,5 ile partisinin oylarını ikiye katlamıştı. Bu seçimde HDP oylarını üç kat artırdı ve iki vekil çıkardı. Ak Parti’nin oyları ise ciddi şekilde azaldı ve yüzde 47’ye düştü. CHP’nin oyları da yüzde 16’ya düştü. MHP ise 2011’e göre düşmesine rağmen yüzde 18’le iki vekil çıkarabildi.
- MARDİN: Mardin’de HDP yüzde 73 oy alırken Ak Parti büyük bir düşüşle yüzde 19 oyda kaldı. Oysa Ak Parti’nin yüzde 32,2 oy aldığı 2011 seçiminde bağımsızlar (BDP) yüzde 60,9 almıştı. Yerel seçimlerde Ak Parti yüzde 37.4, BDP ise 52,19 almıştı. Cumhurbaşkanlığı seçiminde Demirtaş 60,9, Erdoğan 36,6 ve İhsanoğlu 2,5 oranlarında oy aldı.
- SİİRT: HDP, geleneksel olarak Ak Parti ile başa baş olduğu Siirt’te de yüksek oy alarak yüzde 65’e ulaştı. Ak Parti yüzde 28’de kaldı. Oysa Ak Parti bölgede güçlü olduğu illerden olan Siirt’te 2011 seçimlerinde yüzde 48, 2014’de 41,2 almıştı. Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçimindeki oy oranı da 42’ydi. HDP ise Demirtaş’ın aldığı yüzde 54’i önemli ölçüde artırdı.

Tek hüsran Kilis’te
- ŞANLIURFA: Ak Parti’nin oyu yüzde 47 olurken HDP yüzde 38 oy aldı. Böylece Ak Parti yedi, HDP ise beş vekil çıkardı. HDP, bu ilde oylarını sürekli olarak artırmaya devam etti. 2011’de Ak Parti 63,5 oy alırken BDP’li bağımsızlar yüzde 17 oranını yakalamıştı. Osman Baydemir’in büyükşehir belediye başkanlığı adaylığı ile 2014 çok iddialı olan BDP oylarını 30,5’a çıkarmış, Ak Parti ise 61,6 almıştı. Şanlıurfa, Cumhurbaşkanlığı seçiminde ise Demirtaş’ın aldığı yüzde 26,2 oy oranına karşılık Erdoğan’a yüzde 68,6 gibi çok yüksek bir oranla destek vermişti.
- ŞIRNAK: HDP yüzde 85, Ak Parti ise yüzde 8,79 aldı. HDP’nin bölgedeki en güçlü olduğu illerden biri olan Şırnak’ta 2011 seçimlerinde bağımsızlar yüzde 72,3 alırken Ak Parti 20,6’da kalmıştı. 2014 yerel seçimlerinde BDP yüzde 70,6 alırken Ak Parti’nin oy oranı yüzde 20,4 ile aynı kalmıştı. Ancak Cumhurbaşkanlığı seçiminde Demirtaş partisinin oyununun da üzerinde yüzde 83,2 oya ulaşırken, Erdoğan yüzde 14,8’de kalmıştı. Bu seçimde ise Ak Parti oylarını yüzde 50 oranında kaybetti.
- KİLİS: HDP’nin varlık gösteremediği tek Güneydoğu ili olan Kilis’te Ak Parti yüzde 49, MHP de yüzde 35 oyla birer vekilliği paylaştı. HDP, bu ilde yüzde 3 aldı.

Diyarbakır’da 11’de 10 vekil
Güneydoğu Anadolu’ya hakim olan HDP’nin oylarını artırmasında en büyük etken olarak Ak Parti’de yaşanan düşüşler österildi. HDP, Diyarbakır’da 11’de 10 yaparken, her ilde oylarını ve milletvekili sayısını artırdı. HDP, Batman ve Mardin’de yüzde 73, Siirt’te yüzde 65 ve Şırnak’ta ise yüzde 85 oy oranlarına ulaşmayı başardı. Şanlıurfa’da 2011’de yüzde 27 oy alan HDP, bu ilde de yüzde 38’e çıkarak beş vekil birden çıkardı. CHP ise yine bölgede varlık gösteremedi.

Türk bayraklarıyla zafer turu
Diyarbakır’da seçim sevinci erken başladı. Sandıkların yarısı açıldığında HDP’liler sokağa dökülmeye başladı. Kutlamaların merkezi Yenişehir ilçesi oldu. Gece boyunca havai fişekler patlatılırken, araçlarla zafer turu atıldı. Diyarbakır sokaklarında kutlamalar sırasında önceki seçimlerde görülmeyen bir tablo daha yaşandı. Kutlamalar için sokaklara inen HDP’liler ilk kez kendi bayraklarının yanı sıra Türk bayrakları da taşıdılar. Kutlamalarda zaman silah sıkılması üzerine büyükşehir belediyesi ve HDP yönetimi sık sık uyarıda bulunarak, ateşli silahlar kullanılmamasını istedi. Diyarbakır’ın yanı sıra bölge illerinde de kutlama vardı. Özellikle Cizre’de yediden yetmişe herkes sokaklara inerek kutlama yaparken, izli mermilerle saatlerce atış yapıldı. Aynı saatlerde Cudi Dağı bölgesinden ve sınırın ötesinden Rojova’da kutlamalar yapıldı. Cudi Dağı’nda ateşler yakıldı. Rojova tarafında sık sık silah atışları yapıldı. Ateşler yakılarak karşılık verildi.