Anayasa(k)’a yeter

Farklı görüşlere sahip aydınlar ‘Yasaklar anayasası’nın değiştirilmesi için kampanya başlattı. Oluşturulan sivil girişim grubu herkesi yeni anayasa sürecine katılmaya çağırdı


       Farklı görüşlere sahip aydınlar, "Sivil Anayasa Girişimi" adı altında biraraya gelerek, "Anayasamı istiyorum" kampanyası başlattı. "Yasaklar anayasası" 1982 Anayasası'nın değiştirilmesini isteyen Sivil Anayasa Girişimi, kasaptan polise, öğretim üyesinden siyasetçisiye kadar toplumun her kesimini anayasa hazırlama sürecine katılmaya çağırdı.
       Aralarında İstanbul Barosu Başkanı Yücel Sayman, Gazeteci - Yazar Murat Belge, Mehmet Altan, Ali Bayramoğlu, Etyen Mahcupyan, Prof. Dr. Burhan Şenatalar gibi isimlerin de bulunduğu 28 kişilik aydın çalışma grubunun yaklaşık iki yıldır üzerinde çalıştığı "Anayasamı İstiyorum" kampanyası, dün Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde düzenlenen toplantıyla tanıtıldı.
       Toplantıda, kampanyanın ayırıcı özelliğinin, "Anayasa'nın içeriğinden çok oluşum sürecinin demokratik olması" gerektiği vurgulandı. Hazırlanan çağrı metni de imzaya açıldı.
       Toplantıda konuşan Aydınlık İçin Yurttaş Girişimi Sözcüsü, şair Ersin Salman, çok farklı kesimlerin bir araya gelmesine özen gösterdiklerini belirterek, "Bu insanlar birbirlerinden farklı, ama birbirleriyle uyumlu kişiler" dedi.
       Gazeteci - Yazar Murat Belge, 1982 Anayasası'nın birleştirici olmadığını, sadece bütün kesimlerin şikayetçi olması konusunda birleştirici bir metin olduğunu savundu. Bugüne kadar hep 'ne yapacağımızı bildiren anayasalar'la yaşadıklarını söyleyen Belge, şöyle dedi:
       "Bizim iyiliğimiz için Anayasa hazırlıyorlar. Biz de bu anayasanın altında yaşıyoruz. Bizim kampanyamızın tanımlayıcı özelliği bir taslak önermek değil. Yeni anayasaya ihtiyaç duyduğumuz bu dönemde anayasanın oluşum sürecinin demokratikleşmesini sağlamaktır. Anayasa, ne kadar iyi niyetle hazırlanırsa hazırlansın toplum tarafından sindirilmemişse demokratik mesajlar vermesi mümkün değil."
       Belge, yeni anayasa değişikliğini yapmak için Kurucu Meclis gibi oluşumlara gerek olmadığını anımsatarak şunları söyledi:
       "TBMM, bunu yapabilir. Yeterki katılım kanallarını açsın. İstişare sürecini başlatıp, değişik kesimlerle görüşerek, değişik kesimleri birbirleriyle görüştürsün. Bu ne radikal ne olmayacak birşeydir."

Süngüyle dayatıldı

       DİSK Genel Sekreteri Murat Tokmak da "Silah ve süngüyle dayatılan anayasa yerine yeni anasaya yapılması konusunda işçi ve emekçiler olarak seyirci kalmak istemiyoruz. Bu kampanyayı destekliyoruz" diye konuştu.
       Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı Başkanı, işadamı İbrahim Betil, devleti kutsallıktan çıkarıp, insanı kutsallığa oturtmak gerektiğini vurgulayarak, "Toplumun farklı kesimlerinin görüşlerini almadan `ben yaptım oldu' anlayışıyla hareket etmek, toplumun önüne engel koymaktan başka bir şey değildir" dedi.

Utanıyoruz

       Aydınlık İçin Yurttaş Girişimi Sözcüsü Ergin Cinmen de "1982 Anayasası'ndan utanıyoruz. Teslim olmuşluk aklıma geliyor. Korku içinde anayasa değişikliği yapıldı. Hukuk düzeni tepetaklak oldu, başı aşağıda, amuda kalkmış bir hukuk düzeni var. Bu anayasanın girişi ırkçı, yasakçı, suçluları ve suçluların tasarruflarını koruyan bir anayasa" dedi.

Çağrı metni

       Hazırlanan çağrı metninde, Türkiye'nin toplumsal hayatının bütün düzeylerini etkileyen bunalımda, 1982 Anayasası'nın önemli bir payı olduğunun çok geniş bir yelpaze tarafından kabul edildiği belirtildi. Çağrı da, bu anayasanın hak ve özgürlük anlayışını boğan merkeziyetçi bir yönetim anlayışını egemen kıldığı belirtilerek şöyle denildi:
       "Demokratik değerlerin derinleştiği ve yaygınlaştığı bir çağda yaşıyoruz. Bu her çağdaş anayasanın dikkate alması gereken bir eğilim. Ne varki, bir anayasanın demokratik olmasının ölçütü sadece içeriği değildir. Anayasa benimsenip özümsenmesi gereken kurallar bütünüdür. Toplum ancak tartışılmasına, biçimlenmesine, kesinleşmesine katkıda bulunduğu kuralları gerçekten içselleştirebilir. Toplumsal eğilimleri hesaba katmayarak hazırlanmış anayasalar, iyi niyetli, hatta görece demokratik de olsalar, toplumda demokratik süreçleri başlatamazlar.
       Bu nedenle Türkiye'deki herkese; demokrasi ve insan hakları dışında referans mercii olmayan; demokratik anayasaların yurttaşa verdiği sorumlulukların ötesinde, kutsallaştırılmış ideoloji veya inançlar dayatmayan, yurttaşların neleri yapamayacaklarını göstermek yerine onların hak ve özgürlüklerini genişleterek güvence altına alan yeni bir anayasa oluşturma sürecine katılmak, yani siyaseti doğrudan oluşturmak üzere çağrıda bulunuyoruz."

Yeni Anayasa şart

       Metinde, 1982 Anayasası'nın hukuk alanında en yetkili kişiler tarafından eleştirildiği, Avrupa Birliği sürecinin başladığı ve Kopenhag ölçülerinin toplumsal gündemimize girdiği bu günlerde toplumun ihtiyacının "var olan metinde birtakım düzenlemeler yapmak değil, yeni bir anlayışı yeni bir sistematikle ifade edecek yepyeni bir anayasa olduğunu" vurgulandı.
       Toplumun büyük bir olgunluk aşamasında olduğu bildirilen metin şöyle sona erdi:
       "Yeni ve demokratik bir anayasının oluşum sürecini, aynı zamanda birçok sorunun çözülmeye başladığı bir büyük forum, bir mutabakat platformu haline getirebiliriz ve getirmeliyiz."

Neden böyle bir çalışma

       Sivil Anayasa Girişimi'nin hazırladığı dosyada neden böyle bir çalışma yapıldığı anlatıldı. Metinde, 1982 Anayasası'nın yürülüğe girmesinden kısa bir süre sonra, yasakçı niteliğinin etkisini gösterdiği bildirildi. Yanlız siyasi kodrolar değil, toplumun birçok kesiminin hukuk planında ellerini, kollarını bağlayan bu metinden yakınmaya başladığı vurgulandı.
       Metinde 1982 Anayasası'nın mutlaka değiştirilmesi gerekerek "Bu kadar yaygın hoşnutsuzluğa rağmen anayasanın bu kadar kalıcı ve bu kadar değişmez olabilmesi de herhalde Türkiye'ye özgü ikilemlerden biridir" dendi.

Kampanyanın nasıl yürütülecek

       "Anayasamı İstiyorum" kampanyası katılımcıların kendi çevreleriyle, örgütleriyle, kurumlarıyla bağlantıları yoluyla ve kitle iletişim araçları kanalıyla toplumda yaygınlaşacak.
       Her kesim ve görüşten insanlar yuvarlak mava toplantılarıyla biraraya gelecek. Anayasal sorunların belli başlıları hakkında halka açık paneller, sempozyumlar, söyleşiler düzenlenecek.
       Kampanya amacına bağlı olarak çalışacak yerel inisiyatifler, meslek odaları, sendikalar, dernekler ve girişimler arasında bilgi ve deney alışverişini sağlayacak bir iletişim ağını Türkiye dışını da kapsayacak bir iletişim ağı oluşturulacak.
       Medya sürekli olarak bilgilendirilecek. Sanat ve kültür insanlarıyla işbirliği yapılacak. Toplanan imzalar belli aralıklarla yayınlanacak.

İletişim nasıl sağlanacak

       Kampanyayla ilgili tüm soruları yanıtlamak, diğer katılımcılara yardımcı olmak, gelişmeleri aktarmak, duyurular yapmak için İstanbul'da İletişim bürosu kuruldu. Telefon, faks ve internetten yararlanılacak.
       İletişim Bürosu adresi : Gazeteci Erol Dernek sokak. No : 11. hanif Han. kat : 4 Daire : 5 Beyoğlu - İstanbul
       Telefon : 0 212 252 70 54
       Fax : 0 212 252 77 85
       E - mail adresi: sivilanayasa@superonline.com
       İnternet adresi : www.anayasam.org

Çalışma Grubu

       Kampanyayla ilgili olarak yaklaşık iki yıl çalışan aydınlar, alfabetik sıraya göre şöyle:
       Adnan Ekinci, Ali Bayramoğlu, Ahmet İnsel, Burhan Şenatalar, Bülent Atamer, Erol Katırcıoğlu, Ersin Salman, Esra Koç, Etyen Mahçupyan, Haydar Aksoy, Korhan Gümüş, Kürşat Bumin, Mebuse Tekay, Mehmet Altan, Mete Tuncay, Metin Karadağ, Murat Aksoy, Murat Belge, Osman Kavala, Ömer Laçiner, Rüştü Dayday, Semra Somersan, Tarhan Erdem, Tarık Ziya Ekinci, Turgut Tarhanlı, Vecdi Sayar, Yücel Sayman, Yüksel Selek.

Kampanyadaki ilk imzalar

       Abdullah Akın, Abdülkadir Kırmızı, Abdülmelik Fırat, Adalet Ağaoğlu, Adnan Ekinci, Ahmet Aras, Ahmet Şişman, Ahmet Say, Ahmet İnsel, Ahmet Hamdi Gümüş, Ahmet Nadir Yüksel, Akın Atalay, Akın Birdal, Ali Bayramoğlu, Ali Uçansu, Ali Artun, Ali Poyrazoğlu, Ali Bayramoğlu, Ali Doğan, Ali Kav, Ali Yıldız, Alper Aktan, Altan Erkekli, Arzu Başaran, Atıf Yılmaz, Aydın Aybay, Aydın Engin, Ayla Eyüboğlu, Aysel Çelikel, Bahri Bayram Belen, Barış Pirhasan, Başar Sabuncu, Bekir Ünsallı, Beral Madra, Berhan Şimşek, Beril Eyüboğlu, Burhan Şenatalar, Bülent Tanık, Bülent Atamer, Bülent Çelik, Cahit Berkay, Canip Yıldırım, Celal Doğan, Celal Korkut Yıldırım, Cengiz Bektaş, Coşkun Özdemir, Coşkun Yılmaz, Cüneyt Ozansoy, Çetin Altan, Demet Güral, Deniz Türkali, Edip Akbayram, Ender Özkahraman, Engin Başaran, Erdal Öz, Ergin Cinmen, Erol Katırcıoğlu, Ersin Salman, Ertuğ Atlı, Ertuğrul Akalın, Esmender Turna, Esra Koç, Eşber Yağmurdereli, Etyen Mahcupyan, Fatmagül Berktay, Fegi Huseyn Sağnıç, Fehmi Yaşar, Ferzan B. Yıldırım, Ferda Cilalioğlu Gani Müjde, Gencay Gürsoy, Genco Erkal, Gündüz Mutluay, Gürcan Dağdaş, Hakan Toksöz, Halil Ergün, Halil Fırat, Halim Bulutoğlu, Handan Özen, Hasan Karacal, Hasan Kaya, Hasan Uysal, Hasan Korkmaz, Hasan Çeri, Hasan Bülent Kahraman, Hasip Kaplan, Haydar Aksoy, Hıdır Bulut, Hıdır Yavuz, Hrant Dink, Hulki Aktunç, Hulusi Tanman, Hülya Uçansu, Hüseyin Yılmaz, Hüseyin Görgülü, Hüsnü Öndül, Hüsnü Aktaş, İbrahim Betil, İsmail Özay, İsmail Çınar, İhsan Karababa, İlhan Tekeli, İshak Alaton, Kamil Kinkir, Kemal Parlak, Kemal Bal, Korhan Gümüş, Kürşat Bumin, Lale Mansur, Leyla Hatun Suna, Meryem Koray, Mebuse Tekay, Mehmet Altan, Mehmet Uzun, Mehmet Kabasakal, Mehmet Baydur, Mehmet Metiner, Mehmet Çabuk, Mehmet Helvacı, Mehmet Sevim, Memduh Hacıoğlu, Mete Tunçay, Metin Karadağ, Metin Üstündağ, Mithat Sancar, Muharrem Kayhan, Muhsin Kızılkaya, Muhsin Kızılkaya, Murat Aksoy, Murat Belge, Murat Tokmak, Murat Bekdik, Murat Gümrükçüoğlu, Mustafa Tuncaelli, Mustafa Paçal, Mustafa Atalay, Muzaffer Şahin, Müjde Ar, Naci Kutlay, Naif Alibeyoğlu, Necati Yılmaz, Nedim Özdemir, Neşe Erdilek, Niyazi Dalyancı, Oğuz Onaran, Oğuz Uğur Çalışlar, Orhan Esen, Osman Kavala, Ömer Laçiner, Ömer Madra, Özdem Petek, Rahmi Saltuk, Reha Çamuroğlu, Reha İsvan, Rutkay Aziz, Rüştü Dayday, Sabahattin Çetin, Sabri Çepik, Salim Uslu, Savaş Dinçel, Selim Ölçer, Semih Tezcan, Semra Somersan, Serdar Çintan, Sevin Okyay, Sevsen Aslan, Suna Aras, Şahabettin Özarslaner, Şehriban Sevim, Şengül Akçar, Şerif Mardin, Şerif Gören, Şirin Tekeli, Tahsin Ekinci, Tan Oral, Tanıl Bora, Tarhan Erdem, Tarık Ziya Ekinci, Tayfun Görgün, Teoman Ergül, Tınaz Titiz, Turgut Tarhanlı, Uğur Alacakaptan, Umur Talu, Vecdi Sayar, Veli Karakurt, Yankı Yazgan, Yavuz Önen, Yeşim Ustaoğlu, Yılmaz Erdoğan, Yılmaz Demiral, Yılmaz Ensaroğlu, Yurdagül Erkoca, Yücel Sayman, Yüksel Selek, Zeki Ökten, Zeynep Avcı, Zeynep Avcı, Ziya Yılmaz, Zülal Kılıç.
       Demokrasi için sivil toplum girişimi üyesi kuruluşlar:
       Ari Düşünce ve Toplumsal Gelişim Der., Çare - Siz Hareketi, Demokratik Cumhuriyet Programı, Demokratik İlkeler Der., DİSK, Hacı Bektaş Veli Kültür ve Tan. Der., Helsinki Yurttaşlar Der., KA - DER, Liberal Hareket, Mülkiyeliler Vakfı, Özerk Sanat Konseyi Girişimi, Sosyal Demokrat Vakfı, SOS Çevre Gönüllüleri Platformu, TESAV - T. Ekonomik ve Sos. Araş. Vakfı, TESEV - T Eko. Sos. Etüdler Vakfı, TÜGİAD - T. Genç İşadamları Der., TÜRMOB, TÜSES, TÜSİBAK.


sivilanayasa@superonline.com