Kapatma akıl dışı

RTÜK'ün CNN Türk ve iki tv kanalına verdiği bir gün yayın durdurma cezasına en büyük tepki AA ve TRT'den sorumlu Bakan İrtemçelik'ten: Akıl ve iz'anla izah edilemeyecek bir durum


       İnsan hakları, TRT ve Anadolu Ajansı'ndan sorumlu Devlet Bakanı Mehmet Ali İrtemçelik, Radyo ve Televisyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) yayın durdurma kararlarını eleştirdi. Yayın durdurma cezasının "akıl ve iz'anla izah edilemiyeceğini" vurgulayan İrtemçelik, "Hamlet'in Danimarka'sını çağrıştıran bir durumdur. Böyle bir çağrışım olmasına üzüldüm. Çok üzücü bir durum" dedi.
       Hamlet'in tarih kitaplarına geçen ünlü sözü, "Kokuşmuş bir şeyler var Danimarka Krallığı'nda" şeklinde.
       Radyo Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) CNN Türk, TGRT ve İnterstar'a verdiği kapatma cezasına tepki gösteren özel televizyon kuruluşlarının yöneticileri de yasanın bir an önce değiştirilerek, çağın gereklerine uygun hale getirilmesini istediler.
       CNN Türk'te yayınlanan ve Mehmet Ali Birand'ın hazırladığı 32. Gün programında Abdullah Öcalan ile ilgili yapılan yorumlar nedeniyle RTÜK'ün kapatma cezası vermesi bardağı taşırdı. Televizyon yöneticileri, RTÜK'ün televizyon kapatma cezasını kolaylıkla uygulamasını eleştirdiler.

Faruk Bayhan (Kanal D Genel Müdürü):

       "Uzay çağındayız. 21 Yüzyıl'a girdik. Böyle bir dönemde kapatma uygun olmayan bir ceza. Şu anda yürürlükte olan yasa ve RTÜK, çok yanlış. Yayında bir kontrolün yapılmasından yanayım. Ancak bu daha çok otokontrol şeklinde olur. Elbette RTÜK olmalı. Ama gazete yazınca bir şey olmuyor. Kriterler şüpheli, neye bağlı belli değil. Huysuz Virjin Kanal D'de yayınlanırken, üç gün kapanma cezası verildi, Show TV'de hiç ceza verilmedi. Huysuz Virjin mi değişti? Böyle olunca, kriterlere şüpheyle bakılıyor. Dış dünyaya karşı küçük düşüyoruz. Yasa değişecektir umarım."

Ali Baransel (TGRT Genel Müdürü, RTÜK eski Başkanı):

       "RTÜK yasası bir ihtiyaçtan doğdu ancak çok aceleye getirildiği gerçeğini o dönemde de herkes savunmuştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel de, yasa tasarısını imzalarken, aksayan yanlarının bir an önce düzeltilmesini istedi ancak bugüne kadar bu yönde bir gelişme yaşanmadı. Ekranların kararması hoş bir şey değil. Bunun yerine, ağır, orta ve hafif para cezaları verilebilir. Ayrıca, sadece ilke ihlalinde bulunan program için müeyyide konulabilir. En önemli konu, kuruluşların kendi içlerinde bir otokontrol mekanizmaları oluşturmasıdır"

Ünal Tarık(Kanal 7 Haber Müdürü):

       "Kapatma kararını ve söz hakkının kesilmesini doğru bulmak mümkün değil. CNN Türk, şu ana kadar ki yayınlarında ilkesinden sapmama gayreti gösterdi. Gündeme getirilen konu ise çok daha uç örnekleriyle yazılı basında yer aldı. RTÜK bir şekilde kapatmama yolunu seçmeli veya RTÜK'ü yeni baştan düzenleme yoluna gidilmeli. Bu artık açık şekilde ortaya çıktı. Dünyanın hiçbir gelişmiş ülkesinde kapatma cezası yok. Bu bir idam cezası, o yüzden kolay karar vermemek lazım. Bunların hiçbiri demokratik anlamda suç unsuru olarak görülmüyor"

RTÜK, 5 yılda 5 bin 298 gün kapatma cezası verdi

       Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), kurulduğu Nisan 1994'ten itibaren geçen beş yıllık sürede, toplam 5 bin 298 gün kapatma cezası verdi. Üst kurulun bugüne kadar verdiği uyarı ve kapatma cezaları şöyle:






       Üst kurulun, daha önce MGK'ya sunduğu en son resmi rakamları içeren Nisan 1994 - Nisan 1999 arasına ilişkin irticai ve bölücü yayınlarla ilgili raporunda, radyo ve televizyonlara verilen uyarı ve kapatma cezaları şöyle sıralandı:

       * İrticai nitelikte yayın yapan radyo sayısı: 35
       Radyolara verilen uyarı cezası: 108 uyarı
       Radyolara verilen kapatma cezası: 271 gün
       * İrticai nitelikte yayın yapan televizyon sayısı: 20
       Televizyonlara yapılan uyarı cezası: 51
       Televizyonlara verilen kapatma cezası: 126 gün
       * Bölücü nitelikte yayın yapan radyo sayısı: 40
       Radyolara verilen uyarı cezası: 153
       Radyolara verilen kapatma cezası: 4 bin 728 gün

       * Bölücü nitelikte yayın yapan televizyon sayısı: 11
       Televizyonlara verilen uyarı cezası: 27
       Televizyonlara verilen kapatma cezası: 173 gün

Televizyonların kaderi 9 kişinin elinde

       Üst kurul, Kutlu Savaş (Başkan), Şevki Göğüsger (Başkan Yardımcısı), Tülay Çetingüleç (Üye), Mehmet Doğan (Üye), Emin Başer (Üye), Ercan San (Üye), Fatih Karaca (Üye) Güneş Müftüoğlu (Üye) ve Nedim Tekin (Üye) olmak üzere 9 kişiden oluşuyor. Üst kurul en az 7 kişi ile toplanıyor. Haftada bir toplanan kurul, izleme raporlarını değerlendiriyor. Karar için beş kişinin oyu yeterli oluyor.

1056 radyo ve 280 tv faaliyette

       Türkiye'de toplam 3 bin 500 süreli yayın, bin 56 radyo ve 280 TV kanalı faaliyet gösteriyor. Ulusal ve yerel medya, gelir düzeyinin ve nüfusunun yüksek olduğu İstanbul ve Ankara gibi illerde yoğunlaşıyor.
       Yerel radyoların sayısı ise gelir düzeyinden çok, nüfusla orantılı bir harita çiziyor. Tunceli ve Sinop'ta yerel radyo istasyonu bulunmuyor. Türkiye'deki toplam 280 televizyon kanalının 35'i ulusal, 230'ı yerel, 15'i ise bölgesel yayın yapıyor.