Otomobil tüter gider

Formula 1, ancak sigara reklamını yasaklayan yasa değişirse Türkiye'ye gelecek. Bu nedenle sigara karşıtlarıyla Formula 1 tutkunları sürekli lobi yapıyor


       Teknolojinin, süratin ve heyecanın doruğa çıktığı, dünyanın en fazla izleyici çeken motor sporu "Formula - 1" yarışları, Türkiye'de tartışma yarattı.
       Teknoloji harikası otomobillerin saatte 300 kilometre hızla pistlerde neredeyse uçtuğu, her ayağı yapıldığı ülkeye yaklaşık 60 milyon dolar kazandıran "Formula - 1" yarışlarının Türkiye'de yapılabilmesi için, 4207 sayılı sigara kanunda bir değişiklik gerekiyor. Çünkü her biri milyonlarca dolara malolan Formula - 1 yarış otomobillerini üreten firmalar, kendilerine her yıl yüzmilyonlarca dolar veren sponsor sigara firmaları sayesinde ayakta duruyor, alınan sigara firmalarının reklamları sayesinde yarış pistelerinin milyonlarca doları bulan masrafları karşılanabiliyor.
       Ve Formula - 1 yarışları, 4207 sayılı kanunun sağlığa zararlı sayılan sigaranın tanıtım ve reklamını önleyen üçüncü maddesi nedeniyle Türkiye'ye gelemiyor. Türkiye'deki tartışma da bu noktada patlıyor.
       Türkiye Motorsporları Federasyonu, üçüncü maddede yapılacak bir değişiklikle "Formula - 1" yarışlarının mutlaka Türkiye'ye getirilmesini savunurken, başta Toraks Derneği ile Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi gibi sigara karşıtı dernek ve kuruluşlar bu fikre şiddetle karşı çıkıyor. İşte Formula - 1 yanlıları ve karşıtlarının görüş ve iddiaları.

'FORMULA - 1 GELMESİN'CİLER

       Lobiler baskı yapıyor
       Sigara karşıtı mücadelesiyle tanınan Toraks Derneği ve Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Üyesi Prof. Dr. Elif Dağlı, dört yıl önce yürürlüğe giren 4207 sayılı kanundaki sigara reklamını önleyen üçüncü maddenin değiştirilmesi için, Türkiye'ye büyük bir baskı yapıldığını iddia ediyor.
       Sigara lobilerinin Türk delegasyonunu "köşeye sıkıştırdığını" ileri süren Dağlı, bu girişime bazı milletvekillerinin de destek verdiği fikrinde. Bu iddiayı, Toraks Astım Grubu ve Sigarayla Mücadele ve Sağlığı Geliştirme Derneği Onur Kurulu Üyesi Prof. Dr. Feyza Erkan da destek veriyor. Erkan da, "Türkiye'de tekrar sigara reklamlarına serbesti tanımak istiyorlar. Avrupa'dan kovulan Formula - 1'i çok uluslu firmalar reklamsız kalmasın diye Türkiye'ye sokmak istiyorlar" diyor. Bu konuda Türkiye'de bir lobi yürütüldüğünü iddia eden ve bu konuda bazı milletvekilleri ve Turizm Bakanlığı'yla görüşüldüğünü ileri süren Erkan, "Halbuki bu yarışlar Avrupa'da yasaklandı. Türkiye'de sigara kanunu, bu yarışların önünde en büyük engel. Onun için sigarayla ilgili yasanın değiştirilmesi için uğraşıyorlar" diye konuşuyor.

'FORMULA - 1 GELSİNCİLER'

       Türkiye ihya olur
       Türkiye Motorsporları Federasyonu Başkanı Mümtaz Tahincioğlu, Formula 1 ve Dünya Ralli Şampiyonası'nı Türkiye'ye mutlaka getirme amacını taşıdıklarını söylüyor. Tahincioğlu, "Formula 1'e talip bir ülke olarak, Uluslararası Otomobil Sporları Federasyonu'nun (FIA) deklarasyonuna uygun ön şartları yerine getirmek istiyoruz. Sigara yasağı önümüzde engel ve bizi hiç ilgilendirmiyor" diyor. Kanunun üçüncü maddesindeki sponsor yasağının kaldırılmasını veya sponsorlukla ilgili yeni bir kanun çıkarılmasını istediklerini belirten Tahincioğlu, çıkarılacak yasa ile patlayacağını savunduğu sponsor gelirlerinin sadece motor sporlarını değil, Türkiye'de sanatı, sporu ve kültürü de ihya edeceği fikrinde.
       Türkiye'nin dünyaca başarılı motor sporları ekiplerinden ralli takımı Team Atakan'ın direktörü İskender Atakan da şöyle konuşuyor: "Sigara iyi bir şey demiyorum. Çocuğumu sigaradan uzak tutmak için de her şeyi yapıyorum. Ama bu ayrı, sponsurluk ayrı. Bir insan reklamda gördüğü için sigara kullanmaz. Kaldı ki, Türkiye'de devlet kendi eliyle sigara üretimi ve satışı yapıyor. Avrupa, Efes Pilsen sayesinde Türkiye'yi tanıdı. Bira reklamı yapıyorlar diye kim bu kulübü kapatmayı düşünebilir? İngiltere ve Almanya Başbakan'ı bu yarışlar için özel izin çıkardılar."

Sadece 94 dakikada 5.933 sigara reklamı

       Dünyanın en çok izlenen spor organizasyonlarından Formula - 1, toplam 6 kıtada ve 133 ülkede yapılıyor. Her yıl düzenlenen Formula - 1'i, milyonlarca kişi izliyor. Sigara yasağı uygulanan ülkelerde, reklamı yapıldığı gerekçesiyle Formula - 1 yarışlarına yasak uygulanıyor. FIA Başkanı Max Mosley'in de onayıyla, tütün reklam ve sponsor yasağının yürürlükte olduğu ülkelerde yeni Formula - 1 yarışlarına kesinlikle izin verilmiyor. Avrupa Birliği de en geç 2006'dan geçerli olmak üzere tüm sigara reklamlarını ve Formula 1 yarışlarını yasaklamaya hazırlanıyor. Firmaların Formula 1 yarışlarına yılda 300 milyon dolarlık yatırım yaptığını ileri süren sigara karşıtı derneklere göre, 94 dakikalık bir yarışta sigara markalarının logoları seyirci önünden tam 5 bin 933 kez geçiyor.

Avrupa'da özel izin gerekiyor

       Formula 1 yarışları tüm Avrupa ülkelerinde geçerli olan sigara reklamı yasağı nedeniyle İtalya, İngiltere, Avusturya, Belçika, Almanya, Fransa, Monaco, Portekiz, San Marino, İspanya'da devlet tarafından çıkarılan özel izinle yapılabiliyor. Formula 1 için istisna yapılarak kanuna bir madde ekleniyor, sigara firmalarının sponsor olmalarına olanak veriliyor.