The Others Suya hasret barajlar

Suya hasret barajlar

29.09.2000 - 00:00 | Son Güncellenme:

Suya hasret barajlar

Suya hasret barajlar


Türkiye'nin üç büyük barajında su seviyesi dibe vurdu. Susuzluk sadece elektrik bekleyen kentleri değil, çiftçi ve balıkçıları da etkiliyor


       Kış kapıyı çalmak üzere. Henüz elektriksiz geçebilecek kışa karşı önlemlerimizi almadık ama lüks lambaları, mumların karaborsaya düşme ihtimali hiç de uzak görünmüyor.
       Hidroelektrik enerjinin yüzde 75'ini karşılayan Keban, Karakaya ve Atatürk barajlarındaki su seviyeleri her gün düşerken, yetkililer acil önlem paketi üzerinde tartışıyor. Kışın başlangıcından itibaren günde bir - iki saat kesinti ya da sadece konutlar için kesinti veya yalnızca sanayi kuruluşları için kesintilerle soruna çözüm aranıyor. Uzmanlar barajların içindeki küçük deliklere uzattıkları aletlerden, her gün suyun kaç metreye düştüğüne, heyecan ve üzüntüyle bakıyorlar.
       Baraj çevresindeki köylerdeyse söylentiler iyice gün yüzüne çıkıyor. Köylüler, susuzluğun nedenini, "Bizim barajın sularını Suriye'ye sattıkları için susuz kaldık" ya da "Bizim suları Birecik barajına aktarmışlar" görüşleriyle dile getiriyor.

Saman getirttik

       Şevki Çiftliği köyü muhtarı Hamid Fırat da, kuraklık nedeniyle tarlalarını sulayamadıklarını, harman makinelerinin çocukların oyuncakları arasına girdiğini ifade ediyor. Geçen yıl da kuraklık nedeniyle ürün alamadıklarını belirten Fırat, "Sadece bizim köyde 300 milyar liraya yakın zarar var. Arpa, buğday kurudu. Hayvanlarımıza vereceğimiz samanı Tokat'tan, Çorum'dan getiriyoruz. Geçen yıl kilosu 15 bin 20 bin olan samanın kilosu 100 bine yükseldi. Kendimizi besleyemiyoruz, hayvanlarımızı nasıl bekleyeceğiz?" diye yakınıyor.

Tarlalar su yüzüne çıkınca

       Karakaya barajını besleyen Tokmaksuyu çevresindeki tarlalar 15 yıl önce istimlak edilmiş. Köylü parasını alıp tarlasını baraja vermiş. Ancak baraj ve onu besleyen sulardaki çekilme bir kilometreden fazlayı bulunca, 15 yıl su altında kalan tarlalar yeniden ortaya çıkmış. Fırsatı kaçırmayan köylüler de, eski tarlalarını yeniden ekmişler. 15 yıl önce tarlası istimlak edilen Arif Koç da, "Şubat'ta eski tarlamı buldum. Ama param olmadığı için zengin çiftçilere dönümü yedi milyon liradan kiraya verdim. 15 yıl dinlenmiş toprak elbette verimli oldu" diye konuşuyor.

Feribot da çalışmayacak

       Atatürk Barajı üzerinde Urfa'nın Siverek ilçesinden Adıyaman'ın Kahta ilçesine feribot taşımacılığı yapanlar da kuraklıktan olumsuz etkilendiklerini dile getiriyorlar. 15 arkadaşıyla birleşerek feribot alan ve taşımacılık yapan Abuzer Kanlıdere, "Milyarlarca liraya feribot iskelesi yapıldı. Ancak barajda su seviyesi düşünce iskele işe yaramaz oldu. Şimdi feribotu ilkel koşullarda yanaştırabiliyoruz. Eğer su yükselmezse kışın araçlar burda saplanıp kalır. Feribot da çalışamaz" diyor.

Suyla birlikte balık da gitti

       Barajlardaki su seviyesinin düşmesinden en çok etkilenenler arasında balıkçılar başı çekiyor. Karakaya Barajı'nın yakınlarındaki Ambarcık köyündeki balıkçıların bir bölümü teknelerini karaya çekmiş. Baraj suları çekilmeden önce günde her bir balıkçının 60 kilo sazan avladığını söyleyen Cafer Ateş, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Şimdi günde ancak dört kilo balık avlıyoruz. Kazandığımız para mazotu bile karşılamıyor. Su 700 metreden fazla çekildi. Balıklar da suyla birlikte gitti. Balıkçılar Kooperatifi olarak devlete bir yıllık 1 milyar 200 milyon para ödememiz gerekiyor. Bu nedenle 10'dan fazla balıkçı arkadaşımız işi bıraktı."

Karpuzda mahsul Eylül'e sarktı

       Ambarcık köyünde 35 milyar lira yatırım yaparak 300 dönümlük arazisine karpuz eken Abdullah Tulgar, suyun çekilmesiyle zarar edince kalp krizi geçirmiş. İki traktörünü ve kamyonetini satılığa çıkaran Tulgar, iki ay önce ameliyat olmuş. Karpuzun kilosunu ancak 16 bin liraya satabildiğini belirten Tulgar şöyle konuşuyor: "Barajda su seviyesinin bu yıl yükseleceği söyleniyordu. Buna güvenerek, baraj kenarına su motoru taktırdım. Ancak su seviyesi bin 800 metre kadar çekilince sulama yapamadım. Temmuz'da olması gereken karpuz Eylül sonuna kalınca zarar ettim."

       BURASI KEBAN:
       Son durum:
       Minumum seviye : 820
       25 Eylül 824.60
       26 Eylül 824.54
       27 Eylül 824.53

       BURASI KARAKAYA:
       Son durum:
       Minumum seviye : 675
       24 Eylül 676.79
       25 Eylül 676.78
       26 Eylül 676.86

       BURASI ATATÜRK:
       Minumum seviye : 526
       18 Eylül 526.47
       19 Eylül 526.50
       25 Eylül 526.53