Tecavüz yerine cinsel saldırı

“Mektupta Melike Baydur imzalı okurunuz ‘Milliyetin intihar haberlerini yayınlamadığını biliyorum ama son zamanlarda artış gösteren çocuk tecavüz haberlerini de yasaklayamaz mısınız?’ diye sormuş. Ardından bu talebini ‘çocuğun gözüne bant koysanız da anne veya baba adının ya da okullarının yazılmasının özellikle küçük yerlerde travmalar yaşanmasına neden olduğunu’ hatırlatarak gerekçelendirmiş.
Çocuk İhmal ve İstismarı Önleme Platformu Medya Grubu olarak daha önce size gönderdiğimiz maddeleri kapsayan ilkeler doğrultusunda yapılan bir öneri dikkatimizi çekti. Bizim bu konularda dikkat noktaları olarak maddeleştirip daha önce sizinle paylaştığımız metinde de medya sunumunun çocukla ilgili mağduriyet haberlerindeki önemini vurgulamıştık. Yeri gelmişken okur ifadesinden de yaygın olarak benimsendiğini gördüğümüz ‘tecavüz’ kelimesi yerine, yetişkinle ilişkili haberlerde ‘cinsel saldırı’, çocuklarla ilişkili haberlerde ise ‘çocuğun cinsel istismarı’ terminolojisinin kullanımının önemini tekrar paylaşmak istiyoruz.

Dikkatler olaya çevrilmeli
Çocukların haberde görünür kılınmalarının ya da adlarının, okul isminin verilmesinin, farklı verilse bile ne gibi sakıncalar doğurabileceğini aktarmıştık. Bu bağlamda çocuk veya yetişkinlere yönelik cinsel istismar ve saldırının bir insanlık suçu olarak duyurusunun medyada yer alması, okurların bu olayların toplumda var olduğunu bilme hakkının yanı sıra toplumsal sorumluluk ve muhtemel suçların önlenmesi açısından önemlidir.
Bu tür haberlerin tamamen verilmemesinin doğru olmadığını söyleyebiliriz. Ancak, görsel ve niteliksel açıdan mağduru daha az belirgenleştiren ve dikkatleri aileden çok olaya çeviren bir sunum gerekiyor. Özellikle fotoğraf kullanımında dikkat istiyor.
Aynı şekilde, henüz yargılaması devam eden çocuk veya yetişkin olarak herkes için hukukun temel ilkelerinden olan, suçluluğu kesin hükümle sabit oluncaya kadar suçsuz sayılacağı masumiyet karinesine göre, medyada deşifre edilip suçlu olarak damgalanmalarının yanlışlığı ve önleyici açıdan da haberleri çocuk ve gençlerin de izlediklerinden hareketle mağdurlar için mümkünse hizmet alabilecekleri adreslere haber içinde yer verilmesinin önemi ortaya çıkıyor.

Başarılı bir sunum örneği
29 Ekim 2010 günü yine Milliyet’te ‘Hapisteki tecavüze savcı normal dedi’ başlıklı haberde olayla ilgili kişilerin yerine kullanılan ve olay üzerine düşündürücü bir fotoğraf olduğu izlenimi veren görsel malzeme başarılı bir sunumu yansıtıyor. Bunun önemli bir örnek olacağını düşünüyoruz.
Sonuç olarak biz de diyoruz ki; aslında ihmal ve istismar olaylarının çokluğundan ziyade veriliş biçimi, bu davranışın kitle algısında bir iftira ve karalama olarak kullanılmasına da yol açabildiğini gösteriyor.
Dikkat noktası olarak, çocuğun cinsel istismarına ilişkin haberler başta olmak üzere mağdur veya suçlu zanlısından çok olay üzerine düşündürecek yönde bilgi verilmesi önem kazanıyor.”