Diyalog Zaten son dönemdeki çalkantılar da biraz bu yüzden. Prof. Dr. Kemal Gürüz ve Prof. Dr. Erdoğan Teziç'in yönetimindeki YÖK, gelişmelere seyirci kaldı. Yeni Başkan ise bırakın Bilgi'de ne olup bittiğini, daha YÖK'e bile hâkim olabilmiş değil. Tek başına gelip gidiyormuş. Şimdilik tek yaptığı buymuş. İddialı vakıf üniversitelerimizden biri de Bilgi Üniversitesi. Kuruluşu oldukça maceralı oldu. İşe önce "korsan üniversite" olarak başladılar. Sonra yasallaştılar. Şimdi de uluslararası(!) bir kurum haline geldiler. Ünlem koydum, çünkü uluslararası ilişkileri tam bir muamma. Anayasa'ya göre, kâr amacı güden şirketler ve yabancılar Türkiye'de üniversite kuramıyor, ortak olamıyor. Ama Bilgi'de böylesi bir oluşum hem var hem de yok. İstanbul Bilgi Üniversitesi, 1994'te Bilgi Eğitim ve Kültür Vakfı tarafından kuruldu. Şu anda 10 bine yakın öğrencisi var.Kurucular ise şunlardı: Oğuz Özerden, Latif Mutlu, Prof. Dr. Asaf Savaş Akat, Bülent Akarcalı, Prof. Dr. Uğur Alacakaptan, Prof. Dr. Toktamış Ateş, Orhun Çavdar, Prof. Dr. Lale Duruiz, Yiğit Ekmekçi, Orhan Gemicioğlu, Halit Kakınç, Prof. Dr. Gülten Kazgan, Prof. Dr. Serdar Mutlu, Zafer Mutlu.Kuruluşun ilk yıllarında yönetim iki başlıydı. Güç ağırlıklı olarak Özerden ve arkadaşları ile Mutlu ailesindeydi. Her ne kadar zaman zaman yetki ve misyon tartışmaları yaşansa da uzun yıllar bu böyle devam etti.Santralistanbul projesi için yeni kan gerekince, dışa açılma süreci başladı ve devreye üçüncü bir güç olarak Laureate girdi. Laureate, dünyanın pek çok yerinde yükseköğrenim işletmeciliği yapan ve New York borsasında işlem gören, halka açık, kâr amaçlı bir şirket. Bilgi'ye kaynak aktarımı yaptı ve anında yönetim kademelerine girmeye başladı. Önce mütevelli heyetine, ardından kurucu vakfa ve uluslararası danışma kuruluna Türk ve yabancı temsilcilerini soktu. Durum böyle olunca, her ne kadar dışarıya renk vermeseler de ortaya ikili, üçlü bir yönetim zafiyeti çıktı. Zaten yetkili kurullara bakıldığında da bu çok net görülüyor: İsterseniz önce Bilgi Eğitim ve Kültür Vakfı Kurucular Kurulu'ndaki değişime bir göz atalım:Oğuz Özerden (Vakıf Yönetim Kurulu Başkanı/Mütevelli Heyet Başkanı), Latif Mutlu (Onursal Başkan), Prof. Dr. Asaf Savaş Akat, Prof. Dr. Toktamış Ateş, Orhan Gemicioğlu, Douglas L. Becker (Laureate Education), Raph Appadoo (Liuf/Institut Français de Gestion), Miguel Carmelo (Prouniversidad Sl.), Rifat Sarıcaoğlu, Robert W. Zentz (Online Higher Education). Dikkat çektiği gibi son beş yeni isim, Laureate için ayrılmış. Mutlu ise başkanlıktan onursal başkanlığa yani kızağa çekilmiş. Güç kimde? Bilgi'de heyetten çok bir şey yok. Mütevelli Heyet listesi de şöyle:Oğuz Özerden (1. Başkan), Rifat Sarıcaoğlu (Başkan Yardımcısı), Prof. Dr. Aydın Uğur (Rektör), Yiğit Ekmekçi, Prof. Dr. Serdar Mutlu, Kemal Köprülü, Şefika Pekin, Ata Eremsoy. İsimlerin bir bölümünün yine Laureate temsilcileri olduğunu da herhalde hatırlatmaya gerek yok. Yabancılar yer alamadığı için sadece Türk temsilcilere görev verilmiş.Ha bir de Uluslararası Danışma Kurulu var ki, orada yelpaze oldukça geniş tutulmuş. Kimler yok ki! Uluslararası politikacılar ve dünyaca ünlü şirketlerin eski ve yeni yöneticileri, Türk iş dünyasının önemli patron ve kurmayları, farklı medya gruplarından önemli isimler, akademisyenler, bankacılar ve daha kimler kimler. Altı ayda bir kez de olsa bir araya gelip toplanıyorlar mı? Hiç sanmıyorum. Belki yılda bir kez. Peki o halde niye bu kadar seçkin isim bir araya toplanmış? Eeee herhalde bir bildikleri vardır!..Böylesine farklı kurullara ne gerek var diyenleriniz mutlaka çıkacaktır. Diğer üniversitelerde de böylesi yapılanmalar var mı diye merak edenleriniz de elbette bulunuyordur. Ama eminim en çok üzerinde durduğunuz konu, bu karmaşık yapının öğrencileri etkileyip etkilemediği olacaktır. Bütün bu soruların yanıtını da önümüzdeki günlerde sizlerle paylaşacağız. Ama bugünlük şu kadarını söyleyeyim: Burs konusunda eskisi kadar cömert değillermiş. Laureate çekinceler koymuş. Haksız da sayılmazlar. Onların derdi para kazanmak, kurucularınki ise marka yaratmak. Kurucuların içinde de öncelikle para diyenler yok mu? Elbette var. Zaten onlar da Laureate ile kol kolalarmış...Özetin özeti: Bu kadar karmakarışık ilişkiler ağı ve çok farklı kurullar sizin de kafanızı karıştırmadı mı? aguclu@milliyet.com.tr Kaç mütevelli heyet var?
