Deniz Sipahi

Deniz Sipahi

dsipahi@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

FORMULA 1’İN İzmir Selçuk’ta yapılması için büyük bir mücadele verdik.
Dünyadaki yarış merkezlerine bakıldığında en uygun yerin İzmir olduğunu iddia ettik.
Ama dinletemedik.
Çünkü yatırım maliyetleri İstanbul’un çok altındaydı.
Araziye para verilmeyecek, büyük altyapı yatırımları yapılmayacaktı.
Ege Bölgesi’nin turizm hareketi için büyük bir fırsat yaratacaktı.
Hükümetler dinlemedi, İstanbul dukalığına boyun eğdiler.
Ne maliyet hesabı yapıldı, ne de fizibilite...
“İlle de İstanbul...” diye tutturuldu.
Zannedildi ki; pistin İstanbul’a, Türkiye’ye yapılması kararıyla her şey bitecekti.
Sonradan anlaşıldı ki; baştan yapılmış bir pazarlığın içinde İzmir de kullanılmıştı.
Ama İstanbullu tüccarlar da nasıl bir sözleşmeye imza attıklarını çok sonradan farkına vardılar.
Başlangıçta söylenen rakamların dört katı ödenmesine rağmen yatırım tamamlanamadı.
Ne İstanbul Ticaret Odası’nın, ne de TOBB’un kaynakları yeterli oldu.
Hükümet destek olmasaydı açılış da yapılamayacaktı.
Yapıldı yapılmasına ancak burayı işletecek ne kaynak kalmıştı, ne de işletecek moral...
F1 yarışlarının yapılacağı İstanbul Park Pisti’nin yapımını İstanbul Ticaret Odası (İTO) üstlenmişti. Maliyetleri karşılamak için tek başına yola çıkan İTO’ya, maliyetin çok yükselmesi ve pistin yapımının tehlikeye girmesi üzerine sonradan TOBB, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul İl Özel İdaresi de ortak olmuştu.
Bu kadar para harcandıktan sonra ne yapacağını şaşıran odalar, dernekler, tüccarlar alel acele Formula One Administration Limited’in (FOA) Başkanı Ecclestone’a burayı kiralamak zorunda kaldılar.
Kurnaz işadamı Ecclestone, hem pisti yaptırmış, hem de işletme hakkına sahip olmuştu.
İstanbullu tüccarlar da daha fazla rezil olmamak için seslerini çıkaramamışlardı.
Ama kimse küresel krizin bu kadar derin ve uzun süreceğini hesap edememişti.
Tıpkı başlangıçta söylenen rakamların birkaç katının harcanacağını göremeyenler gibi...
* * *
Ve...
Geçenlerde Formula’nın patronu ve İstanbul Formula 1 pistinin işletmecisi Bernie Ecclestone’ın, pist işletme anlaşmasını feshetmek üzere başvurduğu haberi geldi.
İstanbul Formula 1 pistinin Eccleston’a kiralanması konusunda taraflar arasında 2007 tarihinde uluslararası tahkim kurallarına göre ayrıntılı bir sözleşme yapılmıştı.
Bu sözleşmeye göre Ecclestone, pisti yıllık 3 milyon dolar + KDV’ye kiralamış, pisti 2021 yılına kadar işletmeyi taahhüt etmiş, çıkmak istemesi halinde bunu üç yıl önceden haber verme şartını kabul etmişti.
* * *
Yıllık 3 milyon dolara kiraya verilen pist kaç paraya mal olmuştu.
İstanbul Ticaret Odası Başkanı Murat Yalçıntaş’ın önceki günkü açıklamalarını hatırlatmak isterim.
“İTO ve Formula İstanbul Yatırım A.Ş. (FİYAŞ) olarak bu projede çift rakamlı milyon dolarlarla zarar ettik. FİYAŞ Yönetim Kurulu Başkanı olarak söylüyorum; pistin kesin maliyeti henüz sonuçlanmadı, kesin hesap yapılmadı. Şu ana kadar ki rakamlarla İstanbul Park için 221 milyon YTL maliyet çıkıyor. Bunun bir kısmını ödedik. Fiyaş’ın bankalara kredi leasing borcu ise 35 milyon Euro ve bu paranın da 2009 yılına kadar ödenmesi gerekiyor.”
Türkiye geçmişte olduğu gibi bugün de yanlış kararlar veriyor. 3 milyon dolarlık yıllık kirayla yatırım maliyetini ancak 61 yıl sonra çıkarabiliyorsunuz. İTO, üyelerinden gelen “Bize yardım edin” taleplerine Formula’daki yanlış kararlardan dolayı kaynak yaratamıyor.
İşte size somut bir örnek...
Haklı çıkmak ne yazık ki işimize gelmiyor.
Kaybeden Türkiye oluyor.