ESİAD Yönetim Kurulu ve Yüksek İstişare Konseyi Başkanlık Divanı’nın Ankara’daki İzmir milletvekilleriyle yaptığı toplantıda Başkan Sıtkı Şükürer, konuşmaların tam ortasında şöyle bir yorum yaptı:
* * *
“Kriz ortamlarında ülkeyi yönetenlere duyulan güvenin kaybı, olumsuzlukların algılanma sürecini hızlandıran ve derinleştiren en önemli unsur. Gerçek durumun önce hükümet ve yetkilileri tarafından analizi, kavranması ve iş dünyasına, çalışan kesime, topluma önlemlerle desteklenmiş güven veren açıklamalar süreci yönetme başarısının önemli gereklerinden. Hiçbir önlem alınmadığı izlenimini vermek, toplumda kaygıların artmasına neden olmaktan başka bir işe yaramamaktadır.”
Hükümet bir süredir IMF ile anlaşılacağı mesajlarını veriyor.
Ama ekonomi çevreleri bu anlaşmanın çok geciktiğini söylüyor.
ESİAD’ın üyeleri de krize karşı kamu yatırım harcamalarına ağırlık verilmesini öneriyor.
Bu görüşe katılanlar, bir uyarı da yapmadan edemiyor.
Yaklaşan yerel seçimler öncesinde kamu yatırımlarının popülist uygulamalara dönüşme riskini de vurguluyorlar.
* * *
O yüzden açık bir mesaj veriyorlar:
“Kamu yatırımları son derece seçici olmalı, daha da artması beklenen işsizliğe çare olduğu kadar yatırım yapılan bölgelerin gelişme potansiyelini harekete geçirme niteliğine de sahip olmalıdır...”
Başkan Sıtkı Şükürer, konu krizden yapılacaklara gelince ilginç bir öneride bulundu:
“İzmir ve diğer Ege illerinin göreceli olarak kamu yatırımlarından potansiyellerine hiç de uygun olmayan paylar aldıklarını söylememiz gerekir. DPT rakamlarından yararlanarak yaptığımız ‘İzmir ve Ege İllerine Yapılan Kamu Yatırımlarına İlişkin Araştırması’ gösteriyor ki, İzmir’e yapılan kamu yatırımları geçen yıla kıyasla küçük artışa rağmen son 10 yılın en düşük seviyesinde... Yani yerinde sayıyoruz. Özellikle İstanbul’la kıyaslandığında oranın daha da açıldığı görülüyor. Krizden çıkabilmek için gerçekleştirilecek kamu yatırımlarında tercihin büyük kalkınma ve istihdam yaratma potansiyeliyle İzmir’deki açığın giderilmesi yönünde yapılması, hem kentimiz, hem de siyasi iktidar için büyük bir fırsat olacaktır...”
* * *
Toplantıda, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül ve Devlet Bakanı Mehmet Aydın da vardı.
IMF’nin raporlarına göre son 50 yılda 122 kriz yaşanmış.
Bazıları küçük bazıları şiddetli...
Bunlardan bir kısmının etkileri yıllarca devam etmiş, bir kısmı ise dalgalanma boyutunda kalmış.
Ama son yaşadıklarımız gösteriyor ki, bu seferkinin dalga boyu bir hayli büyük ve ödenecek fatura birçoğundan fazla...
Ancak IMF uzmanlarının ortak bir görüşü var.
O da krizlerden çıkış kamu kaynaklı büyük altyapı yatırımlarıyla oluyor.
* * *
ESİAD Başkanı Sıtkı Şükürer’in de dile getirdiği gibi kamu yatırımlarından son 20 yılda diğer şehirlere göre en sınırlı katkıyı İzmir aldı.
Bu ara birkaç yıl öncesine kadar fark edilebilir olmaktan uzaktı.
Ama hükümetler ne yazık ki; “gelişmiş” kabul ettikleri İzmir’i hep ihmal ettiler ve büyük altyapı yatırımlarını kendi yönettikleri kentlere aktarmayı tercih ettiler.
Türkiye, 2001 krizinden özel sektör hamlesiyle çıktı. 2008’deki tablo ve dünyadaki gelişmeler bunun ancak kamunun desteğiyle olabileceğini gösteriyor.
Hükümet bu sınavdan da nasıl geçecek?
IMF bile düne kadar karşı çıktığı kamu harcamalarının artırılmasına bugün tam tersi açıklamalar yapıyorsa, hükümet de dünkü alışkanlıklarından vazgeçip yatırımların hak ettiği yerlere ulaşmasını sağlayacak mı?
Bakalım...
Bekleyip göreceğiz.
