Deniz Sipahi

Deniz Sipahi

dsipahi@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yıl 1994...
Da­ha ge­liş­kin em­bri­yo hüc­re­le­ri­nin ilk klon­la­ma­sı­nı Ne­al First ger­çek­leş­tir­di. En az 120 hüc­re­lik bu­za­ğı em­bri­yo­su klon­lan­dı. Bu çok hüc­re­li inek em­bri­yo­su­nun çe­kir­de­ği çı­ka­rıl­dı ve çe­kir­dek yu­mur­ta hüc­re­si­ne ak­ta­rıl­dı.
1996...
Ian Wil­mut, Ne­al First’ün de­ne­yi­ni ko­yun­lar üze­rin­de yap­tı. An­cak em­bri­yo hüc­re­le­ri­nin çe­kir­de­ği­ni al­mak için hüc­re­le­rin du­rak­la­ma dö­ne­mi­ne gel­me­si­ni bek­le­di. Son­ra çe­kir­dek­le­ri çı­ka­rıp yu­mur­ta hüc­re­si­ne ak­tar­dı.
1997...
Dr. Wil­mut, al­tı ya­şın­da­ki bir ko­yu­nun me­me hüc­re­sin­den klon üret­ti. Bu de­fa çe­kir­dek eriş­kin bir hüc­re­den ya­ni me­me hüc­re­sin­den alı­nıp yu­mur­ta hüc­re­si­ne ak­ta­rıl­mış­tı. Dolly, 277 yu­mur­ta için­de tek ha­yat­ta ka­lan ku­zuy­du. Dolly’nin oluş­tu­ğu hüc­re Ocak 1996’da bir­leş­ti­ril­miş­ti.
1997 Şu­bat...
Ore­gon Pri­mat Mer­ke­zi’nden tek bir em­bri­yo hüc­re­sin­den iki rhe­sus may­mu­nun klon­lan­dı­ğı ha­be­ri gel­di.
1998 Ocak...
Tıp dok­to­ru G. Ric­hard Se­ed, o gün­ler­de an­ne rah­min­den al­dı­ğı in­san em­bri­yo­su­nu baş­ka bir an­ne­nin kar­nı­na ak­ta­rı­yor­du. İn­san klon­la­ma­ya kar­şı duy­du­ğu il­gi­yi ilan et­ti. Bu ko­nu­da­ki has­sas den­ge, ah­la­ki tar­tış­ma­la­ra yol aç­tı. Tar­tış­ma­lar so­nu­cu Ame­ri­ka Bir­le­şik Dev­let­le­ri’nde in­san klon­la­ma­ya kar­şı ya­sa­lar ko­nul­du.
1999...
19 Av­ru­pa ül­ke­si, in­sa­nın ge­ne­tik ola­rak kop­ya­lan­ma­sı­nı ya­sak­la­yan söz­leş­me­yi Pa­ris’te im­za­la­dı.
Yi­ne de bi­lim adam­la­rı bu ko­nu­da ça­lış­ma­la­ra ara ver­mi­yor­lar. Her gün ye­ni bir adım ka­mu­oyuy­la pay­la­şı­lı­yor.
*   *   *
Yıl 2008 Ha­zi­ran...
Tür­ki­ye...
MHP Ge­nel Baş­ka­nı Dev­let Bah­çe­li, “AKP’nin klon­lan­ma­sı”nı öner­di.
“AKP’de ge­nel baş­kan ve baş­ba­kan da­hil 39 ve­kil için si­ya­si ya­sak is­ten­di­ği­ne gö­re AKP ka­pa­tıl­sa da ka­pa­tıl­ma­sa da bu­gün­den baş­ka bir par­ti kur­ma­sı­nı” is­te­di.
Hat­ta...
“AKP’de sa­de­ce si­ya­si ya­sak is­te­ni­len 39 isim kal­ma­lı. Di­ğer mil­let­ve­kil­le­ri ye­ni par­ti­ye geç­me­li, ye­ni baş­ba­kanla ye­ni hü­kü­met ku­rul­ma­lı...” de­di.
So­nuç...
Bu öne­ri­ye AKP’den ya­nıt bi­le gel­me­di, hat­ta iro­nik birta­kım söz­ler du­yul­du.
Ko­nu ge­çiş­ti­ril­me­ye ça­lı­şıl­dı.
Bu yak­la­şım­lar kar­şı­sın­da Bah­çe­li, öne­ri­si­ni yi­ne­le­di.
“AKP klon­lan­ma­lı... Da­va so­nu­cu bek­len­me­den ye­ni hü­kü­met ku­rul­ma­lı...”
*   *   *
Klon­la­ma, te­mel ola­rak her­han­gi bir mo­le­kü­lün ve­ya or­ga­niz­ma­nın kop­ya­sı­nın çı­ka­rıl­ma­sı an­la­mı­na ge­li­yor.
Bir or­ga­niz­ma­nın ge­ne­tik kop­ya­sı­nı ta­şı­yan di­ğer bir or­ga­niz­ma­ya da klon de­ni­li­yor.
Bah­çe­li gi­bi bir­çok ki­şi bu klon­lan­ma iş­le­mi­nin ola­bi­le­ce­ği­ni dü­şü­nü­yor.
Be­nim bir tek iti­ra­zım var.
Eğer klon­la­mak­tan baş­ka bir ça­re ge­ri­ye kal­mı­yor­sa en azın­dan mü­hen­dis­ler ba­zı ge­ne­tik kod­lar­la oy­na­sa­lar iyi olur.
Bel­ki o za­man hem de Mec­lis Ada­let Ko­mis­yo­nu Baş­kan­lı­ğı ya­pan Ah­met İyi­ma­ya gi­bi, “Ta­ma­men spon­ta­ne, zi­hin du­var­la­rı­nı aşan şa­şır­tı­cı bir re­form. Bu­na gö­re, 330 ve­ki­lin oyuy­la Ana­ya­sa Mah­ke­me­si ka­rar­la­rı ge­çer­siz sa­yı­la­bi­le­cek” gi­bi çı­kış­lar aza­lır.
AKP sa­de­ce ken­di­si­ne oy atan­la­rın de­ğil, ay­nı za­man­da oy at­ma­yan­la­rın da hü­kü­me­ti ol­du­ğu­nu unut­maz.