Güneri CIVAOĞLU
Strateji - Mori aylık araştırmasının sonuçlarını aldı.
Yarın seçim olsa, siyasi partilerin alacakları oy oranlarını daha sonraki satırlarda yansıtacağım.
Önce...
"Anayasa Mahkemesi RP'yi kapatırsa oyları nereye gider?" sorusuna ilginç bir boyut getiren araştırma sonucu:
RP'li seçmenin
Necmettin Erbakan'dan sonra beğendiği ikinci lider,
Tansu Çiller.
MHP'li seçmen de aynı cevabı veriyor.
Yani...
Devlet Bahçeli'den sonra
MHP'li seçmenin beğendiği ikinci lider,
Tansu Çiller.
RP'li seçmen için
Mesut Yılmaz 6. sırada... MHP'li seçmen için de öyle.
Bu manzara,
ANAVATAN'ın - Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılırsa -
RP oylarına oynayabilme şansının fazla olmadığını...
DYP'nin,
RP oy mirasına daha yakın parselde yeraldığını gösteriyor.
Ve...
Bir seçim ittifakı oluşacaksa,
liderler düzeyindeki yakınlaşmanın yanı sıra
MHP tabanının da tercihinin DYP'den yana olduğu izlenimlerini veriyor.
Şu verilerle bir ara analiz yapalım:
"Bu sonuçlar doğaldır.
ANAVATAN'ın - henüz ergenlik çağındaki DTP dışında -
büyük ortağı, DSP'dir. Dışarıdan destekleyen parti CHP'dir.
Hükümetin adı dahi, ANASOL - D..."
Nitekim...
ANAVATAN seçmenlerinin
Mesut Yılmaz'dan sonra en beğendikleri liderler, sırasıyla, Bülent Ecevit, Hüsamettin Cindoruk ve Deniz Baykal...
DSP seçmenleri de
Bülent Ecevit'den sonra
Mesut Yılmaz, Deniz Baykal ve Hüsamettin Cindoruk sıralamasını yapmışlar.
CHP seçmenlerine gelince...
"Deniz Baykal'dan sonra Bülent Ecevit, Deniz Baykal, Hüsamettin Cindoruk" demişler.
Bakınız...
Böylece, siyasi partiler yelpazesinde iki blok oluşuyor.
Birincisi, bugünkü hükümetin ortakları,
ANAVATAN, DSP, DTP ile onu dışarıdan destekleyen
CHP...
İkincisi,
RP, DYP ve MHP...
Dayanışma, bu iki blokun kendi içlerinde.
Not edilmesinde fayda olan şu gözlemlere de işaret edelim:
"DSP seçmeni, Baykal'ı, Mesut Yılmaz'dan sonra üçüncü sıraya almışlar. Buna karşın CHP seçmenleri için Deniz Baykal'dan sonra ikinci sırada... Bu iki partinin birleşmeleri imkansız değil. Buna karşın, ANAVATAN seçmenleri için Tansu Çiller, DYP seçmenleri için de Mesut Yılmaz 6. sırada.
Yani...
Bu lider kadrosuyla Anavatan ile
DYP'nin yaklaşmaları çok zor.
Hatta...
DYP seçmeni Hüsamettin Cindoruk'a bile 5. sırada yer vermişler.
Devlet Bahçeli, Bülent Ecevit ve Deniz Baykal'dan sonra gelen bir derece."
Bu sonuçlarda duygusal etkileri, henüz çok taze olan tepkileri de seziyorum.
Fakat...
Gene de, bu oranlar, ve sonuçlar siyasi ve hesaplar yapılırken dikkate alınmalıdır.
Yarın seçim yapılsa, oylar nasıl verilir?
Sıralanma nasıl olur?
Kararsızlar ve
hiçbiri diyenler, bilimsel yöntemlerle partilere dağıtıldıktan sonra elde edilen sonuçlar şöyle:
"ANAVATAN yüzde 23, RP yüzde 19, DSP yüzde 16, CHP yüzde 13, DYP yüzde 12, MHP yüzde 9, HADEP yüzde 4... Diğerleri yüzde 4"
Araştırmayı yapan kurumun başkanı
Selim Oktar'dan aldığım
"ihtiyat payları" bilgilerinin ışığında, bu sonuçları açalım.
Araştırmada
yüzde 12 cevap vermeyen, yüzde 16 kararsız ve
yüzde 10 hiçbiri diyenler var.
Bunlar çok yüksek oranlar.
Ayrıca...
İlk kez
"hiçbiri" cevapları da, bu denli yüksek.
Siyasi partiler ve liderler, halkı kendilerinden soğutuyorlar, uzaklaştırıyorlar, galiba umut da veremiyorlar.
Fakat...
Her şeye karşın bu araştırmaya göre, halkın
yüzde 2,36'sı hükümetten memnun.
Soru...
"Çok memnunum 5, biraz memnunum 4, ne memnunum ne de değilim 3, pek memnun değilim 2, hiç memnun değilim 1" notları üzerinden soru sorulmuş.
2.36, orta şekerli bir duruma yakın.
Ama...
Kredinin azalmaya başladığının da işareti.
Gene de Hükümetin puanlarını yukarıya çekebilecek temeli var.
Peki...
Hükümet ve
siyasi partiler konusunda böyle bir karamsarlık varken, liderlerin sıralanışı nasıl?
"Soru: Başkanlık sistemine geçilseydi, oyunuzu hangi adaya verirdiniz?
Cevaplar: Mesut Yılmaz ve Bülent Ecevit: yüzde 11, Tansu Çiller: yüzde 7, Deniz Baykal yüzde 6, Necmettin Erbakan: yüzde 5, Hüsamettin Cindoruk: yüzde 3, Devlet Bahçeli: yüzde 2, Muhsin Yazıcıoğlu: yüzde 1, diğer: yüzde 8..."
Aslında, bu diğer kapsamında başka bir faktör daha var.
Bu faktörü şimdilik açmakta yarar görmüyorum.
Peki...
Halk, başkanlık sistemini istiyor mu?
Sürpriz!
İstiyoruz: yüzde 33
İstemiyoruz: yüzde 19
Bu ilginç...
Cevap vermeyenler yüzde 5, "fikrim yok" diyenler yüzde 43...
Demokrasinin iletişim boyutu yeterince hayata geçirilse,
Türkiye'nin yarısı, böylesine bir konuda fikirden yoksun bırakılmasıdır...
Sonuç:
Geleceğin belirleyici parametresi:
Çiller faktörü...
Yazara Email G.Civaoglu@milliyet.com.tr
