Gürkan Akgüneş

Gürkan Akgüneş

gurkan.akgunes@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Dünyanın en iyi tasarlanan 10 okulu arasına giren Bahriye Üçok Ekolojik Yuvası’nda çocuklar dalından meyve koparıp yiyor, yetiştirdiklerini tüketiyor. Projenin sahibi Kadıköy Belediye Başkanı Aykut Nuhoğlu ise çocuklara farklı bir pencere açmaktan dolayı mutlu.

Mevcut kaynak kullanımına bakarsak Türkiye olarak 1.88 dünya varmış gibi yaşıyoruz. Bugünkü gibi üretip tüketirsek, birkaç yıla bir Türkiye’ye daha ihtiyaç duyacağız. Zaten, temmuz ayında bu yılın kaynağını tükettiğimiz için 2019 yılı kaynaklarından yemeye başlar hale geliriz. Çünkü, kaynakların sınırsız olduğu inanışıyla büyüyen bir nesiliz. Neye ihtiyaç duysak ya bir adım ötede ya da bir tık uzağımızdaydı. Nasıl veya ne karşılığında olduğunu sorgulamaya ihtiyaç duymadık. Haliyle de büyük bir tahribat yarattık. Özellikle de son 60 yılda. Ne merdaneli makinede çamaşır yıkayan X kuşağı farkına varabildi bunun, ne de internetin içine doğan Y kuşağı. Şimdi büyük şehirlerden dönüp bakıldığında, Z kuşağı için de treni kaçırmak üzere olduğumuz aşikar. Geleceği kuracak yeni nesli, sürdürülebilir bir dünya yaratma konusunda eğitmeliyiz.

Haberin Devamı

Alfa kuşağına yetişelim

Buna dair ümitvar örnekler yok değil. Cesaret veren bu örneklerden birini ziyaret ettim bu hafta. Kadıköy Belediyesi’nin açtığı Bahriye Üçok Ekolojik Çocuk Yuvası’nı... Henüz 36 aylıkken çocuklara çevre bilinci kazandırmaya başlayan yuva, 2 yıl gibi kısa bir sürede toprağa dokunmaktan korkan çocukları elleriyle toprağı kazarak solucan arar hale getirmiş. Kırdaki birçok okul için sıradan bir durumdur belki bu. Ama toprağı ve değerini bilmeden büyüyen yığınların olduğu bir şehir için bu erken buluşma oldukça önemli. Hele ki, çocukların meyve-sebzenin süpermarkette yetiştiğini sandığı bir dönemde.

Alfa kuşağına yetişelim
Bu imkanın kamu eliyle sağlanması ve desteklenmesini de es geçmemek gerek. Zaten her şey daha mimari aşamadayken planlanmış. Yapıyı güneş ısıtıp aydınlatıyor, yağmur suyu hasat ediliyor ve binanın çatısındaki otları damla sulama sistemi büyütüyor. Tüm sınıflar bahçeye, çime, meyve ağaçlarına açılıyor. Çocuklar hasat zamanı dalından meyve koparıp yiyor, salatalarında bahçede yetiştirdikleri maydanoz ve kekiği tüketiyor. Peki, bu çocukları nasıl dönüştürüyor? Yuvanın sorumlu öğretmeni Melek Çevik Genceldi’ye bırakalım sözü:

Haberin Devamı

“Çocuklar doğanın parçası olduğunu öğreniyor”

“Her şeyden önce çocuk toprakla, toprağın nimetleriyle tanışıyor. Bir sebze-meyvenin nasıl yetiştiğine tanık oluyor. Fideyi, tohumu, tohumun çimlenmesini ve meyve vermesini görüyor. Yağmur suyunu biriktirip klozetlerde ve bahçede kullandığımızı gördüğünde de suyun önemini kavrıyor. Kaynakları tasarruflu kullanmayı öğreniyor. Lambalar güneş panelleriyle yanınca güneşin faydasını anlıyor. Yediği yemeklerin atıklarından kompost yaptığımızda da geri dönüşümü fark ediyor. Çöpü dönüştürmeyi, atıklarını sınıflandırmayı öğreniyor. Ayrıca çocuk her şeye daha araştırmacı bakmaya başlıyor. Ağaçlara tırmanma özgürlüğü olan çocuğun motor gelişimi de artıyor. Bu yuvadan sonra fark ettim ki çocuklarımızın özellikle motor gelişimleri zayıf. Çünkü çocuklar düşer yaralanır diye engellenmiş durumda.”

Haberin Devamı

Yuva, önemli bir ödül ve belge de almış. Dünyanın en iyi tasarlanan 10 okulu arasına giren yuva, Türkiye’de LEED Platin Sertifikası alan ilk eğitim kurumu olmuş. Projenin sahibi Kadıköy Belediye Başkanı Aykut Nuhoğlu da çocuklara farklı bir pencere açmaktan dolayı çok mutlu: “Yuvadaki çocuklar dünyayı kirletmemeyi, doğayı tahrip etmeden yaşamayı, canlıların haklarını ve hepimizin doğanın bir parçası olduğunu öğreniyor.”

Alfa kuşağına yetişelim

"Neden çevre?"

Tabii sadece eğitim kurumlarının değil, eğitim materyallerinin de çevre bilincine katkı sağlaması gerek. Doğanın sadece insanın değil tüm canlı varlıkların yuvası olduğunu çok küçük yaşta oyun, masal, çizgi roman ve belgesellerle çocuklara anlatmalı. Hep Kitap, bu açıdan güzel bir çeviriye imza atmış. “Neden Çevre“ isimli çizgi bilim kitabında, Omji ve Gomji ‘çevre perisi’ Kiki’den, hava, su ve toprak kirliliğini önlemenin yollarını öğreniyor.

Alfa kuşağına yetişelim