Hakkı Öcal

Hakkı Öcal

hakki.ocal@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

ABD Başkanı Trump’ın dış politika danışmanı George Papadopoulos’un tutuklanmasının ardından, seçim kampanyası yönetmeni Paul Manafort da bir aydan fazla saklandıktan sonra, hafta başında Federal Soruşturma Bürosu FBI’a teslim oldu. Manafort’u da Trump’ın (veya ekibinin) seçim kampanyası sırasında bazı Rus vatandaşlarıyla (veya Rus hükümet temsilcileriyle) ABD’nin güvenliğini tehlikeye atacak ilişkiler kurmak ve casusluk amacıyla temas kurmak isteyip istemediğini soruşturan özel yetkili savcı yakalattı.
Şimdi bu karmaşık cümleyi masaya yatırsak ve kelime kelime analiz etsek, çıkacak sonuç, (Trump dâhil) bu insanların suçlu bulundukları takdirde 3 ay hapis yatmalarıdır! Peki, bu kadar gürültü neden?
Şundan: Bu şahıslar, haklarındaki bu iddialar kendilerine aktarılmadan önce, “Gerçeği söyleyeceğime, gerçekten başka bir şey söyleyemeyeceğime, gerçeğin tamamını söyleyeceğime...” şeklinde, sinemanın icat edildiğini günden beri hepimizin adeta Amerikalı bir mahkeme kâtibi kadar ezbere bildiğimiz yemini ettiler. Amerika’nın atom sırlarını Ruslara vermediklerine göre, biri eski siyasal danışman, diğeri emlakçı bu iki sanığın, belki de sinema seyircileri kadar bilmedikleri, bilmezden geldikleri ya da dünyadaki bütün sanıklar gibi, içine düştükleri “İspat edemezler,” yanılgısıyla önemsemedikleri şu ki bu yeminden sonra yalan söylediğiniz ortaya çıkarsa... Ah, işte o zaman dünyadaki birçok ülkeden farklı olarak ABD’de de dünya sanığın başına yıkılabiliyor. İnsan başkan bile olsa, hapsi boyluyor.
Gerçi burada teknik bir durum var: Başkanlar yüksek mahkeme görevi yapan Senato’nun kendi haklarında verecekleri görevden alma kararından sonra ama yeminli iken yalan söyleme suçundan yargılanmadan önce, bu suçta ortağı olan diğer elemanları, henüz devam eden başkanlık yetkisiyle affediyorlar. Yerlerine gelecek olan kişi daima kendi seçtikleri kişi olan Başkan Yardımcısı olduğu için, yeni başkan da istifa ettiğinde eski başkanı affediyor. Yemin altında iken, bırakın mahkemeye, savcıya yalan söylemeyi, nüfus müdürüne bile yalan söylerse bir Amerikalı en fazla 5 yıl hapis cezası alıyor; ama aynı davranış, başkanların makamına ve siyasal geleceklerine mal oluyor.
Bir diğer teknik mesele de şu: Bugüne kadar hiçbir başkan kullanmadı; ama başkanların kendilerini affetme yetkisi var. Dünyanın gördüğü en garip siyasetçi olan Trump, hukukçulara kendisini hemen şimdi affetmesinde bir sakınca olup olmadığını sordu. Hukuken sakınca yok ama bu, suçun itirafı olacağı için, siyaseten intihar sayılır.
Bir husus daha var: Bir başkanın yalan söylediğinin kabulü için illa yeminli olması da gerekmez. Trump’ın rakibi Hillary Clinton hakkında, onun elektronik postalarını çalmış olan Ruslardan yardım istediği, bu iki sanığın davasında kanıtlanırsa, bu bile onu siyaseten bitirir. Twitter’da yazdığınız mesajlar da mahkemede yeminli ifade kadar gerçeklik taşıyor.
Trump’ın kaderi bir yalanın ortaya çıkmasına bağlı.