Broadway’in en ünlü bale gösterilerinden biri Türkiye’ye gelmekten vazgeçti çünkü 124 dansçı arasında yapılan oylamada “İstanbul çok tehlikeli, gitmeyelim” sonucu çıktı
New York’un mühim bale topluluklarından biri Türkiye’den aldığı daveti işte böyle reddediyor geçen sezon. “Gidelim mi gitmeyelim mi?” tartışması büyüyünce oylama yapılmış. Oylamada gitmeyelim sonucu çıkmış.
Bundan en fazla beş yıl önce İstanbul yükselen kültür sanat merkeziydi. Herkes 10 yıl içinde bu şehrin dünyanın en önemli kültür merkezlerinden biri olacağına kesin gözüyle bakıyordu. Turnelerin bir ayağı muhakkak İstanbul’dan geçirilmeye çalışılıyordu. Önemli gezici etkinlikler, festivaller İstanbul’a gelebilmek için yarışıyordu. Şimdi gelip gelmemek için oylama yapılıyor.
Geçen hafta Zorlu Center bünyesindeki Performans Sanatları Merkezi’nin (Zorlu PSM) yeni sezonunun tanıtıldığı, önceki sezonlara dair de bilgilerin verildiği toplantıya katıldım. Sevgili Murat Abbas buranın genel müdürü olduğundan bu yana atılım içindeydi PSM. Abbas bu yeni görevine dair bir nevi faaliyet raporu verdi ve elbette karşılaştıkları sorunlardan bahsetti.
405 bin bilet satıldı
İstanbul maalesef uluslararası eğlence sektöründe ve konser rotalarının uğradığı şehirler arasında dünyanın en tehlikeli iki-üç yerinden biri olarak algılanıyormuş artık. Murat Abbas’ın verdiği bilgi bu yönde.
“Eskiden böyle değildi” diye anlattı Abbas. “Biz İstanbul’dan geliyoruz dediğimizde herkes bir saygı ve heyecanla karşılardı; bir havamız, ağırlığımız vardı. Şimdi valla bunu yaparsanız geliriz yapmazsanız siz bilirsiniz, hadi eyvallah muamelesi görüyoruz.”
Ancak umut verici gelişmeler var, onlardan bahsedelim.
31 Ağustos 2015-1 Eylül 2016 döneminde, yani geçen sezon, Zorlu PSM bünyesindeki etkinliklere 405 bin adet bilet satıldı. Bu, içinde olduğumuz zor şartlar düşünülürse mucizevi bir rakam. Dünyanın dört bir yanındaki sanat ve eğlence çevrelerine bir veri ve mesaj olarak ulaşmalı. Zor bir dönem geçiriyoruz ama sandığınız gibi ölmedik, hayat devam ediyor.
Ortalama bilet fiyatı 168 lira olarak gerçekleşmiş. Bu da bizim için büyük bir adım. Bilet satışı istekli, özverili seyircilerin varlığını gösteriyor. Siz de bu seyircinize güvenerek yeni işlere girebiliyor, atılımlar yapabiliyorsunuz. Bedava seyirciden bu mesaj çıkmıyor. İşte bedavayla ücretli arasındaki fark.
Zorlu PSM şu anda kendi kulvarında Türkiye’de en fazla bilet satan kurum. Ancak zararda. Bu durum faaliyetleri neyse ki etkilemiyor, zira 2017 için daha da etkin olma kararındalar.
“Neden?” diyeceksiniz. Türkiye’de kamu tarafından ele alınması gereken kültür sanat hizmetini özel sektör bu şekilde üstlenmek durumunda kalıyor da ondan. Kamu kaynakları, bedavaya konser düzenlemek için değil, ciddi kültür sanat hizmeti veren kurumları desteklemek ve bu alandaki yatırımlar için kullanılmalı.
Bir parantez açayım. Kamu kuruluşları sanatçıları ve yaratıcılığı giderek zor şartlara mahkum ederken özel sektör kahramanca destek olmaya çalışıyor. Alkışlıyorum. Sadece Zorlu değil, kültür sanata yatırım yapan özel sektörün pek çok değerli kuruluşu için geçerli bu söylediklerim. Kapa parantez.
En önemli sorun
Türkiye eğlence ve kültür sanat sektöründeki en önemli sorun terör ve şiddet olaylarına bağlı olarak yaşanan iptaller. Yerli konserlerin iptali kadar yabancı sanatçıların ülkeye gelmeye çekinmesi ve bu sebepten yaşanan iptaller de ayrı bir mesele. Pek çok sanatçı ek güvenlik istiyor, bu da maliyetleri artırıyormuş. Örneğin en basitinden insanlar havaalanından bir an önce çıkacakları VIP geçişi şart koşuyor. Bu iş için kişi başı TAV’a ödenen para 350 avro. 20-25 kişilik bir ekip geldiğinde ek maliyeti siz düşünün. Bunu ayda neredeyse 20 etkinlikle çarpın.
Bu konuda Türkiye’de sektörün ileri gelenleri bir iletişim çalışması içinde. Türkiye’deki durumu yabancı haber bültenlerinden izlerseniz manzara feci. Ancak burada her şeye rağmen bilet satılıyor, hayat devam ediyor. Bunu anlatmak gerekiyor.
Durumu anlatacaklar
28-29 Eylül’de Londra’da düzenlenecek IFF (International Festival Forum) programı içinde “What is happening in Turkey now? / Şu anda Türkiye’de ne oluyor?” başlıklı bir panel olacak. Pozitif’in kurucularından Ahmet Uluğ, İKSV Caz Festivali direktörü Pelin Opçin ve Biletix’ten Karaoğlan Taşçı konuşma yapacak ve Türkiye’de hayatın durmadığını, aksine çok büyük bir potansiyel olduğunu anlatacaklar.
