Göcek koylarındaki teknelerin sıvı atıklarını alan Turmepa teknesinin tüm masraflarını temiz enerji üretimiyle adını duyuran Sanko Enerji üstlendi..
Geçtiğimiz haftayı olduğu gibi Göcek’te geçirdim. Pazartesi ve Salı günü İstanbul’dan gelen bir grup gazeteci arkadaşımızla buluştuk... Davet sahibi Sanko Enerji ve Deniz Temiz Derneği Turmepa idi. Konu elbette deniz, deniz temizliği, deniz turizmi ve çevreye duyarlı enerji idi...
Turmepa’nın atık alım teknesi, Göcek koylarında demirde yatan bir motor yatın pis su tanklarını boşaltıyor.
Sanko Holding Yönetim Kurulu üyesi ve Enerji Grubu Başkanı Turgut Konukoğlu ile tanışma fırsatı buldum. 28 yaşında, iyi eğitim almış pırıl pırıl bir genç... Sanko Enerji olarak tamamen temiz enerji üretiyorlar. Bu çevre duyarlılığı denizler ve özellikle de Göcek için bir kazanç olmuş. 20 yıldan beri Göcek’e gelip ailesiyle birlikte tatil yapan Turgut Konukoğlu, her geçen gün çevrenin ve denizlerin tehdit altında kaldığını görünce, harekete geçmeye karar vermiş. Turmepa’nın Yönetim kurulu Başkanı Tezcan Yaramancı, Turmepa Genel Müdür Akşit Özkural ve Sanko Enerji Genel Müdürü Cem Aşık ile bir araya gelip proje üretmişler. Turmepa’nın Göcek ve Çeşme’de teknelerden sıvı atık toplayan atık alım teknesi ile çeşitli sahillerde katı atık toplayan tekneleri bulunuyor.
Sanko, Göcek’teki sıvı atık alım teknesinin bir yıl boyunca tüm masraflarını üstlenmiş. Bu tekneler, canla başla denizin kirlenmesini önlemeye çalışıyor. Tembel denizcilerin ve teknelerin pis sularını topluyor. Neden tembel dedim, açıklayayım. Koca koca motor yatlar, pis su tanklarında tonlarca pis su biriktiriyor. Kıyıdaki atık alım istasyonuna yanaşmaya üşeniyor. Ya da uluslararası Marpoll anlaşmasına uygun olarak açık denize çıkıp siyah sularını derin denizde boşaltmaya üşeniyor. Buna üşendikleri için de atıklarını gece yarısı koy içinde denize bırakıyor. Geçmiş yıllarda hem buna hem de Göcek’de denizin alarm vermesine tanık olmuştuk.
Göcek’teki marinaların bağlama kapasitesi 1200 tekne civarında. Yaz aylarında bu sayı 1800’e yaklaşıyor. Bu teknelerin sıvı atık ve çöp yönetimi büyük önem taşıyor.
İşte Turmepa, bu tembel teknelerin (isteyen şımarık da diyebilir) atık sularını koy içine basmasını önlemek için teknelerin yanına gidip pis su tanklarını, kendi tanklarına boşaltıyor ve karadaki arıtma tesisine götürüyor. Bunu yaparken de hiçbir ücret talep etmiyor. Turmepa’nın Göcek’te ayrıca iki tane de katı atık alım teknesi bulunuyor. Bu tekneler de Göcek kıyılarında belirlenen yerlere, yine tembel teknelerden bırakılan katı çöpleri topluyor.
Katı atıklar için de tembel dememin nedenini açıklayayım. Bu tekneler, havaalanından gelen misafirlerini, sevgililerini almak için servis botlarını sahile göndermeye, her sabah, taze ekmek almak ve gazeteleri okumak için yine süratli servis botlarını Göcek’e göndermeye üşenmiyorlar, ama iş çöpleri atmaya gelince belediyenin ya da Turmepa gibi gönüllü kuruluşların yolunu gözlüyorlar. Deniz kültürü ve deniz terbiyesine sahip bir tekne sahibi, katı atık çöpleri ile gıda ve meyve atık çöplerini ayrı ayrı biriktirir. Bu malzemeler, çöp olmadan satın alındıklarında ambalajlarında daha büyük hacimliyken teknesinde nasıl taşıyorsa, kullandıktan sonra daha küçük hacimli ve daha hafif halini hayda hayda taşır ve gittiği en yakın yerleşim merkezine bırakır. Ama bizde nedense, denizci geçinen bir kesim, çöpleri ayrıştırmadan battal bir torbada biriktirip ya ormana atar ya da denize...
Deniz kültüründen nasibini almamışların olduğu yerlerde Turmepa gibi sivil toplum kuruluşlarına çok iş düşüyor. Çevre korumaya yönelik faaliyetleri destekleyen ve sıfır karbon salınımlı enerji üretimiyle zaten çevreci bir kuruluş olduğunu kanıtlamış olan Sanko Enerji’ye, bir denizci olarak teşekkür ediyorum.
KAPTAN ÇARŞIDA...
Ayakkabı deyip geçmeyin
Teknede ayakkabı çok önemli. Sadece şıklık değil, işlevleri ön plana çıkıyor. Tekne ayakkabılarının altı lastik olacak, suda kaymaz özelliği bulunacak, mümkünse alt tabanı beyaz olacak, tik ya da maun kaplı zeminleri çizmeyecek. Tekne için her zaman iki ayakkabı bulunacak. Biri dışarıda, diğeri de teknenin içinde giymek için. Özellikle seyir halindeki yelkenli bir teknede yalın ayak dolaşmak büyük bir risk... Teknede meydana gelen ayak parmağı kırılmalarının neredeyse tamamı yalın ayak dolaşmaktan kaynaklanıyor. Mağazalarda değişik alternatifte denizci ayakkabıları bulmak mümkün. Türkiye’de üretim yapan Hotiç, bu sezon denizciler için Merdane adlı bir koleksiyon çıkardı.
West Marine Göcek’te
West Marine, İstanbul, Muğla, Bodrum ve Marmaris mağazalarından sonra, Göcek’te 400 metrekarelik mağaza açtı. West Marin, elektronik, bakım, güvenlik, demirleme, elektrik, tesisat, havalandırma, tekne giysileri ve ayakkabıları, güverte donanımı, şişme botlar, motorlar, kanolar, su sporları, mutfak, kitap, hediyelik ve navigasyon kategorilerinde hem bireylere, hem de kurumsal satış sistemi ile firmalara hizmet veriyor.
KAPTANIN MUTFAĞINDAN
Göbün usulü Laos buğulama
Sanko ve Turmepa’nın davetlisi arkadaşlarla birlikte Göcek Göbün (Kapı) Koyu’nda Mumammer Önder’in işlettiği Kapı Restorana gittik. Bu mekâna 20 yıldan fazla gider gelirim. Göcek civarında en beğendiğim favori yerlerin başında gelir. Harika bir Laos buğulama yedik. Tarifi şöyle: Laos balığı tepsiye yerleştirilir. Patates, domates, sarımsak, kekik, karabiber, tuz, kimyon ve çok az su konur. Burada kullanılan zeytinyağı, çevredeki gübresiz ilaçsız zeytin ağaçlarının sızma yağıdır. Tepsinin üzeri kapanır ve odun ateşinde ağır ağır pişirilir.
Göcek’te Boat Show...
Üç yıldır Göcek’te sezon öncesi düzenlenen fuar bu hafta açıldı. İzmirli Tunajans tarafından organize edilen 3’üncü Deniz Araçları Ekipmanları ve Aksesuarları/Boat Expo 2012’de çok sayıda aksesuar ve ekipmanların yanı sıra, lastik botlar, kıçtan takma motorlar, ikinci el yelkenli ve motor yatlar sergilendi. 170 firmanın katıldığı fuarda her yıl düzenlenen panelin bu yılki konusu Deniz Turizmi’nde 2023 Türkiye’sinin Hedefi oldu.