Kalp hastalığı, tansiyon sorunu veya diyabeti olanlar... Çocuklar ve yaşlılar... Cinsel arzusu azalanlar, migreni artanlar, zehirlenmek istemeyenler... Ve klima çarpmasından korkanlar... Uzman Dr. Hayri Parlar sıcaklarla nasıl baş edebileceğimizi anlattı
Yazın en sıcak günlerinden geçiyoruz. Termometrenin gösterdiği değer arttıkça sağlık konusunda yaşayabileceğimiz riskler de artıyor. Yükselen sıcaklıklar kalbimizden damarlarımıza, tansiyonumuzdan psikolojimize her şeyimizi etkiliyor. Tüm bu risklerden nasıl korunacağız? İstanbul Florence Nightingale Hastanesi’nden, kardiyoloji ve iç hastalıkları uzmanı olan Dr. Hayri Parlar’a sorduk. Yaşlıların, çocukların, kalp sorunu olanların, diyabetlilerin ne yapması gerektiği gibi pek çok şeyi tek tek anlattı...
Sıcaklar migreni tetikliyor
Parlar bazı noktalara da ayrıca dikkat çekti. Özellikle hava ısındıkça yiyeceklerde mikroorganizmaların ürediğini, tavuk ve balığın zehirlenme açısından en riskli gıdalar olduğunu, yiyeceksek de hazırladığımız an yememiz gerektiğini söyledi.
Parlar klimanın da zaman zaman hastalık kaynağı olabileceğinden bahsetti: “Kişi kas spazmları, boyun tutulmaları gibi sorunlar yaşamak istemiyorsa soğuk havanın kendisine direkt temas etmemesini sağlamalı ve uyuduğu odada klimayı çalıştırmamalı.” Migreni olanları da uyardı. Sıcak havalarda damarların genişleyerek sinirlere baskı yapması migren ataklarını tetiklediğini söyleyerek migren riski olan kişilerin ilaçlarını yaz aylarında aksatmamasını tavsiye etti.
Kalp krizi geçirme ihtimali artıyor
-Sıcaklığın artması terlememize yol açarak sıvı kaybetmemize ve kan akışkanlığımızın azalmasına neden oluyor. Ayrıca artan ısı, dolaşım sistemimizi hızlandırarak kalbin çalışma hızını ve iş yükünü artırıyor. Bunlar sağlıklı insanda bile kalp krizi riskini artırırken; daha önce kalp krizi geçirmiş, stent takılmış veya damar tıkanıklığı olan kişiler için
kalp krizi riskini çok daha fazla yükseltiyor.
-Bu kişiler yaz aylarında sıcaktan uzak durma, sıvı tüketimini artırma ve fiziksel eforu düşürme konusunda çok daha dikkatli olmalı. Kalp hastalarının artan sıcaklarda idrar söktürücü (diüretik) kalp ilaçları kullanmaları tansiyon düşüşlerine, fazla sıvı kaybına, ürenin yükselmesine ve böbreklerin zarar görmesine sebep olabiliyor. Bu nedenle bu kişilere sıcaklıkların arttığı günlerde diüretik olmayan bir kalp ilacı almaları veya ilaçlarının dozunu azaltmaları konusunda doktorlarına danışmaları tavsiye edilebilir.
-Kalp hastaları için sıcaklarda ağır yemekler yemek, yedikten hemen sonra egzersize başlamak kalp krizi açısından ciddi risk oluşturur.
Tansiyon etkileniyor
-Sıcak havalarda su ve tuz kaybı tansiyon düşüşlerine sebep olabiliyor. Yüksek sıcaklığın kalbi zorlaması ve metabolizmayı hızlandırması sonucu tansiyon yükselişiyle de karşılaşabiliyoruz. Anlık tansiyon düşüşlerinde su ve hafif tuzlu ayran içmek, ayakları havaya kaldırarak uzanmak işe yarıyor. Ama tansiyon uzun süre düşük kalırsa hastaneye gidilmeli.
-Sıcaklara bağlı genel tansiyon düşüklüğü oluyorsa hastanın doktoruna danışarak ilaç dozlarını yeniden ayarlaması gerekiyor. Kişi aynı zamanda diyabet hastası değilse potasyum kaybı için üzüm, muz ve kayısı tüketimini artırabilir. Anlık yükselişlerde ise tansiyon ölçülmeli, çıkan değere göre dilaltı hapı alarak sağlık kuruluşuna gidilmeli.
Çocuklar ve yaşlılar en riskli grup
-4 yaşın altındaki çocuklar ve 65 yaşın üzerindekiler sıcaklar konusunda çok hassaslar ve en riskli grupta yer alıyorlar. Bu nedenle bol sıvı almaları, 10.00-16.00 saatleri arasında açık havada dolaşmamaları ve sıcaklık arttıkça harcadıkları eforu düşürmeleri hayati önem taşıyor.
-Çocuklar şikayetlerini dile getiremedikleri için aileler bugünlerde çok dikkatli olmalı. Çocukta beklenmedik bir uyku hali, yorgunluk, bulantı gibi şikayetler olursa “Sıcaktandır” diye geçiştirmemek ve sıcak çarpması gibi ciddi bir problem olabileceğini düşünüp hemen doktora başvurmak önemli.
-Yaşlılarda “Sıcaklarda bol sıvı tüketin” uyarısı bazen tehlikeli olabiliyor. Örneğin yaşlıda böbrek yetmezliği, kalp yetmezliği gibi sorunlar varsa bu kişilerde fazla su içmek sağlıkları açısından bir risk olabilir. Bu hastalar ne kadar sıvı ve tuz tüketeceklerine doktorlarına danışmadan karar vermemeli.
TATLI MEYVEDEN UZAK DURUN
-Diyabet hastaları sıcak havalarda deniz, havuz derken açlık sürelerini uzatabiliyor ve şeker düşüklükleriyle bu dönemde çok karşılaşıyoruz. Ayrıca sıcaklara bağlı sıvı kaybeden diyabet hastalarının metabolizmaları bozuluyor ve bu durum komaya varan sonuçlara neden olabiliyor.
Sık sık, az az beslenin
-Sıcak havalarda serinlemek için tatlı meyveler tüketen diyabet hastalarında şeker yükselmesine de bu dönemde sık rastlıyoruz. Şeker hastaları için yaz ayları boyunca sıvı alımına dikkat etmek, tatlı meyvelerden uzak durmak ve sık sık, az az beslenmek sağlık sorunu oluşturmama adına alınabilecek en iyi önlemler.