Prof. Dr. Erol Ulusoy

Prof. Dr. Erol Ulusoy

erolulusoy@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Büyük ikramiye 400 milyon TL. Şansınızı yükseltmek için arkadaşlarınızla ortak bir piyango bileti aldığınızda, bir şans oyunu kuponu yatırdığınızda, ortakların biletin veya kuponun arkasını imzalaması tavsiye edilir. Yoksa çıkacak ikramiyeye ortaklığınızı kanıtlamanız çok zordur.

Yılbaşı piyango ortaklığı

Yılbaşı Milli Piyango büyük ikramiye bu sefer tam 400 Milyon TL.

Herkesin hayalini süsleyecek kadar yüksek bir rakam. Neler yapılmaz ki! Yok kira artışı yüzde 25 ile sınırlanmış, yok asgari ücret yüzde 49 oranında zamlanacak! Kimin umurunda!Büyük ikramiyeyi elbette tek başına kazanmak gerçekten “büyük bir ikramiye” olur.

Haberin Devamı

Onun yerine birkaç arkadaşla, tandık, dostla birlikte birden çok bilet alarak kazanma şansını yükseltmek isteyenler olabilir. Büyük ikramiye ortak bilete çıkarsa, piyango ortaklığında ortaklara bölünecek tutar da hayal kurmaya hayli hayli yeter. Nitekim, ben bu güne kadar büyük ikramiye kazananlardan sanayiye yatırım yapanı duymadım. Çoğu öncelikle ev ve araba almayı tercih ediyor.

10 bilet almayı planlayan bir iştirakçi, 10 arkadaşıyla onar bilet aldığında, kazanılacak ikramiyenin ona bölüneceğini kabul etmiş oluyor ama kazanma şansını da 100 kat artırmış oluyor.

Benim burada inceleyeceğim husus, böyle bir piyango ortaklığının hukuki yönü ve hasılat paylaşımı. Nitekim, insan büyük ikramiyenin hayalini kurarken, kurduğu hayalini hukuken güvence altında da almayı denemeli. Düşmez kalkmaz bir Allah! Neyin ne olacağını, olayların nasıl cereyan edeceğini her zaman hesap etmek mümkün olmuyor.

Ayrıca, piyango ortaklığı yaptığınız, ortak piyango bileti aldığınız arkadaşınıza, dostunuza, kardeşinize karşılıklı güveniniz çok yüksek olabilir. Ama, örneğin büyük ikramiye çıktıktan sonra bilet elinde olan ortağınız vefat ederse, onların mirasçıları da aynı güvene layık hareket edecekler midir?

Öyleyse mottomuz, “güven esastır ama hukuki önlem de güveni zedelemez!” olmalıdır.

Mahkeme kararlarına konu olmuş, gerçek bir olayı anlattığımda, ne demek istediğim tam izah etmiş olacağım.

Birbirlerini uzun yıllardır tanıyan ve aynı işyerinde çalışan iki arkadaş da büyük ikramiyenin hayalini kurmaktadırlar. Hayallerinin gerçekleşme şansını yakalamak için ikisi de birer tane çeyrek Milli Piyango bileti alırlar.

Haberin Devamı

Birbirlerine, büyük ikramiyeyi kazanırlarsa bununla neler yapabileceklerine dair hayallerini anlatırlar.

Kazanırlarsa ikisi de birbirine yardım edeceklerdir.

Ama işi yardım sözü vermenin ötesine götürmeye karar verirler ve kazanacakları ikramiyeleri eşit olarak paylaşma konusunda anlaşırlar.

İçlerinden birisi, biletleri değişmeyi, daha doğrusu her birisi kendi biletini diğerine vermeyi teklif eder ve kabul ederler.

İkisi de kendisine ait olan biletin arkasını imza eder ve biletleri değişirler. Bilet numaralarını da not ederler.

Zaman zaman sohbet ederken, şakadan da olsa, hadi biletleri birbirimize gösterelim demeye başlarlar. Hafiften bir güvensizlik başlamıştır.

Derken çekiliş günü gelir çatar. Her ikisi de kendi evinde televizyondan çekilişi izliyordur. Kolay değil, tam iki hafta büyük ikramiye üzerine sohbet etmişler, hayaller kurmuşlardır.

Haberin Devamı

Ve, hayal edilenin ilk safhası gerçekleşmiştir. Büyük ikramiye iki arkadaşın biletlerinden birisine çıkmıştır. Büyük ikramiye çıkan biletin sahibi olan ve imzalayıp arkadaşına veren taraf biraz bekler, arkadaşı da büyük ikramiye çıktığını izlemiş midir? Yok, beklemeyecektir, hemen arkadaşına telefon eder ve arkadaşında olan biletine büyük ikramiye çıktığını telefonla söyler. İkisi de emin olmak için bir kere daha kontrol ederler, evet rakamlar doğrudur.

Biletin sahibi hemen bir taksi tutar ve imzaladığı bileti verdiği arkadaşının evine gider. Sevinçten ikisi de sabaha kadar uyumazlar, hayaller zirve yapmıştır.

Biletin asıl sahibi arkadaşına, Milli Piyango İdaresi’ne birlikte gidip, ikramiyeyi birlikte tahsil etmeyi teklif eder.

Arkadaşı biletin elinde olduğuna güvenerek, bu teklifi reddeder ve zahmet etmemesini kendisinin her şeyi halledeceğini söyler.

Tek başına gider, ikramiyenin tamamını Milli Piyango İdaresi’nden tahsil eder. Maamafih, ihtiraslarına yenik düşer, öyle ya, bilet kimin elindeyse, sahibi o’dur, ikramiyeyi neden arkadaşıyla paylaşsın!

Büyük ikramiye çıkan biletin asıl sahibi ve arkasında imzası bulunan taraf, soluğu mahkemede alır. Olayları ayrıntısıyla anlatır.

Hakim, ikramiye çıkan biletin tek başına kendisine ait olduğunu iddia eden ve ikramiyeyi paylaşmayı reddeden tarafa sorar; “Biletin arkasındaki imza kime aittir?” Cevap, “Davacıya”. Hakim sormaya devam eder; “Davacı arkadaşının imzasının sana ait biletin arkasında işi nedir ve neden sen de ondaki biletin arkasını imzaladın?” Davalı cevap verir; “İkramiye çıkarsa iş arkadaşlarımıza yemek ısmarlayacağımız sözünü teyit için!” İkramiyeyi paylaşmayı reddeden davalı iki tane de tanık dinletir, tanıklarla da bu ikisinin aralarında ikramiye çıkarsa işyerinde çalışan herkese yemek ısmarlamayı kararlaştıklarını duyduklarını söylerler.

Tanıkların ifadesi neyi ispatlar ki; sadece yemek ısmarlama konusunda anlaşma yapıldığını, bu anlaşma ise iki arkadaş artasında bir piyango bileti adi ortaklığı yapılmadığını kanıtlamaz.

Yargıtay da ikna olmaz ve bir kimsenin ikramiye çıkarsa herkese yemek ısmarlama sözünü teyit için başkasına ait bileti imzalamasının hayatın olağan akışına ters düştüğünü söyler.

Öyle ya! Kendi biletime ikramiye çıkarsa “bütün iş arkadaşlarına yemek ısmarlayacağım sözünü” teyit için neden başkasına ait bir Milli Piyango biletini imzalayayım ki?

Sonuçta, bir Milli Piyango biletindeki imzanın bilet ve çıkacak ikramiye üzerinde adi ortaklığa işaret ettiğine karar verilir. Bu adi ortaklık, ortak piyango bileti alıp, çıkacak ikramiyeyi paylaşma üzerine ve amacıyla kurulmuştur. Bileti elinde bulunduran hamil ile biletin arkasında imzası bulunan veya bulunanlar ikramiyenin eşit oranda ortağıdırlar. İkramiye de, bileti elinde bulunduran ile bilette imzası bulunanlara eşit oranda dağıtılmalıdır.

Kıssadan hukuki hisse; ortak bir piyango bileti aldığınızda, bir şans oyunu kuponu yatırdığınızda, ortakların biletin veya kuponun arkasını imzalaması tavsiye edilir. Aksi takdirde çıkacak ikramiyeye ortaklığınızı kanıtlamanız çok zordur.

Şansınız bol olsun!

 

Evlilere tavsiyeler

Evlilik birliği devam ederken eşlerden birisine şans oyunlarında çıkan ikramiye edinilmiş mal kabul edilir ve ikramiyenin yarısı diğer eşin hakkıdır.

Çünkü kazanılan ikramiye bilet almak için harcanan paradan milyonlarca kez büyük de olsa, bilet için ödenen küçük meblağdaki para da sonuçta bir karşılıktır. Önemli olan bilet için ödenen karşılığın küçük, ama kazanılan ikramiyenin büyük olması, yani ekonomik karşılık değil, hukuki karşılıktır. Bir malın karşılık ödenerek edinilmiş sayılması için, edimler arasında ekonomik anlamda bir dengenin olması zorunlu olmayıp, hukuki anlamda bir karşılık ilişkisinin olması yeterlidir.

Piyango biletinin alımı için harcanan para edinilmiş maldan karşılanmış ise, çıkan ve onun yerine geçen ikame değer sayılan ikramiyenin de edinilmiş mal sayılır. Şans oyunları için ödenen, örneğin bilet parasının aksi kanıtlanamadıkça, edinilmiş maldan ödendiği kabul edilir.

Yeni yıl mesajı

Sevgili okuyucularıma mutlu ve huzurlu bir yeni yıl dilerken, 2023 yılında gerçekleşmeyen ne kadar hayal ve dileğiniz varsa hepsinin 2024 yılında gerçekleşmesini dilerim.