Paris sokaklarında Jean - Marie Le Pen'in başarısına karşı g"sterilen tepkiye paralel olarak, Avrupa'da da büyük kaygı yankılanıyor.Le Pen'in Fransa'da yarattığı sansasyon kadar olmasa da, son aylarda İtalya'dan Danimarka'ya, Portekiz'den Norveç'e kadar birçok Avrupa ülkesinde ırkçı, faşist eğilimli sağın "yükselişi" ile alarm zilleri çalmaya başlamıştı. Bu olayda tehlikeli olan, aslında başta hiç "nemsenmeyen bağnaz, aşırı milliyetçi grupların, mevcut siyasal sistemden ve toplumsal ortamdan yararlanıp iktidara aday olabilecek "lçüde güçlenmesidir. Avusturya'dan İtalya'ya kadar birkaç Avrupa ülkesinde bugün bu tür uç partiler, koalisyon ortağı durumunda. Bazısında (Belçika'da) yerel y"netiminde...* * *ŞİMDİ Fransızlar gibi bütün Avrupalılar aşırı sağın "nünün mutlaka kesilmesi gerektiğini, avazları çıktığı kadar yüksek sesle s"ylüyorlar.Bu nasıl olacak? Her şeyden "nce "tehlike"nin bilincine varmakla... Bu aşırı akımın Avrupa'nın çağdaş değerlerini yıkacağını, zamanla demokrasiyi tehdit edeceğini, yaşlı kıtayı karmaşaya ve huzursuzluğa sevk edeceğini şimdiden fark etmekle...Le Pen'in başarısı, galiba b"yle bir hareket başlatıyor. Fransa'da "zellikle solda (ve sağda da) bir "vicdan muhasebesi" yapılıyor, toparlanma, bir araya gelme y"nünde çaba harcanıyor. Bu Avrupa çapında da "yle. İsveç Başbakanı Goran Persson "aşırı sağa karşı herkes birleşsin" çağrısı yapıyor. Birçok Avrupalı analist, Fransa'da ve Avrupa'da bütün siyasal güçlerin bir ""zeleştiri" sürecine girmesi ve olanlardan ders çıkarıp kendilerine yeni bir çekidüzen vermesi gerektiğini belirtiyorlar.Gerçekten son zamanlarda Avrupa - ve genelde medeniyet - büyük değişikliklere uğramış, politik sınıflar - yani y"netici kadrolar ise - toplumdaki bu değişikliklerin gerisinde kalmıştır. Le Pen gibilerinin siyasal yaşamdaki bu zaafı istismar edip bir yerlere çıktığı bir gerçek... Şimdi onların "nünü kesmek, demokratik güçlerin elinde...* * * AŞIRI sağın Avrupa'daki yükselişi Türkiye'yi de yakından ilgilendiriyor. Gerçi Türkiye, Fransa ve diğer Avrupa ülkelerindeki gibi sorunlar ("rneğin yabancı g"çü) ile karşı karşıya değil. Türkiye'de b"yle bir ırkçı - faşist hareket yok. Le Pen, Haider gibi liderler de yok. (Türkiye'nin problemleri başka alandadır)...Ama Avrupa'da aşırı sağın yükselişi, Türkiye'yi iki şekilde etkileyecektir. 1) Avrupa'da 3 milyondan fazla Türk yaşıyor. Yabancı düşmanlığı bu geniş kitle için ciddi bir tehlikedir. Bunun bazı "rnekleri Almanya'da ve diğer ülkelerde g"rüldü. Hele aşırı sağcıların y"netime gelmesi, Türk topluluklarının geleceğini (hatta oradaki varlıklarını) tehdit edebilir.2) Aşırı sağcılar, - hatta onlardan daha az aşırı olan muhafazakarlar da - Türkiye'nin AB üyeliğine karşıdır. Bu çevreler Türkiye'yi AB'ye din, kültür, vs. olarak da "yabancı" olarak g"rürler.Kısacası Avrupa'da aşırı sağın "nü kesilmezse, oradaki Türklerin ve Türkiye'nin de çekeceği vardır... skohen@milliyet.com.tr Fransa'daki seçim depreminin şok dalgaları Fransızlar kadar Avrupalıları da derinden sarstı.
