Şili Cumhurbaşkanı Lagos, Milliyet aracılığıyla seslendi Konuk lider, dün istanbulda yaptığımız söyleşide ikili ilişkilerin geleceği, yeni işbirliği olanakları, siyasal ve ekonomik alanlarda Şilinin deneyimleri üzerine şunları söyledi: Şilinin 68 yaşındaki Cumhurbaşkanı Ricardo Lagos Escobar, bir ekonomist ve akademisyen. Ancak, Allende döneminden beri siyasette faal olmuş, Pinochet diktasına karşı mücadele etmiş, sosyal demokrat eğilimli Demokrasi Partisinin (PPD) lideri olarak 2000de yapılan seçimlerde cumhurbaşkanı (Şilideki başkanlık sistemine göre yönetimin başı) seçilmiştir. "Santiagodan göründüğü şekliyle Türkiye giderek dünya sahnesinde önemli rol oynayan bir ülke. Medeniyetlerin çatışması konusunun tartışıldığı bir dönemde, topraklarında pek çok uygarlığın izlerini taşıyan Türkiyeden öğreneceğimiz çok şey var... Türkiyeyle aynı değerleri paylaşıyoruz. Bu da ilişkilerimizin güçlenmesine katkıda bulunacaktır..." NEDEN TÜRKİYE? "Ticaretin artırılması dışında, birçok işbirliği alanları mevcut. Ankarada vardığımız mutabakat uyarınca, yakında bir Serbest Ticaret Anlaşması için müzakerelere başlayacağız. Bu, Türkiyenin ABye girmeye hazırlandığı bir sırada, karşılıklı yarar sağlayacaktır (Şilinin AB ile de böyle bir anlaşması var)... Şili bir deprem bölgesidir ve bu konuda geliştirdiği teknolojiler vardır. Bu deneyimlerini Türkiyeyle paylaşmaya hazırdır... Askeri alanda da ABDden aldığımız F - 16ların pilotlarının Türkiyede eğitim görmesi konusunda bir mutabakata vardık. Genelkurmay Başkanı Org. Hilmi Özkök önümüzdeki yıl Şiliyi ziyaret edecek... Ankarada bilim ve kültür alanında da bir anlaşma imzalandı..." İŞBİRLİĞİ ALANLARI "Şili, demokrasi ile ekonomik kalkınmanın aynı zamanda gelişebileceğini gösterdi. Demokrasi, uzlaşma gerektirir. Halen Şilide hükümet ve halk düzeyinde böyle bir uzlaşma havası var. Ekonomik büyümenin (halen yüzde 5) halka geniş şekilde yayılması, insanların mesken, sağlık, eğitim, sosyal güvenlik alanlarında bundan pay alabilmesi gerek. Şili, bu alanda başarılı bir performans gösteriyor... ŞİLİ MODELİ "Biz artık onu tarihin bir parçası sayıyoruz. Varsın, mahkeme onun hakkında karar versin. Ama artık Pinochet Şilide siyasi bir faktör değil. Ülkede siyasi istikrar vardır ve önemli olan da budur..." PİNOCHET NE OLACAK? Türkiye, ilk kez bir Şili Cumhurbaşkanına ev sahipliği yaptı. "Türkiye nire, Şili nire?" diye düşünebilirsiniz. Evet, Türkiyeden 12 bin kilometre uzaklıktaki bir ülkeden bahsediyoruz. Tevekkeli değil, Şili sözcüğü, yerlilerin dilinde, "dünyanın bittiği toprak" anlamına geliyor!..Ancak coğrafi uzaklığa rağmen, Türkiye ile Şili arasında eskiden beri bir siyasal ve psikolojik yakınlık var. Şili, Türkiye Cumhuriyetini (1926da) ilk tanıyan Latin Amerika ülkesi... Bizim gibi bazen Santiagoya yolu düşenler, Şili halkının Türkiyeye ve kurucusu Atatürke ne kadar büyük sempati duyduğunu bilirler. Başkentin merkezinde Atatürk Koleji ile Türkiye Caddesinde bir Atatürk Anıtı var...Şili Cumhurbaşkanı Ricardo Lagos Escobar, Türkiyeye, konumu ve rolü nedeniyle büyük önem veriyor. Aynı şekilde Şili de, Türkiye açısından önemli - ve daha da önemsenmesi gereken - bir ülke. İkili ilişkiler bağlamında düşük olan (toplam 130 milyon dolar) ticaret hacmini artırmak mümkün; ayrıca başka alanlarda (deprem, savunma, bilim, kültür, vs.) işbirliği geliştirilebilir. Bunun yanı sıra, Şili giderek dünya siyasetinde ve ekonomisinde yer almaya başlayan bir ülke. Halen Güvenlik Konseyi üyesi. Dolayısıyla Türkiye - Şili yakınlaşması, iki taraf için de önemli ve yararlı. İlişkilerdeki yakınlık, coğrafyadaki uzaklığı arka plana itebilir... skohen@milliyet.com.tr Uzaktaki "yakın" ülke
