Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Doğrusu, iki liderin yüz yüze g"rüştüğü "Yeşil Hat" üzerindeki BM "zel temsilci yardımcısının ikametgahının yanında kurulan "basın çadırı"nda, şiddetli bir yağmur altında bekleyen yüzden fazla gazeteci de, bu "hızlı sonuca" şaştı.Nitekim, gazeteciler ikametgahın "nüne çağrıldığında, "toplantı bu kadar kısa sürdüğüne g"re herhalde anlaşamadılar" diyenler oldu.Ama tam aksine, dağıtılan 16 satırlık ortak deklarasyon, yeni bir müzakere sürecinin başlayacağını açıklıyordu. Bu, Kıbrıs meselesinin her y"nünün masaya yatırılacağı, "direkt müzakere" süreci olacaktır. İki lider ocak ayı ortalarında gene Kıbrıs'ta bir araya gelecek ve BM g"zetimindeki bu yüz yüze g"rüşmeler, anlaşma sağlanıncaya kadar devam edecektir.Bildiride dikkati çeken bir nokta da, ilk paragrafta Klerides için sadece "Kıbrıs Rum lideri", Denktaş için de "Kıbrıs Türk lideri" sıfatının kullanılması idi. En azından bu kağıtta, eşit statü tanınmıştı...* * * BU sonucun Rum tarafından çok Türk tarafının lehinde olduğu kesin. Hatta denilebilir ki, bu yeni sürecin ilk raundunu Denktaş kazandı. Varılan mutabakat, Kıbrıs Türk liderinin istediği gibi gerçekleşti. ™zetle, lehteki sonuçlar ş"yle:* Türk tarafının istemediği dolaylı (veya "aracılı") g"rüşmelerin yerine, Denktaş'ın "nerdiği "direkt" (veya yüz yüze) müzakere süreci başlıyor.* Bu müzakereler, gene Denktaş'ın ısrar ettiği gibi, adada (New York'ta veya başka uzak merkezlerde değil) yapılacak.* Taraflar - gene Denktaş'ın arzuladığı gibi - her türlü konuyu getirebilecek. Ve de meselenin her y"nü üzerinde mutabakat sağlanmadan, anlaşma kesinleşmeyecek... Bunda "nemli olan husus da, Klerides'i yüz yüze g"rüşme için masaya çekmeyi başaran Denktaş'ın, inisiyatifini elde tutmasıdır. Bir Kıbrıslı Rum meslektaşın deyişi ile "Klerides adeta k"şeye sıkıştı. Denktaş'ın getirdiği g"rüşlere ve müzakereleri yeni minval üzerinde sürdürme "nerisine hayır diyemezdi ve diyemedi de"...* * *DENKTAŞ'ın Klerides'e sunduğu - ve sonradan Türk gazetecilerine dağıtılan - bir buçuk sayfalık metin, aslında bundan sonraki toplantılarda ele alınacak temel hususları içeriyor. Bunda konfederasyon, egemenlik ve "nceden tanınma gibi Rumlarda alerji yaratan terimler kullanılmıyor; ama ortaklık anlayışı devamlı vurgulanıyor. Yani bulunacak ç"zümün "iki tarafın ortaklığı" esasına dayanması isteniyor.Toplantıda, Denktaş bu "kağıt" üstündeki düşüncelerini kısaca açıkladı. Klerides de - sanki bunu bekliyormuş gibi - kısaca g"rüşlerini aktardı. Ama bunun üzerinde ciddi bir tartışma açılmadı. Bunun yerine, esas müzakerelerin ocak ayından itibaren devam etmesine karar verildi... Zamanlama olarak da bu gelişme, Türk tarafı (ve Ankara) için bir başarı. Bugün ABD Dışişleri Bakanı Powell Ankara'da Kıbrıs'ı da kapsayan g"rüşmeler yapılıyor. 10 gün sonra AB zirvesi Belçika'da gerçekleşiyor. Son zamanlarda Türk tarafı baskı altında kaldı. Denktaş'ın "masadan kaçtığı" izlenimi, olumsuz tepkilere yol açıyordu. Şimdi manzara değişti. Denktaş müzakereleri başlatan taraf oldu. Bu süreç devam ederken, kimse ("zellikle AB) Türk tarafını suçlayamaz.Kaldı ki, gerçekten bu yeni müzakere süreci, nihayet ç"züme ulaşılması için yeni bir fırsat... Bunu kaçırmamak lazım... skohen@milliyet.com.tr Rauf Denktaş ile Glafkos Klerides'in yeni bir müzakere sürecini başlatmak hususunda anlaşmaları için yaklaşık iki saat gibi kısa bir süre yetti...