Bir de bu dramın diğer bir yüzü var: Esas negatif ve trajik olan yüzü...Bu olaydan ne Çeçenler, ne Ruslar kazançlı çıktı: Çeçen eylemcilerinin tiyatroyu basıp yüzlerce insanı rehin alması tipik bir terörist eylem olarak algılandığı gibi, "Çeçen davası"nı da siyasi bakımdan hedefine (yani bağımsızlığa) yaklaştırmadı... Rus güçlerinin ne olduğu hâlâ belirsiz bir gaz kullanarak rehineleri kurtarayım derken, yüzden fazlasının ölümüne neden olması, dünyayı ayağa kaldırdı ve Putinin eski Sovyet yöntemlerine başvurmakla suçlanmasına - yani sonuçta Moskovanın prestij kaybetmesine - yol açtı.Bunun en negatif sonucu ise, iki tarafı daha da sertleştirerek, barış şanslarını büsbütün zedelemiş olmasıdır.* * *OLAYIN terörizm mi, yoksa bir bağımsızlık mücadelesi mi olduğu konusu herhalde daha uzun süre tartışılacaktır. Ruslara göre bu düpedüz terörizmdir. Hatta 11 Eylül saldırısına benzer bir tedhiş hareketidir. Bunun uluslararası terörizm ile de ilintisi (bazı "dış mihraklar"la bağlantısı) dahi vardır... Çeçenlere göre ise, bu bir bağımsızlık savaşıdır. Rusyanın Çeçenistanda giriştiği zulüm ve katliama karşı mücadelenin bir parçasıdır.Kuşkusuz Rus liderleri ile Çeçen savaşçılarının terörizm ile ilgili terminoloji üzerinde anlaşmaları beklenemez. Rusya ve Çeçenistanın dışında da, herkesin olayı kendi anlayışına göre yorumlaması da doğal...Meselenin özü ise, gerçekten Çeçenlerin bağımsızlık istemeleri, Rusyanın da Çeçen bölgesinin federal devletten kopmasına izin vermemesidir.Moskovadaki tiyatroda yaşanan dram, bu karşılıklı çatışmanın etrafında yıllardan beri süregelen trajedinin son sahnesini oluşturuyor.* * *NE var ki, bu da "dramın sonu" olmayabilir. Daha şimdiden Çeçenlerin intikamının daha da acı olacağından (örneğin bundan sonraki hedefin Rusyadaki nükleer santralların olabileceğinden) söz ediliyor. Bu gerçekten dehşet verici bir perspektif...Çeçenistan savaşı artık Çeçen topraklarının dışında, Rusyanın kalbinde de devam ediyor. Rusyanın Çeçenistanda 85 bin kişilik bir güç bulundurması sorunu halletmiyor. Oysa Putin 3 yıl önce Çeçenistan savaşının sona erdiğini "müjdelemişti". O günden beri resmi kayıtlara göre 4 bin (gayri resmi sayılara göre 14 bin) Rus askeri ve 80 bin sivil Çeçen öldü.Ne yazık ki dünya bu drama seyirci kaldı. Hatta dramı doğru dürüst bile izlemedi.Çeçen militanlarını böyle eylemlere girişmeye iten de, öfke ve umutsuzluklarıdır. Buna karşılık bu tür eylemlerde (şiddete boyun eğmesi beklenemeyecek olan) Putini de bir ikilem karşısında bırakıyor.Bu nedenle bu savaş ve bu dram daha sürer. Velev ki, iki taraf da sorunun terör veya savaş ile değil, ancak siyasal uzlaşma ile halledilebileceğine kanaat getirsin... skohen@milliyet.com.tr İlk bakışta Moskovadaki tiyatro baskınında, Çeçenler de, Ruslar da kendi amaçları açısından belirli ölçüde başarıya ulaştılar: Çeçen fedaileri, hayatlarını kaybetme pahasına, son zamanlarda "unutulan savaş" adı verilen mücadeleleri üzerinde tüm dünyanın dikkatini çekebildiler. Cumhurbaşkanı Putinin talimatı ile harekete geçen Rus güvenlik güçleri de, yüzden fazla ölüme neden olma pahasına, rehinelerin çoğunu kurtarabildiler...
