Sami Kohen

Sami Kohen

skohen@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yorum Bu olağanüstü olay, Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'ta, Stormont şatosunda gerçekleşiyor. Kuzey İrlanda halkının geleceğini belirlemek için bir araya gelen iki liderden biri, Protestan din adamı ve şimdiki Demokratik Birlik Partisi'nin başkanı, 81 yaşındaki Dr. Ian Paisley... Diğeri ise, Katolik azınlığın önde gelen isimlerinden, terörist IRA'nın siyasi kanadı Sinn Fein'in önderi, 59 yaşındaki Gerry Adams...Dünyanın birçok yerlerinde din, ırk, mezhep farkından doğan, çatışmaların cereyan ettiği bir ortamda, Belfast'ta iki eski düşman kesimin bu şekilde barışması, herkese örnek olacak tarihi bir gelişme... YILLARCA birbirleriyle savaşan, farklı mezheplere mensup iki karşıt grubun liderleri eski bir şatoda yüz yüze görüşmelerden sonra, kanlı geçmişe son vermek ve yeni bir ortak yaşam başlatmak için anlaşıyorlar... Yeni bir geleceğe imza atan bu iki lider, aslında sert ve uzlaşmaz davranışlarıyla tanınıyordu. Başında bulundukları topluluklar ise birbirine karşı düşmanca ve nefretle bakıyordu.Katoliklerin bayraktarlığını üstlenen IRA, 1960'larda şiddet kampanyasını başlattığı zaman, gerekçesi Kuzey İrlanda'daki bu azınlığın Protestanlar ve İngilizler tarafından ezildiği yönündeydi. Örgüt çözüm olarak İngiltere'den kopup komşu İrlanda Cumhuriyeti ile birleşmeyi öngörüyordu.O yıllarda IRA'nın parlayan isimlerinden biri de Bernadette Devlin adında genç bir kadındı. Onunla Belfast'ta yaptığımız bir söyleşide özetle şunları söylemişti: "Bu kampanyanın esas nedeni, azınlıktaki Katoliklerin Protestan çoğunluk ve Londra yönetimi tarafından ezilmesine, ikinci sınıf vatandaş durumuna düşürülmesidir. Katoliklerin milli kimliğe sarılması tarihten de kaynaklanan bu ezikliğin bir sonucudur"...Ne var ki Katolikler arasında yükselen milliyetçilik, özellikle terör eylemleriyle, Protestanlar arasında da benzer aşırı bir milliyetçilik akımını tetikledi.IRA'nın karşısında ilk dikilenlerden biri de (o zaman rahip olan) Dr. Paisley oldu. Onun başında bulunduğu Protestan hareket de Kuzey İrlanda'nın tamamen Londra'ya bağlanmasını ve Katoliklere de bir nevi azınlık statüsünün verilmesini istiyordu.Şiddet tırmandıkça, "üçlü" boyutlar aldı (İngiliz askerleri, Katolikler ve Protestanlar)... Yaklaşık 2 bin kişinin ölümüne yol açan eylemler, ancak 1998'de varılan bir ateşkes anlaşmasıyla sona erdi. Ardından siyasi bir çözüme ulaşılması için yıllarca çaba harcandı. Bu çözüm, Kuzey İrlanda'nın Birleşik Krallık içinde öz yönetime sahip olması esasına dayanıyordu... Geçmişin izleri... Bu hafta Stormont şatosunda gerçekleşen anlaşma, artık bu süreci noktalıyor. 8 Mayıs'ta Ian Paisley ile Gerry Adam'ın başında bulundukları iki siyasi grup, geniş bir koalisyon kuracak. Bu ortak yönetimin başı bizzat Dr. Paisley, yardımcısı da eski bir IRA mensubu olan Martin McGuiness olacak...Düşünebiliyor musunuz? Geçmişte birbirine düşmanca bakan, kin ve nefret besleyen kimseler şimdi el ele verip ülkeyi yönetecekler.Demek ki zaman içinde liderler (bazısı tabii) değişebiliyor. Yaş, tecrübe, halkın baskısı, yeni şartlar böyle bir değişikliği sağlayabiliyor.Bir ara "Dr. No" diye bilinen Paisley'in Adams ile anlaşmadan sonra söylediği şu sözler ibret verici: "Geçmişte yaşanan dehşet ve trajediler karşısında duyduğumuz nefretin çocuklarımız için daha iyi bir gelecek yaratmasına engel olmasına izin veremeyiz"... skohen@milliyet.com.tr Çocuklar için...