Serkan Ünsal

Geçtiğimiz hafta Amazon’un Datarow girişimini satın aldığını duymuşsunuzdur. Bu satın almanın girişim ekosistemimiz için neden önemli olduğunu Datarow’un hikayesini uzun zamandır uzaktan takip eden biri olarak anlatmaya çalışacağım. Önce Datarow’un hikayesini anlatayım.




Datarow (eski adıyla TeamSQL) Eren Baydemir ve Can Abacıgil tarafından 2016 yılı sonlarında kuruldu. Ömer Erkmen de kurucu, mentör ve yatırımcı olarak ekipte yer aldı. Eren Baydemir daha önce Zomato’ya satılan Mekanist’in kurucuları arasındaydı. Can Abacıgil de ClickTale tarafından satın alınan FlightRecorder’ın kurucusuydu. Yani iki girişimci de hem seri girişimci hem de EXIT tecrübesi olan girişimciler dememizde sakınca yok.

Girişim, TeamSQL adıyla başladığında bulut tabanlı bir veritabanı platformuydu. Geniş bir özellik seti ile tüm ana veritabanı araçlarına ve işletim sistemlerini destekleyen bir işbirliği platformu olarak uzun bir süre hizmet verdi. Bildiğim kadarıyla da bireysel kullanıcı kitlesi de gayet iyiydi. Sosyal medyadan takip ettiğim kadarıyla birçok ülkeden veri analistleri ve

2019 yılı son çeyrekteki atak ile süper geçti demiştim, 2020 yılı da güzel başladı. Ocak ayında Türkiye merkezli dört girişim 6.6 milyon yatırım alırken, Londra merkezli Türk girişimcilerin kurduğu 1 girişimimiz de 4 milyon dolar yatırım aldı.

Önce yurt dışındaki Türk girişiminden bahsedeyim. Coda girişimi “Mobile Game Publishing” girişimi olarak kendini tanıtıyor. Yani oyun geliştiricilerin oyuna odaklanmasını sağlayan, pazarlamayı ve büyümeyi yöneten girişimlerden. Girişimin kurucuları arasında Mobilike adlı girişimden tanıdığımız Şekip Can Gökalp var. Mobilike’ı hatırlayanlar vardır. 2015 yılında AdColony (Opera Mediaworks) tarafından satın alınmıştı. Girişime yatırımı yapan ise Selçuk Atlı’nın kurduğu girişim olan Bunch’a da yatırım yapan Londra merkezli girişim sermayesi fonu olan LVP.

Türkiye oyun konusunda hem başarılı hem de son yıllarda önemli yatırımlar, satın almalar ile adından söz ettiriyor. Bu konuda LVP gibi oyuna özel girişim sermayesi fonu kurmak şart. Bu konuyla ilgili da ayrıca bir yazı yazacağım.

Gelelim Türkiye’deki girişimlere.

Geçtiğimiz aylarda dikkatimi çeken fakat incelemeye fırsat bulamadığım bir konu vardı. Teknoloji Trendleri ve bizim bu trendleri ne kadar yakalayabildiğimiz. Bu konuda Daniel Eckler adlı bir girişimcinin “Teknoloji Trendleri” sayfasına denk gelmiştim. “Tech Trends from 2020 by Daniel Eckler” diye aratarak ilgili sayfayı bulabilirsiniz.

Hangi trendler var derseniz, gözüme çarpanlar şu şekilde : 3 boyutlu insan, uzay turizmi, drone ile işgücü, drone ile ulaşım, yapay zeka doktorlar, aşçı robotlar, kod yazmadan uygulama geliştirme, interaktif aynalar, ruh sağlığı/teknoloji ile meditasyon, güneş enerjili tasarım, bio maddeler, atık gıdayı azaltma, laboratuvar çıkışlı gıdalar, böcek besinler, bina içi mikro tarlalar, Uber benzeri ulaşım, araç arayüzleri, eve teslimat teknolojileri, otonom araçlar, robotik süreç otomasyonu, biyometrik kimlik, yapay zeka destekli sanat ve süper insan.

Bunlardan hangileri konusunda Türkiye’de girişimler var derseniz, aklıma gelenleri yazayım.

Atık Gıdayı Azaltma

Bu konuda en bilinen örnek FazlaGıda girişimi. 500

Startups.watch tarafından her yıl düzenlenen Türkiye Girişim Ekosistemi etkinliği 5 Şubat Çarşamba günü Zorlu PSM ev sahipliğinde gerçekleşti. Tüm etkinlik boyunca benim de paylaştığım istatistikler de dahil olmak üzere tüm notlarım şu şekilde;

Yatırımlar %66 Arttı

Türkiye’de 2018 yılında 109 girişim melek ve girişim sermayelerinden 62 milyon dolar yatırım almıştı. 2019 ilk üç çeyreğinde bu tutarın çok altında bir yatırım gerçekleşmiş ve 2019’un 2018’den daha kötü bir tutarla kapanacağına dair beklentiler yükselmişti. Yatırım ekosistemi 2019 son çeyreğinde gaza bastı ve ardı ardına güzel yatırım haberleri geldi. Türkiye Girişim Ekosistemi 2019’u 94 girişimin 102 milyon dolar yatırım almasıyla kapattı. Bunda Getir’in aldığı 38 milyon dolarlık Seri A yatırımın da etkisi büyük oldu. Getir aldığı yatırım ile tüm yatırımların %37’sini oluşturdu.

Yatırımların %72si 10 Girişime Yapıldı

Getir, Dream Games, Volt Lines, Picus Security, oBilet, Birleşik Ödeme, Mutlubiev, Armut, Martı ve Dekopasaj 102 milyon dolarlık toplam

Geçtiğimiz sene Crunchbase ve NVCA’dan aldığım bilgilere göre tüm dünyada melek ve girişim sermayeleri (özel sermaye yatırımları hariç) 294 milyar dolar yatırım yapmış. 2018’deki 322 milyar dolarlık yatırıma göre biraz düşüş var fakat yine de son 10 yılın en büyük ikinci tutarı gerçekleşmiş. 294 milyar dolar 32800 girişimi büyütmek için kullanılmış. 2010’daki tutar ise 47.6 milyar dolar civarında. Yani 2010 yılına göre yatırımlar 6 katına çıkmış.

Peki 294 milyar nasıl dağılmış derseniz pastanın %60’ını Amerika ve Çin alıyor. Yani iki ülkedeki girişimlere yapılan yatırım toplamı 176 milyar dolar seviyesinde. Yani kalan %40’ı başka bir deyişle 118 milyar doları dünyada Amerika ve Çin dışındaki diğer ülkeler alıyor. Bu ikiliye Hindistan ve İngiltere’yi de dahil edersek aldıkları pasta %69 ediyor.

Kıta olarak bakarsak tüm Avrupa kıtasında 2019 yılında yapılan yatırım 27.7 milyar dolar. Yani tüm yatırımların %9.4’ü. Sadece Çin’deki yatırım miktarı 53 milyar dolar. Yani tüm Avrupa

Bu köşede mümkün olduğunca girişimleri topluca sizlere anlatmaya çalışıyorum çünkü ne kadar çok bilinirlerse, o kadar hayatta kalma şansları yükseliyor. Tabi iş ağı anlamında da girişimciler için fırsatlar çıkma olasılığı da var. Bu nedenle demo günlerini kaçırmamaya çalışıyorum. Bu bağlamda, dün ARİNKOM Teknoloji Transfer Ofisi tarafından 2016 yılından bu yana devam eden ve bu yıl 3.sü düzenlenen TechUP+ Teknoloji Odaklı Hızlandırıcı Programı Demo Gününün bir bölümüne katıldım ve sonrasında girişimleri tek tek inceledim.




Aklımda kalanlar ve web sitelerinden gördüğüm kadarıyla girişimler şu şekilde:

Classest

Geçtiğimiz pazartesi günü Istanbul Kalkınma Ajansı ve StartersHub desteğiyle startups.watch tarafından Fintech Demo günü düzenlendi. Dört tane henüz gelir elde etmeye başlamamış, altı tane de gelir elde etmeye başlamış girişimin sahne aldığı demo gününü 44 aktif yatırımcı dinleme fırsatı yakaladı.

Sunum yapan girişimler şu şekilde:

B2Metric

Geliştirmiş olduğu yapay zeka tabanlı teknolojisi ile sigortacılık ve finans sektöründe poliçelendirme, fiyatlama ve kredi tahsis süreçlerindeki en doğru risk yönetimini sağlıyor; Sahtecilik ve suistimallerin önüne geçen şirketin içine kurulabilen ve bulut tabanlı yazılımlar sunuyor.

Bir Fatura

Eticaret yapan kobilerin satış yaptıkları kanallara entegre olarak tek bir ekrandan siparişlerini ve faturalarını yönetmelerini sağlayan SAAS girişimi.

Finside

Girişim Sermayesi Yatırım Fonu formatıyla beraber bankalar son yıllarda ardı ardına kurumsal girişim sermayesi yatırım fonları kurdular. Farklı sektörlerden de TT Ventures, Vestel Ventures, Demirören Ventures, Logo Ventures, Sankonline gibi örneklerimiz mevcut. Fakat geçtiğimiz sene yeni kurulan kurumsal fon sayısı azaldı. İlgi mi azaldı bilmiyorum ama bir yandan daha çok kurumsal girişim sermayesi fonumuz (Corporate Venture Capital, CVC) olmalı diyorum ama bir yandan da doğru amaçla ve doğru bileşenlerle kurulmalı yoksa bu işi yüzümüze gözümüze bulaştırırız diye düşünüyorum. Peki kurumlar neden CVC kuruyor biraz açıklamaya çalışayım.

Finansal Beklenti Nedeniyle CVC Kurmak

Sebeplerden biri firmaların CVC kurmayı finansal fırsat olarak görmesi olabilir. Yani kurumlar da girişim sermayeleri gibi 1 koyup 6-7 yıl içinde 5 almak istiyor olabilir.

Burada karşılaşılabilecek bir problem şu olabilir. CVC’ye ayrılan fon miktarı kurumun cirosuna göre çok çok küçük ise yönetimin her zaman ihmal edeceği, önceliklendirmeyeceği bir konu