Tolga Şardan

Tolga Şardan

tsardan@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Ankara’da gerçekleştirilen cumhuriyet tarihinin en büyük terör eyleminin üzerinden bir hafta geçti. Resmi rakamlara göre ölü sayısı 102. Yaralı sayısı ise her gün değişiyor.

Eş zamanlı infilak eden 2 ayrı patlayıcı düzeneğinin yerleştirildiği bombalı yelekleri giyen 2 canlı bombanın, Suruç’taki eylemle adını duyuran Adıyamanlılar Grubu’nda yer aldıkları belirtiliyor.

Bilinen 19 üyesi aranan Adıyamanlılar Grubu’nun, kağıt üzerinde Suriye’deki çatışma bölgelerini kontrol eden radikal dinci terör örgütü IŞİD’le bağlantılı gibi gözükse de aslen “Selefi yapılar” üzerinde fazlaca etkili olan El Kaide’nin çatısı altında yeraldığını söylemek yanlış olmaz.

Haberin Devamı

El Kaide’nin organizasyonu

Usame Bin Ladin’in liderliğindeki El Kaide’nin kuruluşu, “savaşçı” yetiştirmek için Afganistan’da ilk kampını açtığı 1986’ya kadar gidiyor. 1988’e kadar kamplardan geçen her cihatçı ve diğer gönüllülerle ilgili tüm bilgileri içeren veri bankasını kuran Bin Ladin, 1988’de El Kaide’yi resmi olarak kurup faaliyete geçirdi.

Bugün, El Kaide’nin temeli bu veri bankasına dayanmaktadır.

El Kaide’nin yapılanmasını 3 ana bölümün oluşturduğu biliniyor:

1. Hücreler:Örgüt tarafından çoğu zaman özel eğitim verilmiş kişilerden oluşan ve dünyanın bir çok ülkesine dağılmış grupçuklar.

2. Çatışma bölgeleriyle irtibatlı kişi / gruplar:Afganistan - Rusya savaşı ile devamında çeşitli ülkelerde gerçekleşen savaşlarda El Kaide’nin eğitim verdiği veya savaşlara bizzat katılmak için dünyanın çeşitli ülkelerinden çatışma bölgelerine gidenler ile söz konusu kişilerin ülkelerine döndükten sonra irtibatlarını devam ettirerek bir grup oluşturan ve bu gruplar içinde faaliyetlerini devam ettirenler.

3. Bölgesel - Yerel örgütlenmeler:Dünyanın değişik Müslüman ülkelerinde faaliyet gösteren radikal örgütlerdir. Bu örgütlerin bir bölümü El Kaide çatısı altında faaliyet gösterirken, bazılarının El Kaide ile dolaylı bağlantıları vardır.

Türkiye, 2003’te İstanbul’daki bombalı araç eylemlerini gerçekleştiren kişi/grupla ilk kez El Kaide ile tanıştı. Bu tarihte, henüz Suriye’deki çatışma bölgeleri oluşmadığı için Habib Aktaş liderliğindeki İstanbul Grubu’nun Afganistan’a giderek Cihat eğitimi aldıkları belirlenmişti.

Haberin Devamı

2015’e geldiğimizde Türkiye, yeni El Kaide yapılanmasıyla tanıştı: Adıyamanlılar Grubu.

Hakkındaki yakalama kararına karşın halen firar olan Mustafa Dokumacı’nın liderliğini yaptığı Adıyamanlılar Grubu’nun, 2011’de Suriye’de başlayan iç çatışmalar sonrasında oluşan cihat bölgelerine giderek El Kaide çatısı altında ilk eğitimlerini aldıklarının ilk ipuçları 2013’te Adıyaman’da başlatılan bir soruşturmada elde edildi.

Usame Bin Ladin’in öldürülmesinin ardından örgütün başına geçen Eymen El Zevahiri’nin talimatları sonrasında dünyanın değişik bölgelerinde cihat için harekete geçen grupların Türkiye’deki uzantıları, Suriye’de başlayan süreç sonrasında daha kolay örgütlenir hale dönüştü.

Cihat bölgeleri değişti

Özellikle Suriye’nin kuzeyindeki bölgelerde başlayan çatışma ortamının yarattığı “cihat bölgeleri” sonrasında, Türkiye’deki Selefi görüşe yakın olan rakidal yapılar, artık Afganistan ya da Pakistan yerine Suriye’ye gidip eğitim almaya başladı.

Haberin Devamı

Türkiye ve Suriye’deki radikal dinci eylem gruplarının “güç potansiyeli” ve “kolay ulaşılabilirliği” nedeniyle bu kez Suriye topraklarında El Kaide’nin eğitim kampları açıldı.

Bu kampları kullanan yapıların en başında IŞİD, El Nusra Cephesi ve Ketibet-ül Taliban gibi örgütler geliyor.

Türkler bu grupların içinde kendilerini en çok IŞİD’e yakın olarak görüyor. Bu nedenle IŞİD lideri El Bağdadi’nin talimatları ve değerlendirmeleri Türk kökenli Selefi gruplara rehberlik yapıyor.

Adıyamanlılar Grubu da bu süreci ve ortamı değerlendirip IŞİD’le bağı olan Selefi grup rolüyle Türkiye gündemine girdi.

Böylece iki canlı bomba eylemi ile adını duyuran bu grup, El Kaide’nin “üzüm salkımı” şeklindeki yapısı içinde “üzüm tanesi” olarak yerini aldı.

Malatyalılar Grubu

Suruç ve Ankara’daki terör eylemlerinde görev aldıkları ortaya çıkarılan Mustafa Dokumacı’nın liderliğindeki Adıyamanlılar Grubu, 1990’lı yılların başında siyasi faaliyetleri tespit edilen ve Türkiye İslam Hareketi adıyla kendilerini tanımlayan “Malatyalılar Grubu”nu hatırlattı.

Grubun liderliğini yürüten Zekeriye Şengöz’ün yanısıra 4 üyesi daha bulunan İcra Şur’asınca yönetilen Malatyalılar Grubu, tıpkı Adıyamanlılar Grubu gibi aynı kentte yaşayan ve aynı amaç için biraraya gelmiş kişilerden oluşuyordu.

Dün Malatyalılar Grubu adıyla bilinen yapı, gelişen ideloji, algı yöntemleri, kişiler, iletişim kanallarının gelişmesi ve dünyanın küreselleşmesiyle bugün Adıyamanlılar Grubu adıyla farklı bir tür olarak yeniden karşımıza çıktı.

Ancak dönüşmeden kalan tek unsur ise 1988’de ilk temelleri atılan “El Kaide” ideolojisi oldu.