Tunca Bengin

Tunca Bengin

tunca.bengin@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Libya’ya asker gönderme olasılığıyla birlikte TSK’ya bağlı düzenli birlik yerine tıpkı ABD ve Rusya’da olduğu gibi özel askeri şirketler bünyesindeki paralı asker seçeneğini tartışmaya başladık. Bu bağlamda konuşan üst düzey emekli asker, strateji uzmanı hemen herkesin ortak görüşü de “doğru ve yerinde” olacağı, hatta geç bile kalındığı yönünde. Hem savaş şekilleri de değişen dünyada ülkelerin sahada artık ordularıyla değil, kurdukları veya destekledikleri güvenlik şirketleriyle (Wagner ve Blackwater vb.) faaliyet gösterdikleri realitesi hem doğrudan resmi asker göndermenin olaya fiilen katılma gibi yaratacağı riskler açısından. Dolayısıyla, önümüzdeki günlerde özel askeri şirketler konusunun daha bir ivme kazanacağı açık. Öncelikle de henüz olmayan yasal düzenlemelerin yapılması bağlamında. Yani ihtiyaç ve şart denilen özel askeri şirket seçeneğinin yolu kısa vadede açılabilir. O nedenle nasıl ve kimlerden olabilir konusunu irdelemekte yarar var. Eski Genelkurmay İstihbarat Daire Başkanı Emekli Korgeneral İsmail Hakkı Pekin anlatıyor:

Haberin Devamı

“Bu tür şirketler sadece savaşan şirketler değil. İstihbarat da yapıyorlar, gittikleri yerde petrol arayıp inşaat da yapıyorlar. Türkiye’de de kurulabilir. Silahlı Kuvvetler’den, Özel Kuvvetler’den emekli olmuş, ayrılmış bir sürü insan var, uzman çavuşlar var, bunlar gelebilir. Türkiye’de 82 milyonuz. İçimizden savaşacak, para için savaşacak çok adam çıkar.”

Böyle bir potansiyel var yani?

“Olmaz olur mu, yığınla potansiyel var. Bundan sonraki savaşlar da büyük ihtimalle böyle olacak zaten...”

Peki, dünyadaki bu yeni savaş trendi, Ortadoğu’daki sıcak gelişmeler ortadayken ve böyle de bir potansiyel varken özel askeri şirket ya da paralı asker seçeneği daha önce neden konuşulmadı? Pekin, devam ediyor:

“Konuşuldu. Çünkü istihbarat örgütlerinin yurt dışında birtakım operasyonları var. Operasyon dediğim, bir adamdan bilgi alma, gidip görüşme,  yakalayıp getirme ya da devletin verdiği görevle adamı etkisiz hale getirme gibi faaliyetler. 2011 yılıydı, Suriye’deki olaylar başlamıştı. O dönemde ben kiralık asker seçeneğini de önerdim.”

Haberin Devamı

Suriye için konuşuldu yani?

“Evet, Suriye içerisinde belli faaliyetlerde bulunulması için bir güce ihtiyaç var. Haber alacak, operasyon yapacak, orada bir insan istihbaratı ağı kuracak, oradaki adamları eğitecek... Bütün bunlar için böyle bir operasyon birliği gerekiyor. Yani gidip teröristlerle görüşecek, savaşacak bir güç.”

Sonra ne oldu?

“Onu ne yaptılar bilmiyorum. Paralı, kiralık askerler farklı bir şey. Öncelikle yasası çıkması lazım, yasa çıkmadan olmaz. Şu anda herhalde kiralık askere dönülüyor. Çünkü Libya’ya normal asker gönderdiğin zaman sorun çıkar. NATO’da beraber olduğunuz adamlara karşı asker gönderiyorsunuz. Kiralık askerlerde böyle bir şey olmaz, sizin adınıza savaşırlar orada...”