Her şey Konak Belediye Meclisi’nde ‘Tarihsel ve Kültürel Yerleri Koruma Komisyonu’ adı altında yeni bir komisyon kurulması kararıyla başladı. Üyeler seçilip başkan belirlenir belirlenmez, İzmir’de bir sokağa G.Afrika eski Cumhurbaş-kanı Nelson Mandela’nın adının verilmesi konusu havale edildi.
Mandela ile tarihsel yerlerin korunmasının nasıl bir ilintisi olduğu ayrı bir tartışma konusu... İnsanlar haklı olarak “Niye Mandela?” sorusunu gündeme getirdi.
Girişimin Milliyet Ege’de duyurulmasıyla İzmir’de bir tepki hareketi gelişti. Facebook’ta, mail ortamında büyüyen hareket, 1992 yılında Atatürk Barış Ödülü verilmek istenen Mandela’nın bu ödülü reddetmesi yetmezmiş gibi, hakarete varan ifadeler kullanmasını hatırlatıyor, bu girişime karşı çıkıyordu. Konak Belediye Başkanı Hakan Tartan’ın, “Kesinleşmiş bir karar yok. Meclise geldiğinde değerlendiririz” falan demesini beklerken, facebook’ta “karşı saldırıya” geçmesi beni şaşırttı.
* * *
Facebook’taki açıklamanın son bölümünde ise “Mandela, Atatürk ödülünü değil, ‘Türkiye’de insan hakları ihlaline yol açan darbeci yönetimlere de ödül verilmesi uygulamasını’ protesto ederek geri çevirmiştir. Bunu defalarca açıklamıştır. Türkiye yeniden demokrasiye dönüş yaptıktan sonra ise bu ödülü seve seve alacağını ifade etmiştir” sözleriyle Mandela’yı affettirme çabasına girmesi daha da şaşırttı. Mandela’nın o dönemde “bazılarını” çok sevindiren açıkla-masıyla kırdığı potu daha sonra düzeltme çabasına giren çok oldu.
Kimi İsrail silahlarını el altından ırkçı rejime satılmasına ortam sağladığı için Turgut Özal’a kızgın olduğu savunmasıyla, kimi de Tartan’ın da dile getirdiği demokrasi havariliğini bir üst kademeye taşıyan yukarıdaki sözlerle Mandela’yı affettirme gayretine girdi. Bunlar hep ikinci ağızdan duyulan sözlerdi.
Bizzat Mandela’nın ağzından “Atatürk’ü de Türk halkını da sayarım. Asıl kızgınlığım şunaydı” gibi bir açıklama hiç duymadık.
Şimdi kalkıp, “1992 yılından beri Türkiye’de demokrasi hiç olmadı mı?” diye sormayacağız.
Adam gelmiş 94 yaşına; “Mandela çıkıp bir açıklama yapsın” diyecek halimiz de yok.
Bir İzmirli olarak diyeceğim şudur ki; sayın komisyon ve meclis üyeleri Mandela’yı unutsun. Sayın Tartan da eleştirileri şahsına yönelik algılamasın. Dostluklar pekişecekse bir sokağa “Güney Afrika” adının verilmesine kimsenin itirazı yok.
Ama Mandela olmaz.
Türkiye’de Mandela’yı seven, adına karşı çıkmayacak başka yerler var. Bırakın, 1992 yılında o açıklamayı duyunca havalara uçan siyasetçilerin yönettiği kentlerin sokaklarına verilsin Mandela ismi...
