13.06.2025 - 11:31 | Son Güncellenme:
Buzluklar, mutfaktaki en büyük kurtarıcılarımızdan biri haline geldi. Artan yemekleri israf etmemek, sezonluk sebzeleri daha sonra kullanmak ya da alışveriş sonrası stok yapmak için elimiz hep derin dondurucuya gidiyor. Ancak her pratik çözüm, doğru sonuç vermeyebilir. Bilinçsizce buzluğa konulan bazı yiyecekler, düşündüğünüzden çok daha büyük sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Gıdanın yapısındaki değişimler, zararlı bileşiklerin oluşumu ve bakteri üremesi gibi riskler, "nasıl olsa buzlukta" diyerek sakladığınız yiyecekleri adeta birer tehlike kaynağına dönüştürebiliyor.
YUMURTA: KABUKLU HALİYLE BUZLUĞA GİRMEZ
Yumurtalar, protein bakımından zengin ve günlük beslenmenin vazgeçilmez bir parçasıdır. Ancak kabuğuyla birlikte dondurulan yumurta, içerisindeki sıvı hacminin genleşmesi nedeniyle çatlar. Bu çatlaklar bakterilerin içeri sızmasına yol açabilir. Ayrıca donmuş yumurta çözündüğünde kıvamı bozulur, pişirme kalitesi düşer. Eğer yumurta buzlukta saklanacaksa çiğ halde kırılıp çırpılarak hava geçirmez bir kapta saklanmalı, kabuklu haliyle asla dondurulmamalıdır.
PATATES: DONDURULDUĞUNDA TOKSİNE DÖNÜŞEBİLİR
Çiğ patatesin buzluğa girmesi hem yapısını hem de içeriğini olumsuz etkiler. Patatesin içeriğindeki nişasta, düşük sıcaklıklarda şekere dönüşür. Bu da pişirme esnasında akrilamid adlı zararlı bir kimyasal maddenin açığa çıkmasına neden olabilir. Akrilamid, özellikle yüksek ısıda pişirilen patates ürünlerinde kansere yol açabilen bir toksindir. Bu nedenle patates asla çiğ haliyle dondurulmamalıdır. Eğer dondurulması gerekiyorsa önce haşlanıp soğutulmalı, ardından buzluğa alınmalıdır.
YEŞİL YAPRAKLI SEBZELER: BESİN DEĞERİNİ KAYBEDİYOR
Ispanak, roka, maydanoz gibi yeşil yapraklı sebzeler buzlukta bekletildiğinde hem tazeliğini hem de vitamin içeriğini kaybeder. Üstelik çözülme aşamasında yapraklar yumuşayıp lapa haline gelir, kullanım açısından da elverişsiz olur. Bu sebzeleri uzun süre saklamak istiyorsanız buharda çok kısa süreyle haşlayıp ardından şoklayarak buzluğa koymanız daha sağlıklı bir yöntemdir.
SÜT ÜRÜNLERİ: YAPISAL BOZULMALAR GÖRÜLÜR
Yoğurt, süt ve kremalar dondurulduğunda yapılarındaki su ayrışır, bu da kesilme ve pütürleşme gibi bozulmalara neden olur. Ayrıca fermente ürünlerdeki canlı bakteriler düşük sıcaklıkta zarar görür ve ürün işlevini kaybeder. Dondurulmuş süt ürünleri çözüldükten sonra hem kıvam açısından beklentiyi karşılamaz hem de besin değeri açısından zayıflar. Bu nedenle süt ürünleri mümkünse taze tüketilmeli, buzlukta saklanmaktan kaçınılmalıdır.
YENİLENMİŞ PİŞMİŞ YEMEKLER: SAĞLIĞA ZARARLI OLABİLİR
Bazı yemekler tekrar tekrar ısıtılıp soğutulduklarında zararlı bakterilerin üremesi için elverişli bir ortam oluşturur. Özellikle kıymalı ya da tavuklu yemeklerin pişirildikten sonra dondurulup tekrar çözdürülmesi, salmonella gibi bakterilerin çoğalmasına neden olabilir. Bu da ciddi gıda zehirlenmelerine yol açabilir. Yemeklerin tek seferlik porsiyonlar halinde buzluğa konulması ve çözüldükten sonra yeniden dondurulmaması önemlidir.