BAŞARI ŞANSA MI BAĞLI, ÇABAYA MI?

Bazen, başarıyla ilgili yazdıklarıma katılmayan insanlarla karşılaşıyorum. Onlara, “Başarı, bir entelektüel tartışma değil, düşüncelerini uygulama ve sonuç alma sanatıdır. Sen başarı hakkında inandıklarına göre hareket et, beş ay ile beş yıl içerisinde hayatında göreceğin sonuçlar, başarı hakkındaki inançlarının sağlaması olacaktır” diyorum. Hepimizin bazen aklına başarıyla ilgili sorular gelir. Bu soruları ya cevaplamayız ya da aklımıza gelen ilk cevapla yetiniriz. Peki bu cevaplar ya yanlışsa? Yazı dizimizin bugünkü bölümünde, başarı ile ilgili bana en çok sorulan soruları yanıtlıyorum.

Neden isteyen herkes başarılı olamıyor?
Sorduğunuzda herkes başarılı olmayı istediğini söyler ama bu insanların “Televizyonda daha çok eğitici belgesel yayınlansın istiyoruz” demesine benzer. İnsanların kendilerine yalan söylediği alanlardan biri başarı konusudur. Neyi yapıyorsanız, onu istiyorsunuzdur. Yaptıklarınız başarıyla ilgili değilken, başarılı olmayı istediğinizi söylemeniz, belgesel isteyip magazin izlemeye benzer. İnsanların, başarı isteklerinin şiddeti de aynı değildir. Eğer başarıyı yüzde 25 oranında istiyorsanız, bu sizi eyleme geçirmek için yeterli olmayacaktır. Ayrıca, hem başarılı olmayı isteyip, hem de başarı için hiçbir şey yapmamayı isteyenlerle de karşılaştığımız oluyor.

Başarılı olmak mı zor, başarılı kalmak mı?
Kişiye göre değişir. Bazı insanlar, başarıyla yükselmeyi sever ama başarıyı kurumsallaştırıp yönetmeyi sıkıcı bulur. Bazı insanlar ise, sıfır noktasına inip, yeni bir iş kurup zirveye çıkarmayı sevmez; hazır kurulu düzenleri yönetmeyi ve büyütmeyi sever. Bir alanda tepeye çıkmak ‘T’ harfine benzer. Önce başarılı olmaya, sonra başarılı kalmaya çalışırsınız. Her ikisi için gereken çaba ve stratejiler farklıdır.

Başarı şansa mı, çabaya mı bağlıdır?
Bazı kariyer alanları daha çok şansa, bazı alanlar ise daha çok çabaya bağlıdır. Eğer taksi şoförü iseniz, şansın hayatınızdaki yeri daha fazla orandadır. Beyin cerrahı iseniz, şanstan çok kişisel çabanız kariyer başarınızı belirleyecektir. İnsan şansını kendi seçemese de, şansın belirleyici olmadığı bir alanda kariyer yapmayı seçebilir.

Başarılı olmak için kimleri nasıl örnek almalıyız?
Başarılı olma sürecinde herkes birilerini örnek alır ama örnek alma biçimleri farklıdır. Bazı insanlar, bir kişiyi her yönüyle örnek alır. Bu kişi genellikle, kendi koşullarından yola çıkarak, o kişinin hayal ettiği yere gelmiş, kişilik olarak da o kişiye kendine benzeyen biridir. Ben, bir kişiyi her yönüyle örnek almak yerine, farklı kişileri bir özellikleriyle örnek almak gerektiğini düşünüyorum. Zirvedeki her insan bir boyutta çok iyidir. Kişiyi sadece en iyi olduğu o boyutta örnek alıp, sonra da farklı kişilerle kolaj yapmak iyi olabilir. Örnek alınan insanları kullanma şekli de farklı farklıdır. Kimisi, rol modelinden cesaret ve moral üretir. Kimisi, rol modelinden aklı ve metot öğrenir.

Bir işte en iyi olmak için ne kadar süreye ihtiyaç var?
Yurt dışında yapılan birkaç araştırmada, kendi alanında çok iyi olan insanların, mesleklerinde bu ustalık seviyesine ulaşmadan önce en az 10 bin saat sırf o işe odaklı yaşadıklarını ortaya çıkarmıştır. Normal mesai saatleriyle bu, beş yılı bulan bir süredir.



YARIN: ‘EN’LER GEÇİLEBİLİR, ‘İLK’LER ASLA!