Hollanda'nın medyadaki aykırı sesi

Kara Kutu axcaf011.jpg Gazeteci olmayı seçiyor. Azınlıklarla ilgili soru işaretleri o kadar fazla ki, Hollanda'nın girilmeyen mahallelerine gidiyor, kadınların, gençlerin ve en önemlisi Hollanda'daki Müslümanların medyadaki sesi oluyor. "Cafe Latte" diye bir tiyatro oyunu da yazıyor, kendi oynuyor ve "ayrımcılıÇın" tartışmasını sahneye taşıyor.Medya dünyası da bu Müslüman kadına sessiz kalamıyor tabii. Ulusal televizyon, Felgata'yı sabah haberlerinin yüzü yapıyor, baş editörlük veriyor. Hollanda televizyonu onu "ekranlardaki ilk kadın Müslüman ve Faslı" olarak lanse ediyor. Raja Felgata, Fas kökenli, Hollandalı, "aykırı" bir kadın, "aykırı" bir gazeteci. Öyle ki, önce Hıristiyan okulundaki tek Müslüman öÇrenci oluyor. GençliÇinde ilk icraatı ise Faslı kadınların tersine annesiyle birlikte burkayı reddetmesi... Kıvırcık saçlarını savuruyor, göbeÇini açıkta bırakan tişörtler giyiyor. Annesiyle ilk tartışması da makyaj yüzünden oluyor. Ama "mahalle baskısı"nı yeniyor. 12 Ekim 1975'te, bir pazar günü. Ailemin ilk çocuÇuyum, o yüzden çok özel bir doÇum. Ama özel olan bir yan daha var, doÇumum tam üç gün sürmüş. Sanırım doÇmak istememişim. Acı, çıÇlıklar, sonrasında kıvırcık saçlı, kocaman gözleriyle ortalıÇa bakan ve asla aÇlamayan bir bebek. Annem, "doÇar doÇmaz sanki 'Sen kimsin, burası neresi' diye baktın" der. Sanırım bu benim hayata bakış şeklim oldu. Her zaman açık, meraklı ve her şeyi bilmek isteyen biri oldum. Hikâyeniz nasıl başlıyor? 'Rol modelim annemdi' Yasaklar konusunda ciddi tartışmalarımız var. Mesela, gece çıkmak, erkek arkadaş, makyaj gibi. Hâlâ da öyle. Ama ailem çok liberaldi, güney Fas'tanız, yani modern tarafında. Hollanda'da bir Hıristiyan okuluna gönderildim. Öyle ki, okuldaki tek Faslı ben oldum. Bu yüzden başka okullarda okuyan arkadaşlarımızdan hep tepki aldım, "İyi bir Müslüman deÇilsin" gibi. Hollanda'daki Faslıların çoÇu kuzeydendir ve muhafazakârdırlar. Biz farklıydık, annem hiçbir zaman başörtüsü takmadı. Onlara göre bu çok garipti zaten. Rol modelim annemdi, başı açık ve çalışan bir kadın. Şimdi de Türk ve Faslı kadınların adaptasyonu için çalışan sayılı kadınlardan biri. Müslüman ailenin, Batı ülkesindeki, özgürlüÇe düşkün kızı. Uzlaşı kolay saÇlandı mı? 'Türk gazeteciden esinlendim' Gazetecileri hep kıskandım, özellikle "kaba" soruları beni cezbetti. Hayatta soramayacaÇın şeyi gazeteci olarak soruyorsun. Annemin 80'lerde Faslı gazeteci bir arkadaşı vardı, bizi programına davet etmişti. Onun gibi olacaÇıma dair kendime söz verdim. Şimdi o gazeteci Hollanda parlamentosunda, sanırım kahramanımı nasıl seçeceÇimi de biliyorum. Gazetecilik nasıl başladı? Gazetecilik eÇitimim 18'inde başladı. Kendimi Hıristiyan ve beyaz öÇrencilerin arasında buluvermiştim. Kendimi kanıtlamam gerekiyordu, geçmişim ve dinim hakkındaki tartışmalar başladı. Ve aslında bu konuların benim ilgi alanım olduÇunu keşfettim. Kültürel çeşitlilik hayatımın ana konusu haline gelmeye başladı. Dolayısıyla, Müslüman bir gazeteci olarak farklı görüşteki insanlarla konuşmaya başladım. Kendimi de daha iyi tanımamı saÇladı bu tartışmalar. Okulu bitirdikten sonra, bu konularda aranılan biri olmuştum. Çünkü Hollanda medyasının gözden kaçırdıÇı bir konuyu yakalamıştım. Daha da önemlisi Hollanda medyasındaki sayılı kadından biriydim. Hatta bu konuda en büyük esinimi Türk bir kadın gazeteciden aldım, Hollanda medyasındaki ilk "anchorwoman" bir Türk'tür. Onu gördüÇümde, "Hollanda'da Türk kadın yapabiliyorsa, Faslı kadın da yapabilir" dedim. Üzerinde çalıştıÇınız konular tartışma yaratıyor. Sizi farklı kılan ne? Hollanda için büyük bir mesele oldu tabii, çünkü Faslılar sorun olarak algılanıyor burada. Bilinen Faslılar, okula gitmez, esrar satar, gelecekleri yoktur. Dolayısıyla ben bir fark yarattım. Hollanda'da nasıl karşılandı ekran yüzü olmanız? Benim de bir rolüm var yaşananlarda gazeteci olarak. Buradaki farklılıÇı "beyaz" meslektaşlarımdan daha çok biliyorum. Burada gençlerin hakim olduÇu sorunlu bir bölgeye gittiÇimde, onlarla küstah gazeteci olarak deÇil, Raja olarak konuşuyorum. Faslı bir gazeteci Hollanda'da olaylara nasıl bakar? Ben bu tür bir mahalle baskısına inanmıyorum. Çünkü baskıları geri çevirecek gücü kendimde buluyorum. MesleÇe yeni başladıÇım yıllarda Amsterdam'da bir camiye gittim. İslam'daki kadının yeriyle ilgili bir konuşma vardı. Gazeteci olsam da, onlardan biri gibi hissettiÇim için, başımı kapatmama gerek duymadan camiye girdim. Oradaki kadınlar benimle konuşmayı redettiler. Düşmanmışım gibi davrandılar. O gün bu baskının bana bu örtüyü yine de taktıramayacaÇını düşündüm. Sonuçta, Müslümanlıkta "komşunu sev" öÇretisi var. Müslüman olduÇu için diÇerlerinden daha iyi ve üstün bir insan deÇilsin ki? Niye diÇerlerine baskıda bulunasın? Bizde mahalle baskısı tartışılıyor. Hollanda'da Müslümanlar arasında, ya da üzerinde bir baskı var mı? Türkiye, Avrupa standartlarına gelmiş tek İslam ülkesi. Her ne kadar bizim politikacıların çoÇu Türkiye'nin AB'ye girmesine karşı olsa da, bir rol model olduÇu kabul edilmeli. Ben de sık sık Türkiye'ye geliyor ve olayları gözlemliyor, yazılar yazıyorum.Aslında biz daha çok sürekli Fas'ı ve Türkiye'yi kıyaslıyor, Fas'ın kat etmesi gereken daha çok yol olduÇunu söylüyoruz burada. Mesela Malezya tartışmasında da türbanın odak olduÇunu sanmıyorum. Peki, Türkiye nasıl görünüyor Fas ve Hollanda'dan? Türkiye'nin daha çok yol kat etmesi lazım. Özellikle türban tartışmasına bakarsak. Ancak Hollanda'daki Türklere bakarsak, onların Türkiye'yi örnek alması ve büyükşehirlerdeki yaşamı uygulaması gerektiÇini söyleyebilirim. Biz Malezya tartışmasını sürdürürken, bazı politikacılar, hatta Cem Yılmaz bile "Türkiye Hollanda olur mu?" dedi... 'Burkayla iş başvurusuna gidemezsin' Buradaki iklim 11 Eylül'den sonra deÇişti, insanlar acayip fikirlere kapılmaya başladılar ve barbar olduÇumuzu bile düşündüler. Hatta uzun bir süre, her sakallıyı Usame Bin Ladin'in yakını bile zannettiler. Bunları deÇiştiren olaylar oldu ama halen gerçekten deÇişip deÇişmediÇi konusunda emin deÇilim. Hollanda'da "Müslüman gazeteci olmanın" sonuçları nedir? Burada insanlar istediÇini yapıp yapmama konusunda son derece özgür. Ama şunu bileceksiniz; burkayla iş başvurusuna dahi gitmeyeceksiniz. . Bu noktada, yaşadıÇın yerin kültürüne uyum saÇlamak gerektiÇini anlayacaksın. Yoksa git ve Arabistan'da yaşa. Hollanda azınlıklara gerçek özgürlük veriyor mu? Ama diÇer bir yandan başını kapatmak isteyene de saygı duyuluyor burada. Burada din özgürlükleri var ve insan hakları açısından bunu kabul etmiş durumdalar. Soru şu; sınır ne? Ben bu soruların yanıtını arıyorum. Bu sözler Türkiye'de bir dönem çok kullandı... ARTI EKSİ Evet sanırım. Sanırım 14 yaşında evlenir ve benden 40 yaş büyük kocamdan dayak yiyor olurdum. Benim bir dövmem var, bileÇim üzerinde, bir adet kilit. Mesaj şu: ÖzgürlüÇünün anahtarı senin elinde. Ama dövme yaptıÇımdan henüz annemin haberi yok! Fas'ta kalsaydınız, farklı biri olur muydunuz? Ben ailem için şaka gibiyim, 31 yaşındayım, hâlâ evlemedim, gazeteciyim. Beni yeÇenimle evlendirmeye de çalıştılar ama olmadı. Bir drama olurdu herhalde evlenseydik. Bütün kuzenlerim evliler. Bana, "Onların da yaşamak istediÇi bir özgürlüÇü yaşadıÇımı" söylüyorlar. Onlara, "Bu benim kendi seçimim, siz de ne istediÇinizi seçin" diyorum. BeÇeniyor mu aile üyeleri sizi? ÇoÇunlukla deÇil. Bu hayat kolay mı? Evet ama bu benim. İnsanların beni nasıl gördüÇü önemli deÇil, eÇer medya çalışanıysanız, herkesin sizin hakkınızda bir fikri vardır. Bunların beni etkilemesine izin vermeyeceÇim. Sürekli kim olduÇumu açıklamama da artık gerek olmadıÇını düşünüyorum. Görünüşünüz de farklı. Çevreniz ne düşünüyor? Burada çok güçlü erkekler var ama güçlü bir kadını kabulleniş noktasında güçsüz kalıyorlar. Sevgilileriniz?