Bebeğe en güzel hediye: Emzirmek!

Anne sütünün pek çok faydasının yanında bağışıklık sistemi için önemini bildiğimden oğlumu 1 yaşına kadar emzirdim. Bu süreçte çevremdeki herkes emzirme ve anne sütünü artırmayla ilgili önerilerde bulundu. Ancak bu süreçte, doğru bilgiler kadar yanlış bilgilerin de anneden anneye nasıl kolayca aktarıldığını, pek çok annenin de bu bilgileri sorgulamadan doğru kabul edip uyguladığını gördüm. 1-7 Ekim Dünya Emzirme Haftası’nı da fırsat bilip bir yandan annelere doğru bilinen yanlışları anlatmak bir yandan da emzirmenin önemini ve sağlıklı emzirmek için yöntemleri paylaşmak amacıyla emzirme danışmanlarıyla görüştüm.

Bebeğin kilo alması için her iki göğüsten emzirin

“Bebeimgeliyor” sitesinin kurucusu, hemşire ve emzirme danışmanı Esra Ertuğrul, anne sütünün doğumu takip eden 3-4 gün içinde olgunlaşma sürecine girdiğini söylüyor: “Bu süre içinde bebeğiniz ne zaman isterse 10-15 dakika kadar, süt olgunlaştıktan sonra ise her göğsünüzden 15-20 dakika kadar emzirebilirsiniz. Ancak bir göğsünüzde süt bitmeden diğer göğsünüze geçmemelisiniz. Çünkü ilk gelen süt su açısından, arkadan gelen süt ise yağ açısından zengindir ve bebeğin kilo almasına yardımcı olur. Her göğüste kısa süreli emzirilmesi bebeğin kilo alımında sıkıntı yaratabilir.”

Emzirmek için dinlenmek ve iyi uyumak şart!

Bazı bebeklerin emme gücünün fazla olması nedeniyle 7-8 dakika emdikten sonra emmeyi bıraktıklarını belirten Ertuğrul, sağlıklı kilo alımı olması halinde süreyi dikkate almamamızı söylüyor. Bebekleri ilk günlerde gece-gündüz 1.5-2 saatte bir emzirmek gerektiğini belirten Ertuğrul, doğumu takip eden iki hafta içinde bu sürenin ortalama 3 saate çıkması gerektiğini vurguluyor.

Ertuğrul “İlk günlerde bebeğinizin size, sizin de bebeğinize alışma süresinde mutlaka bebeğinizin rehberliğinde hareket edin. Onunla birlikte uyuyun, onunla birlikte beslenin. Siz ne kadar uyur ve ne kadar dinlenmiş olursanız o kadar sütünüz çok olacaktır” diyerek uykunun önemini belirtiyor. Bu da ne demek, yeni doğum yapmış anneye sık sık sohbet etmeye, bebek sevmeye gitmemek gerek; annenin yeni bir düzen kurması, emzirebilmesi, uyuyabilmesi ve dinlenebilmesi için ona zaman tanımak gerek. Ama bu süreçte anneye yardımcı olmak adına ihtiyaçlarını alan, ev yapımı sağlıklı yemekler hazırlayıp götüren, dinlenmesi için bebekle ilgilenmeye giden arkadaş ve aile büyükleri tam not alıyor!

Doğru, özellikle protein ağırlıklı beslenmek gerek

Ertuğrul bebeğinizi kucağınıza alıp emzirmeye başladığınız andan itibaren beslenmenize de dikkat etmeniz gerektiğini söylüyor. Emziren annelerin özellikle protein ağırlıklı beslenmesini, sabah kahvaltısında yumurta (özellikle beyazını), öğlen veya akşam ise et, balık gibi hayvansal proteine beslenmelerinde yer vermesini tavsiye ediyor. Gün içinde ise 3 fincan rezene çayı ile 2-2.5 litre su içmeyi öneriyor.

“İlk günlerde bebeğin emmesine bağlı olarak meme ucu yaralanmaları olabilir. Bunu engellemek için meme ucu kremlerini hamileliğin 32-34’üncü haftasından itibaren gün içinde 3-4 kez sürebilirsiniz” diyor Ertuğrul. Ayrıca, emzirmeye başladıktan sonra da gün içinde üç-dört kere, emzirmeden önce silmeniz gerekmeyen bir krem kullanmayı ve ilk günlerde hassasiyet olacağı ve göğüs uçlarını kurutacağı için sabun ya da duş jelini yıkanırken göğüslere sürmemeyi öneriyor.

Emzirmedanismanligi.com sitesinin kurucusu ve DO-UM’da emzirme danışmanı olarak annelere destek veren Doç. Dr. Güliz Onat ise emzirme içgüdüsünün anne ve bebekte doğuştan var olduğunu belirtiyor ve annelere “Kendinize, bebeğinize ve içgüdülerinize güvenin” diyor. Hamilelik döneminde başlayan ve doğumla devam eden “Sütüm yetecek mi?” kaygılarını bir kenara bırakmak gerektiğini vurguluyor Onat: “Sevgi hormonu olarak bilinen ve sütün hücreden meme ucuna doğru akışını sağlamaktan sorumlu olan oksitosin stres, endişe ve kaygıyı hiç sevmez. Stresin olduğu ortamdan kaçar, sütünüz dışarı akamaz.”

Emzirmeye ilk 30-60 dakikada başlamak önemli

Emzirme serüvenini doğumhanede doğumdan hemen sonraki ilk 30-60 dakikada başlatmanız çok önemlidir. Bebeğinizi çıplak olarak, çıplak teninize yerleştirdiğinizde mucizevi bir şekilde kendiliğinden memenize emeklediğini göreceksiniz. Onat kanguru bakımı olarak da bilinen çıplak ten teması sağlanarak emzirmenin süt üretimini artırdığını belirtiyor. Biberona alışmış ve memeyi reddeden bebeklerin bu yöntemle tekrar emebildiklerini, prematüre bebeklerin de kanguru bakımıyla daha kısa sürede emmeye başladıklarının bilimsel olarak kanıtlandığını söylüyor.

Süt sağmak süt üretimini de artırır

Doç. Dr. Güliz Onat doğumdan sonra erken dönemde emziremeyen annelerin süt sağmalarını öneriyor: “Erken dönemde salınan süt (kolostrum) az miktarda ve damla damla olacağı için pompa kullanmak yerine elle sağmalısınız”. Emzirme danışmanı Esra Ertuğrul ise sütü boşaltmak ve artırmak için süt sağma pompaları kullanmayı ve annelere doğum öncesi pompalar konusunda bilgi almalarını tavsiye ediyor: “Doğumdan bir süre sonra anne sütü bebeğin ihtiyacından fazla salgılanmaya başladığında bu sütü sağarak saklayabilirsiniz. Çalışan anneler için de bu büyük kolaylık sağlıyor.”