Kışa baharı getiren çiçek

Kışta baharı yaşatan nergis çiçeğinin son demleri. Türkiye’de nergisin anayurdu kabul edilen hatta son birkaç yıldır festivalinin dahi düzenlendiği Karaburun’da bu hafta itibarıyla nergis hasadı yapıldı. Köşedeki çiçekçiden henüz bir demet kapmadıysanız, şimdi tam zamanı. Üstelik biraz çabayla evde yetiştirmek de mümkün. Nergis meraklılarını böyle alalım.

Mis kokusuyla gönülleri fetheden nergis denilince, ismini Yunan mitolojisindeki “Narcissus” efsanesinden alan bu çiçeğin, Freud’un narsisizm tanımına da kaynaklık ettiğini hatırlamakta fayda var. Yakışıklı avcı Narcissus ve aşkına karşılık vermediği peri Echo’nun hikayesini bilmeyen yoktur. Bu umutsuz aşkın sonunda Tanrılar tarafından cezalandırılan Narcissus ise sudaki yansımasına aşık olup ömrünü bir nehir kenarında tüketir. Rivayete göre, gitgide zayıflayıp suya düşerek öldükten sonra da dünyaya nergis çiçeği olarak gelir. İşte bu yüzdendir ki, sudaki yansımasını görmek için eğilen Narcissus’u temsil eden nergisin de çiçekli başını aşağı doğru eğdiğine inanılır. Dünya üzerinde yaklaşık 50 farklı türü bulunan, zambakgiller familyasına ait nergis, ılıman iklim bitkisi olarak Türkiye’de Ege ve Akdeniz bölgelerinin gözdesi. Fakat bu yıl pandemi nedeniyle iptal edilen Nergis Festivali’nin de gerçekleştiği Karaburun’da yetişen, özel bir tür. Kendisi de bir dönem nergis yetiştiriciliği yapan Karaburun Ziraat Odası Başkanı Gazanfer Yavaş şöyle anlatıyor: “Burada ağustos, eylül aylarında söküm ve dikimi yapılır nergisin. O zaman soğanı kuru olur toprağın altında. Sökersiniz, dış kabuklarını ayıklayıp yeniden ekersiniz. Kasım başı gibi topraktan çıkar, aralıkta da hasadı yapılır. Karaburun’daki nergis, bölgenin ikliminden kaynaklı olarak çok güçlü ve yoğun kokuya sahiptir. Buram buram kokar. Nasıl anlatayım? Sadece koklayarak bile ayırt edebilirsiniz.” Yavaş, evde nergis yetiştirmek isteyenlere ise şu tavsiyelerde bulunuyor: “Saksıya dikerseniz ilk dikildiği yıl verim alıyorsunuz ama ikinci yıl mutlaka toprağı değiştirmeniz gerekiyor. Yoksa çiçek açmıyor. Nergisin çok fazla suya da ihtiyacı yok, iki haftada bir defa su vermeniz yeterli. İç mekanda değil ama kapalı balkonda yetiştirilmesini öneririm” diyor.

Evde nergis dikimi

- Soğanların gelişimi için drenajı açık bir saksı tercih edin.

- Steril toprakla doldurduğunuz orta boy bir saksıya nergis soğanlarını, sivri uçları yukarı bakacak ve aralarında 5 cm olacak şekilde yerleştirin.

- Soğanlar çok altta kalmayacak şekilde, üzerine yeniden toprak ekleyin. Eğer ılıman iklime sahip bir ortamda yetiştirecekseniz soğanların uçları görünecek şekilde bırakın. Soğuk bir ortam söz konusuysa soğanlar tamamen toprak altında kalsın.

- Soğanlar çiçek açabilmek için soğuğa ihtiyaç duyuyor. Bu yüzden yaklaşık 1-2 ay, balkon gibi dış mekanda tutup 15 günde bir sulayın.