ABD’den İran’a karşı koalisyon arayışı...

A BD ve İran arasında son dönemde gittikçe yükselen gerilimin ardından, Amerikan yönetimi, bölge ülkelerinin yanı sıra Avrupa ve Asya’nın da katkısıyla İran’a karşı bir koalisyon arayışına girdi. Bu bağlamda “İran’a karşı küresel bir koalisyon oluşturma” konusunu görüşmek için dün Suudi Arabistan’a giden ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Pompeo, başkent Cidde’de Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’la görüştü. Suudi Arabistan ve BAE’nin ardından Hindistan’a geçecek olan Pompeo, ardından Japonya ve Güney Kore’de de temaslarda bulunacak.
Ziyaret öncesi açıklama yapan Pompeo, temaslarında “İran’a karşı küresel bir koalisyon” oluşturulmasını görüşeceğini kaydederken, “Onlarla (Suudiler ve BAE) stratejik olarak nasıl konumlandığımızı ve sadece Körfez ülkelerinde, değil Asya ve Avrupa’da da (İran’a karşı) küresel bir koalisyonu nasıl inşa edeceğimizi konuşacağız” dedi. Tahran’ın “maksatlı dezenformasyonu”ndan da bahseden Pompeo, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif’in gösterdiği haritayı “çocukça” diye niteledi. Bakan, haritanın “ABD ordusu ve istihbaratının mükemmeliyeti gözönüne alınarak” karşılaştırılması halinde, İHA’nın nerede düşürüldüğüne ilişkin kimsenin aklında soru işareti kalmayacağını söyledi. Zarif, ABD’nin sınır ihlallerini harita ile paylaşmıştı.

İran: Yine vururuz

İran ise, kendilerine karşı başlatılan bu girişimi eleştirdi. İran Dışişleri Sözcüsü Abbas Musevi, ülkesine karşı küresel koalisyon oluşturma adımlarının yeni olmadığını ve ABD’nin bunu başaramayacağını söyledi. İran’ın 15 ülkeyle komşu olduğunu hatırlatarak kendilerine karşı koalisyon oluşturmanın zorluğuna dikkati çeken Musevi, ABD’nin İran’a yönelik yeni yaptırımlarıyla ilgili olarak da “Bu yaptırımların ne kazanımı oldu? Onlar iç ve dış kamuoyunu etki altına almaya çabalıyor. Bu yaptırımları düşmanca ve ekonomik terörizm kapsamında değerlendiriyoruz” dedi. İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Hüseyin Hanzadi ise, ABD’ye ait İHA’nın düşürülmesinin Washington’a yönelik “sert bir cevap” olduğunu belirterek, hava sahalarının ihlali durumunda yine aynı cevabı vereceklerini söyledi.

İran Devrim Muhafızları Ordusu, perşembe günü “İran hava sahasını ihlal eden” ABD Hava Kuvvetleri’ne ait RQ-4 Global Hawk tipi İHA’nın karadan havaya füzeyle vurularak düşürüldüğünü duyurmuştu. ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) ise İHA’nın “uluslararası hava sahasında” uçarken düşürüldüğünü savunmuştu. Bunun üzerine, Beyaz Saray’da İran’a askeri misilleme gündeme gelmiş, ancak Trump, son anda bu misillemeden “fazla insan öleceği gerekçesiyle” vazgeçmişti.

Trump: Bedava koruma olmaz!

ABD Başkanı Donald Trump, son dönemde Körfez bölgesindeki gerginlikle ilgili Twitter üzerinden açıklamalar yaptı ve Basra Körfezi’ndeki uluslararası petrol sevkiyatına artık bedava koruma sağlamayacakları konusunda rest çekti. Trump, “Çin, petrolün yüzde 91’ini, Japonya yüzde 62’sini ve diğer birçok ülke de aynı şekilde petrolü Hürmüz Boğazı’ndan alıyor. Neden diğer ülkeler için nakliye rotasını yıllardır sıfır tazminat karşılığında koruyoruz. Bu ülkelerin hepsi, her zaman tehlikeli bir yolculuk yapan gemilerini korumalı. ABD’nin orada olması bile gerekmiyor, zira dünyanın açık ara en büyük üreticisi haline geldik” dedi. Amerikan Dışişleri’nden bir yetkili de, Reuters ajansına yaptığı açıklamada, İran’a karşı caydırıcılık amacıyla müttefiklerle birlikte “deniz güvenlik bloğu” oluşturduklarını duyurdu. Söz konusu yetkili, ABD ordusu ve istihbarat servislerinin, bölgeyi topyekün savaşa sürüklemeyecek şekilde Basra Köfezi’ne yönelik caydırıcı gizli stratejiler geliştirdiği haberlerini doğrular nitelikte konuştu ve “ABD müttefikleriyle birlikte Körfez’deki sevkiyat rotalarını korumak için koalisyon şekillendiriyor. Bu koalisyonun gözü, tüm gemi trafiğinin üzerinde olacak” dedi. Söz konusu güce ABD’nin de katılacağını belirten yetkili, ülke adı vermeden uluslar koalisyonunun fiziksel ve mali katkıda bulunacaklarını ifade etti.