Ahmedinecad’ı bekârlar devirecek

İran’da yarın yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimi için sandığa gidecek olan genç seçmenin tercihinde ekonominin kötü gidişi ve güvenlik konuları kadar “evlilik krizi” de önemli rol oynayacak. İran’daki genç nüfus 15 milyonu geçiyor.
“Evlilik krizi”, seçim tartışmalarında, gazetelerde ve bloglarda ilk sırayı almakla kalmadı, sokaktaki İranlı ve hükümet yetkililerince de ülkenin karşı karşıya bulunduğu en ciddi sorun olarak gösterildi. “Evlilik krizi”yle giderek artan sayıda gencin, hayat pahalılığı nedeniyle evlenip yuva kuramamasına işaret ediliyor. Normal şartlarda, her yıl 15 milyon gençten 1.6 milyonu nikâh defterine imza atarken, son yıllarda imzaya cesaret edenlerin sayısı bu rakamın yarısına bile ulaşmıyor.
Hükümet, nüfusun yüzde 35’ini oluşturan gençleri rejimden daha fazla soğutmamak amacıyla soruna çare bulmaya çalışıyor. Geçen yıl ortaya atılan “yarı bağımsız evlilik” projesi gençlerin şimşeklerini üzerine çekti ve iptal edildi. Projeye göre, evlenen ancak başka bir eve çıkamayan gençler kendi anne babalarının evlerinde kalmaya devam edeceklerdi. Özellikle kızlar bunun kolay seks anlamına geldiğini belirttiler.
Geleneksel olarak erken evlilik yapılan bir toplum olan İran’da İslami kültür evlilik öncesi cinselliği yasaklıyor. Fakat son yıllarda toplumsal dokuda ciddi değişimler meydana geldi. Okuyan ve iş hayatına atılan kadınların sayısı arttı ve onlar için artık evlilik öncelikli amaç olmaktan çıktı. Üstelik evlilik ve kocadan beklentileri farklılaştı. Sonuçta da evlenme yaşı her sene yukarı doğru tırmandı.
Bu gidişat İran hükümetine korku salıyor. İran Ulusal Gençlik Örgütü Başkanı Muhammed Cevad Hacı Ali Ekberi, “Karşı karşıya kaldığımız seks bombası, düşmanın bomba ve füzelerinden çok daha fazla tehlikeli” diye konuştu.
Kötü ekonomi ve yüksek enflasyon, ev kiralarını ve gayrimenkul fiyatlarını ikiye katlamış haldeyken konut sorunu mevcut evlilikleri dahi tehdit ediyor. Bu nedenle boşanma oranı son derece yüksek.
Gözlemcilere göre, uluslararası platformlarda radikal tavırlarıyla İran’ı yalnızlaştıran ve ekonomiyi çöküşe götüren hükümete zaten kızgın olan gençler öfkelerini sandıkta göstermeye hazırlanıyor. 2005’te kötüye giden ekonomiyi kullanarak cumhurbaşkanı seçilen “Ahmedinecad bu kez aynı silahla vurulacak” deniliyor.

Musavi ahlak polisini dağıtacak
İran’da yarın yapılacak cumhurbaşkanı seçiminin sonucunu belirlemede kadın oylarının önemli rol oynaması beklenirken, reformcu aday Mir Hüseyin Musavi, kadınlara daha fazla özgürlük vaat ediyor, eşi Zehra Rahneverd de kadınların desteğini kazanmak için mitinglerde konuşuyor.
El Zehra Üniversitesi eski rektörü, şair, yazar ve ressam olan Rahneverd, “Kadınlar daha fazla özgürlüğü hak ediyor” diyor. Musavi de seçimi kazanması halinde kadınlara karşı ayrımcılık yapılmasına yol açan yasaları gözden geçireceği ve kadına karşı şiddeti önlemek için yeni yasal düzenlemeler yapacağı sözü verdi. Musavi, şeriata uygun giyinmeyenleri sokaklardan toplayan ahlak polisini de dağıtmak için çalışacağını söyledi.

Mahmud Ahmedinecad
Aşırı muhafazakâr
Yaş: 53
-  2005’te sürpriz bir şekilde cumhurbaşkanlığını kazanmadan önce Tahran belediye başkanıydı. İlk seçimlerde yürüttüğü popülist kampanyada, petrol gelirlerini halkla paylaşma ve ülkenin yoksul bölgelerindeki projeler için daha fazla kaynak aktarma sözü vermişti.
-  “İsrail haritadan silinmeli” gibi ifadeler de içeren sert retoriğiyle dünya çapında kötü bir şöhrete sahip.
-  İran’ın yoksul kesimi destekliyor.

Mir Hüseyin Musavi
Ilımlı muhafazakâr 
Yaş: 67
-  1981-88 yılları arasında görev lağvedilene kadar İran başbakanı olan Musavi, şu anda İran Sanat Akademisi’nin rektörü. İslam Devrimi’nin ardından müziği yasaklayan yapının aktörlerinden olması yüzünden bazıları Musavi’nin “değiştim” sözlerine şüpheyle yaklaşıyor.
-  İran’ın dünyadaki imajını değiştirmek istese de nükleer programı savunuyor.
-  Kendisini bir reformcu olarak görüyor. Kadınlar ve gençler onu destekliyor.