Avrupa’dan ABD’ye dinleme çıkarması

Amerikan istihbarat teşkilatının Almanya Şansölyesi Angela Merkel’i dinlediği iddialarının ardından, ABD ile kıta Avrupası en büyük krizlerinden birini yaşıyor. Bu sefer sözle yetinmeyerek somut adım beklediklerini söyleyen Avrupalı liderler ilk adımı atarak Washington’a “çıkarma” yapma kararı aldı.
Brüksel’de dün gerçekleşen Avrupa Birliği zirvesinin ikinci gününde, liderler ABD’ye karşı ortak bir bildiri açıkladı. Bildiride dinleme olaylarının Avrupa vatandaşlarında büyük endişe yarattığı belirtilerek “Liderler, istihbarat toplamanın terörle mücadelede hayati bir element olduğunu anlamaktadır. Ancak güven eksikliği istihbarat toplama alanındaki gerekli işbirliği hakkında önyargı oluşturur” denildi.

BM’de girişim başlatıldı
Zirvede baş başa görüşme yapan Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ise ortak hareket etme kararı aldı. ABD’den bugüne kadarki istihbarat faaliyetleri hakkında bilgi isteyeceklerini belirten Fransa ve Almanya, yıl sonuna kadar dinleme faaliyetlerinin sınırlarını çizecek bir anlaşma yapılmasını talep etti. Merkel, ABD ile istihbarat alanında “müttefiklik ruhuna uygun ve sınırları iyi çizilmiş” yeni bir anlaşmayı yıl sonuna kadar imzalamak istediklerini söyledi. Zirve çıkışında konuşan Şansölye, “Artık sözler yeterli olmayacak, gerçek değişim gerekiyor” dedi.
Bu kez “somut adım” konusunda ciddi gözüken Avrupa, dün harekete geçti. Avrupa Parlamentosu, sivil özgürlükler komitesinden dokuz kişilik bir heyetin pazartesi günü Washington’a gideceğini duyurdu. Parlamenterler Amerikalı istihbarat yetkilileri ile görüşerek dinleme skandalı ile ilgili yanıt arayacak, Avrupa vatandaşları için olası koruma yolları hakkında bilgi toplayacak. ABD çıkarmasının bir diğer adımı da Almanya tarafından atıldı. Almanya istihbarat teşkilatının üst düzey yetkililerinin kısa bir süre içinde ABD’ye gideceği açıklandı.

BM de sıkıştırıyor

Hükümet sözcüsü Georg Streiter, Almanya dış ve iç iştihbarat teşkilatı yetkililerinin Merkel’in telefonunun dinlenmesi iddiaları hakkında Beyaz Saray ve Ulusal Güvenlik Kurumu (NSA) yetkilileri ile görüşeceğini söyledi.
Almanya bir yandan da Birleşmiş Milletler’de ABD’yi sıkıştırıyor. Almanya, dinleme mağduru ülkelerden Brezilya ile BM Genel Kurulu’na online gizliliği güvence altına almayı teklif eden bir karar tasarısı sunacak.

Türkiye ile ilgili bir yalanlama yok

ABD’nin 35 dünya liderini gizlice dinlediğinin ortaya çıkmasının ardından Washington, Türkiye’nin bu ülkeler arasında olup olmadığı ile ilgili sessizliğini koruyor. İngiltere’de yayımlanan The Guardian gazetesinin ele geçirdiği belgelere göre dünya liderlerinin telefonlarını dinleyen Ulusal Güvenlik Ajansı (NSA) konuyla ilgili soruları şimdilik yanıtlamıyor. NSA’in kamu diplomasisi ofisinden Vanee Vines, Milliyet’in “Türkiye liderlerinin dinlendiğini yalanlayabilir misiniz?” şeklindeki sorusuna “Soruları Ulusal Güvenlik Konseyi’ne yönlendiriyoruz” yanıtını vermekle yetindi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Laura Lucas Magnuson da sorularımıza net bir yanıt vermekten kaçındı. Magnuson “İddia edilen her istihbarat aktivitesi ile ilgili yorum yapmayacağız. Daha önce ABD’nin tüm ülkelerin yaptığı gibi yabancı istihbarat topladığını açıkça belirtmiştik” dedi. Magnuson, Beyaz Saray yetkilileri ile Türk yetkililer arasında son günlerde bu konuda herhangi bir temas olup olmadığı yönündeki sorumuza da “ABD uluslararası camianın endişelerini ciddiye alıyor ve etkilenen partnerleriyle düzenli istişare halinde olmaya devam ediyor. Ancak diplomatik görüşmelerimizle ilgili yorum yapmayacağım” dedi.

Merkel, Bush döneminden beri dinleniyor

New York Times gazetesinin haberine göre, Angela Merkel’in dinlendiğiyle ilgili bilginin ortaya çıkmasından sonra önce Şansölye’nin ulusal güvenlik danışmanı Cristoph Heusgen kızgınlıkla Amerikalı meslektaşı Susan Rice’ı aradı. Rice, Obama’nın Merkel’in dinlendiğini bilmediğini, şu an dinleme olmadığını ve gelecekte de olmayacağını söyledi. Ancak gazeteye göre Rice, Alman istihbaratının sunduğu belgeler karşısında Merkel’in geçmişte dinlendiğini yalanlayamadı. Gazete Merkel’in bir önceki Başkan George W. Bush döneminden beri dinlendiğini belirtti.

Telefonu olmayan Hint lider rahat!

ABD Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) dünya liderlerini gizlice izlediğinin ortaya çıkmasının ardından Hindistan Başbakanı Manmohan Singh’in sözcüsünden (81) ilginç bir yorum geldi. Sözcü Singh’in konuyla ilgili endişeli olup olmadığına dair bir soruya, “Endişelenmesini gerektirecek bir şey yok. Çünkü Başbakan Singh cep telefonu kullanmıyor. E-posta hesabı da yok” dedi. 1.2 milyar nüfusa sahip Hindistan’da 876 milyon telefon kullanılıyor.