Avrupa’dan Maduro’ya ültimatom

Venezuela’da çarşamba günü gerçekleşen dev protesto gösterileri sonrası Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’nun kendisini “geçici devlet başkanı” ilan etmesi ve ABD’nin bunu tanımasıyla başlayan kriz sürüyor. Uluslararası bir kriz haline dönüşen olayın ardından ülkeler Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ya da muhalif lider Juan Guaido’ya destek açıklamalarını sürdürüyor. Avrupa Birliği (AB) yetkililerinin Guaido’ya destek ve açıklamaları ve adil seçim çağrılarının ardından Avrupa’nın üç büyük ülkesinden de Maduro karşıtı açıklamalar geldi. İspanya, Fransa, Almanya ve İngiltere’den gelen açıklamalar Maduro’ya verilen bir ültimatom olarak algılandı.

‘Şeffaf seçim’

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez konuyla ilgili yaptığı basın açıklamasında, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun 8 gün içinde seçime gidilmesine ilişkin karar almaması halinde Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido’yu “devlet başkanı” olarak tanıyacaklarını bildirdi. Juan Guaido’nun kendisini “geçici devlet başkanı” ilan etmesinin hemen ardından İspanya’nın AB ve Güney Amerika ülkelerinde yoğun bir diplomasi trafiği yürüttüğünü kaydeden Sanchez, tek çözümün Venezuela’da seçime gidilmesi olduğunu söyledi. Sanchez, “Venezuela’da hemen temiz, demokratik ve şeffaf bir seçime gidilmesi çağrısı yapıyoruz. Venezuela’da demokrasi ve özgür seçim istiyoruz. Hükümet koymak veya çıkarmak istemiyoruz. Eğer 8 gün içerisinde seçim kararı alınmazsa İspanya, Guaido’yu Venezuela Devlet Başkanı olarak tanıyacak” ifadelerini kullandı. İspanya Başbakanı, Maduro’nun seçim kararı almaması halinde İspanya’nın “devlet başkanı” olarak tanıyacağı Guaido’nun ülkesindeki geçiş sürecine liderlik edeceğini öne sürdü. Venezuela’da uzun yıllardır “demokrasi, siyaset, ekonomik ve insani kriz yaşandığını” savunan Sanchez, 3 milyondan fazla Venezuelalının ülkesini terk etmek zorunda kaldığını vurguladı. Sanchez, “İspanya’nın dost ve özel ilişkileri olan Venezuela’nın ve Güney Amerika’nın her zaman yanında olacağını” kaydetti.

Ortak tavır

Fransa’dan da benzer bir açıklama Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’dan geldi. Macron, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Venezuela halkının kendi geleceklerine özgürce karar vermeleri gerektiğini belirterek, “8 gün içinde seçimler ilan edilmezse siyasi süreci başlatabilmek için Guaido’yu geçici başkan olarak tanımaya hazır hale geleceğiz. Bu konuda Avrupalı ortaklarla çalışıyoruz” dedi. Almanya ve İngiltere de Fransa’dan gelen mesajı yineledi. Alman Hükümet Sözcü Yardımcısı Martina Fietz, 8 gün içinde seçime gidilmemesi halinde Guaido’nun ‘geçici başkan’ olarak tanınacağını açıkladı. İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt ise aynı çağrıyı yinelerken, “Venezuela’yı geleceğe taşımak için Guaido doğru kişi” mesajını paylaştı.

‘Alaycı müdahale son bulmalı’

Avrupa’dan gelen tepkilere yanıt ise Venezuela Dışişleri Bakanı Jorge Arreaza’dan geldi. Arreaza, AB’nin seçim çağrısına ilişkin, “Avrupa bize 8 gün veriyor. Egemen bir millete karşı bu gücü ya da ültimatomu nereden alıyorsunuz? Bu çocukça müdahaleci tutum nereden geliyor?” dedi.

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da, İspanya, Fransa, Almanya ve İngiltere’ye tepki gösterildi. Açıklamada, “Egemen bir devletin iç işlerine alaycı, açık müdahale devam ediyor. Bu sona ermelidir” denildi.

Guaido sokaklarda

Venezuela’da Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun meşruiyetini tanımayan ve kendisini devlet başkanı ilan eden Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, askerler için hazırladıkları af yasasını, tertip edecekleri açık hava toplantılarında Caracaslılara soracaklarını duyurdu. Başkentteki Bolivar Meydanı’nda düzenlenen mitinge katılan Guaido, burada yaptığı konuşmada, Maduro görevi bırakana kadar eylemlerine devam edeceklerini vurguladı.

Daha önce Venezuela ordusunun desteğini isteyen ve askerler için af çıkaracaklarını açıklayan Guaido, bu toplantılarda, Ulusal Mecliste onaylanan af yasasını Caracaslılarla ele alacaklarını, pazar günü ise af yasasının metnini sokaktaki güvenlik güçlerine dağıtacaklarını duyurdu. Kendisini geçici devlet başkanı ilan ettiği çarşamba gününden bu yana başta ABD olmak üzere birçok devletten destek aldığına işaret eden Guaido, “Maduro’nun sahip olmadığı uluslararası meşruiyete” sahip olduklarını iddia etti. Devlet Başkanı Maduro’nun ülkesinde darbe yapıldığı yönündeki açıklamalarına da değinen ve kendilerinin darbe girişimi içinde olmadıklarını savunan Guaido, “Asıl benim tutuklanmam darbedir” dedi.