‘Bahar’ın diğer kahramanları

İki kere Pulitzer ödülü alan ve kendi kuşağının en başarılı gazetecilerinden biri olarak görülen Anthony Shadid, New York Times için yazı dizisi kaleme almaya gittiği Suriye’de önceki gün astım krizi nedeniyle hayatını kaybetti. Karısı Nada Bakri Shadid, fotomuhabir Tyler Hicks’in Türkiye’ye taşıdığı eşinin cenazesini İstanbul’dan alarak bugün defnedilmek üzere Lübnan’a götürdü. 43 yaşındaki başarılı gazetecinin erken ölümü, isyanlar ve savaşları ön cephelerden izleyerek dünyaya duyuran kahraman gazetecileri tekrar gündeme taşıdı.

52 GAZETECİ ÖLDÜ
Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da koltuğunu terk etmemekte direnen diktatörlere karşı halkların ayaklanması ile son bir yıl, yakın tarihin en hareketli dönemlerinden biri oldu. Otokrat rejimlerin serbest bilgi akışına izin vermediği ülkelerde gerçekte neler olduğunu aktarma görevi yine gazetecilere düştü. Büyük riskler alarak çoğu kez yasa dışı yollarla isyan ülkelerine giren gazeteciler burada yaşananları bağımsız kaynaklardan doğrulatarak aktaran ender isimler oldular. 2011 yılından bu yana 52 gazeteci görevleri başında öldürüldü, bu gazetecilerin 16’sı da Arap Baharı ülkelerinde yaşanan isyanları izlemekteydi. Arap Baharı’nın diğer kahramanları da gazetecilerdi...

SON?KARE AJANSTA
Arap Baharı’nda öldürülen ilk gazeteci EPA ajansının Fransız fotomuhabiri Lucas Mebrouk Dolega oldu. 32 yaşındaki Dolega, Arap Baharı’nın doğum yeri Tunus’ta Zeynel Abidin Bin Ali’ye karşı yapılan protestoda başına güvenlik güçlerinin attığı göz yaşartıcı gaz bombası isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti. Dolega’nın ölmeden önce çektiği son kareler bile arkadaşları tarafından aktarılarak gazetelere servis edilmek üzere ajans sıralarında yerlerini aldı.
Libya’da altı ay süren ayaklanmada dört gazeteci hayatını kaybetti. Bunların arasında son yılların en yetenekli isimleri olarak kabul edilen Oscar’a aday gösterilen savaş belgeseli Restrepo’nun yönetmenlerinden ve Vanity Fair dergisinin muhabiri Tim Hetherington ile Pulitzer Ödülü’ne aday gösterilen Getty Images muhabiri Chris Hondros da vardı.

EN ÖLÜMCÜL SURİYE
Gazeteciler, Kaddafi güçlerinin kuşatması altındaki Misrata’da saklandıkları duvara havan topu isabet etmesi sonucu öldüler. Libya’da ölenlerden biri de El Cezire kameramanı Ali Hasan el-Caber idi. Arap Baharı’nda en ölümcül ülke ise 11 ayda 5 gazeteciyle Suriye oldu. Devlet Başkanı Beşar Esad gösterilerin ilk başladığı andan itibaren ülkesini yabancı gazetecilere kapattı. Bu nedenle gazeteciler büyük kişisel riskler alarak Türkiye ve Lübnan sınırından Suriye’ye girdiler. Burada roket güdümlü el bombası saldırısının ortasında kalan France2 televizyonundan Gilles Jacquier, Batı medyasından ölen ilk gazeteci oldu.

KORKMUYORLAR
Öldürülen gazeteciler şu soruyu akıllara getiriyor: Görev başında ölmek her zaman bir ihtimal dahilinde olmasına rağmen nasıl düşünmeden ön cephelere gidebiliyorlar? Savaş muhabirleri için bu aslında bir seçim yapmak bile değil. Tıpkı ateş arasında kalan sivillere kimsenin orada olmayı isteyip istemediklerini sormaması gibi... Batı Şeria’da vurulan ve Libya’da kaçırılan Anthony Shadid, bir röportajında kendisine ölmeye değer bir haber olup olmadığı sorulduğunda “Bu soruyu çok düşündüm. Ölmeye değer bir haber olduğunu düşünmüyorum ama risk almaya değer haberler vardır” demişti.

En kanlı Vietnam
66
Vietnam Savaşı’nda
20 yılda ölen
gazeteci sayısı.

17
Kore Savaşı’nda üç yılda ölen muhabir sayısı.

36
Balkanlar’da
1991-95’te ölen gazeteci sayısı.

9
Afganistan Savaşı’nın ilk üç yılında ölen muhabirlerin sayısı.

7
Kosova Savaşı’nda 1999-2001 arasında ölen gazeteci sayısı.

4
Körfez Savaşı’nda ölen gazeteci sayısı. Hepsi işgalden sonra.

Libya’da devrimin yıldönümü
Libya’da diktatör Muammer Kaddafi’nin 42 yıllık rejimine karşı geçen yıl şubat ayında başlatılan isyanın yıldönümü, Bengazi’nin Tahrir Meydanı’nda toplanan binlerce kişi tarafından havai fişeklerle kutlandı.