Barış parmaklıklar ardında

Norveç’in başkenti Oslo’da dün düzenlenen Nobel Barış Ödülü töreninde, ödülün sahibi olan hapisteki Çinli muhalif Liu Şiaobo’nun koltuğu boş kaldı.

Norveç kraliyet ailesinin yanı sıra 48 yabancı hükümet temsilcisinin katıldığı törende, Nobel Komitesi Başkanı Thorbjoern Jagland, Liu Şiaobo’nun ödül belgesini boş sandalyesine koydu. Törene, hapisteki Liu Şiaobo’nun yanı sıra, Çin tarafından ev hapsinde tutulan eşi ve seyahat etmeleri engellenen kardeşleri de katılamadı. Ödül sahibinin ve birinci dereceden akrabalarının Norveç’e gidememeleri nedeniyle Liu Şiaobo’nun 10 milyon İsveç kronu değerindeki para ödülü, diploması ve madalyasının ileri bir tarihte teslim edilmesine karar verildi.

74 yıl sonra ilk kez
Liu Şiaobo’nun gıyabında yapılan ödül töreninde Nobel Komitesi Başkanı Jagland, “Ödül sahibinin bugün burada olmamasından üzüntü duyuyoruz” dedi. Jagland, 1936’da ödüle layık görülen Alman gazeteci Carl von Ossietzky’nin de Nazi lideri Adolf Hitler’in engellemesi yüzünden ödülünü alamadığını hatırlattı. 2003’te de İranlı muhalif avukat Şirin Ebadi’nin ödüle layık görüldüğünü anımsatan Jagland, “Ebadi ödülünü almaya gelmişti. İranlı yetkililerin tepkileriyle ilgili söylenecek çok şey olsa da İran Büyükelçisi de törende hazır bulunmuştu” diye konuştu.
Nobel Barış Ödülü töreni nedeniyle açıklama yapan birçok dünya lideri, Çin’den Liu Şiaobo’yu serbest bırakmasını istedi. Geçen yıl aynı ödüle layık görülen ABD Başkanı Barack Obama da, “Liu Şiaobo, bu ödülü benden çok daha fazla hak ediyor. Onun savunduğu değerler evrenseldir, mücadelesi barışçıldır. En kısa sürede serbest bırakılmalıdır” dedi.

Haber kanallarına sansür
Çin’in baskısıyla 16 ülke ödül törenine katılmazken, Pekin yönetimi tören öncesinde yaptığı baskınlarda en az 20 kişiyi gözaltına aldı. Ülkede, bar ve restoranlara kutlama yapılmasını önlemek amacıyla 6 kişiden kalabalık grupların rezervasyon yaptırması yasaklandı. CNN ve BBC gibi uluslararası haber kuruluşlarının yayını da kesildi.
Çin’de 1989 yılındaki kanlı Tiananmen eylemlerine katıldıktan sonra 2 yıl hapis yatan demokrasi yanlısı Liu Şiaobo (54), geçen yıl da “halkı devlete karşı kışkırtmak” suçlamasıyla 11 yıl hapse mahkûm edilmişti. Liu’nun ödülü kazandığının açıklanmasının ardından eşi Liu Şia da ev hapsine alınmıştı.