19.11.2013 - 02:30 | Son Güncellenme:
BÜNYAMİN AYGÜN / İstanbul
Suriyeli muhaliflerin önde gelen komutanlarından “Hacı Mare” kod adlı Abdulkadir Salih, geçtiğimiz hafta gerçekleşen bir saldırıda aldığı şarapnel yaraları sonucu öldü. Halep’te mücadele eden Tevhid Tugayları’nın başında bulunan Salih, ılımlı muhalif komutanlardan biriydi. Kişisel servetiyle Halep’te Tevhid Tugayı’nı kuran 43 yaşındaki Salih, cumartesi Halep’teki karargâhında bombardımanda yaralanarak Gaziantep’e getirilmişti. Burada doktorların yoğun çabasına rağmen kurtarılamayan Salih dün hayatını kaybetti.
‘Ben belki göremem’
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın, başına 200 milyon dolar para ödülü koyduğu öne sürülen “Hacı Mare” kod adlı Abdulkadir Salih ile Temmuz 2012’de Halep’te bir çatışmada tanışmıştık. Bir elinde Kaleşnikofu diğer elinde telsiziyle çatışmayı bizzat yönetiyordu.
Aynı günün akşamında daha önce okul olarak kullanılan bir binaya kurduğu karargâhında bir araya geldik. Salih, Suriye’deki radikal komutanların aksine ılımlı ve modern davranışlarıyla dikkat çekiyordu. İyi derecede İngilizcesiyle hayatını özetlerken öleceğini görür gibi; ‘‘Esad gidecek, Suriye halkı özgürlüğüne kavuşacak. Ancak savaşımız kanlı geçiyor, belki görürüm belki göremem’’ demişti.
Tüccarlıktan komutanlığa
Abdulkadir Salih, Suriye’deki ilk sivil direnişi, Halep’e 20 km mesafedeki Marea kasabasında üç yıl önce 90 kişiyi örgütleyerek başlatmıştı. Suriye’deki direnişin lideri olarak ortaya çıkmadan önce dünyanın birçok ülkesine kuruyemiş ihraç eden bir işadamıydı. Üç yıldır tüm mal varlığını yönetim karşıtı hareket için harcayan Salih, kısa sürede Suriye’nin kuzey kanadını örgütleyip Halep’e karargâh kurmayı başardı. Çatışmalarda ön saflarda bulunmasıyla dikkat çeken Salih’in kendi imkanlarıyla kurduğu birliğiyle Halep’te yanlarında bulunmuştum. Yanına gelen tüm gazetecilere kapısını açan Salih, ‘’Gazeteciler bizim gibi değil, bizim silahımız var onların yok.
Şebbiha liderini esir almıştı
Sesimizi dünyaya duyurmak için silahsız, kalkansız bu savaşı takip ediyorlarsa saygı duyarım’’diyordu. Salih komutasındaki Tevhid Tugayı geçtiğimiz yıl Halep’te Şebbiha’nın merkezine baskın düzenlediğinde yine beraberdik. Bir köyde muhalif 18 gencin Şebbihalılar tarafından öldürüldüğü haberinin gelmesinden 3 gün sonra Zeyno Berri istihbarat merkezi adı verilen binayı kuşatmak için bir mahalle öteden evlerin duvarlarını delerek geçmişlerdi. Yaklaşık 300 kişilik Tevhid Tugayı milisiyle başlatılan operasyonu bir apartman dairesinden telsizle yönetti. Saatler süren yoğun çatışmalarda rejim güçleri, bölgeyi havadan uçak ve helikopterlerle, karadan obüs ve top atışlarıyla bombalamasına rağmen geri adım atmamış ve Şebbiha’nın Halep bölgesi lideri Zeyno Berri’yi sağ ele geçirerek esir almıştı. Ardından mahkemeye çıkarılan Zeyno Berri kurşuna dizilmişti. Halep’in kader savaşlarından biri olan bu baskına ben de objektifimle şahitlik etmiştim.
Sınırda arabulucuydu
Halep’teki çetin çatışmaların olduğu hangi bölgeye gitsek savaşçıların etrafını sararak birlikte fotoğraf çektirmek istediği Salih, dini eksenli olmamasına rağmen Halep ve çevresinde kanaat önderiydi. Özgür Suriye Ordusu’ndaki sorunların çözümünde görüşüne ilk başvurulan lider konumundaydı. Salih, Türkiye sınırında çatışan El Kaide bağlantılı gruplar ile Özgür Suriye Ordusu arasında da aracılık ederek ateşkes sağlamıştı. Salih’in cenazesi, otopsi işlemlerinin ardından yakınları tarafından götürüldüğü Suriye’de toprağa verilecek.
Halep’teki muhalifleri birleştirdi
Abdülkadir Salih’in Temmuz 2012’de kurduğu Tevhid Tugayı, Halep’te savaşan irili ufaklı grupları bir araya getirmişti. 10 bin üyesi olduğu tahmin edilen Tevhid Tugayı, ocak ayında Suriye İslami Kurtuluş Cephesi’ne katıldı. Bu grup, Özgür Suriye Ordusu’nun Batı’nın da desteklediği Yüksek Askeri Konseyi’ni tanıyor ama Suriye Ulusal Konseyi’ni tanımıyor.