Blinken: Türkiye değer verdiğimiz bir müttefik

NATO ülkelerinin dışişleri bakanları, bir yılı aşkın süreden sonra ilk kez yüz yüze toplantı için dün Brüksel’de bir araya geldi. Kovid-19 salgını sürecinde daha önce video konferans yöntemiyle yapılan NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı, bu kez NATO karargahında düzenleniyor. Bugün de devam edecek toplantıda Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu temsil ediyor.

Yıl içinde Brüksel’de düzenlenmesi planlanan NATO Zirvesi’ne hazırlık niteliği de taşıyan iki günlük toplantının ilk gününde Genel Sekreter Jens Stoltenberg’in NATO’nun geleceği hakkında hazırladığı “NATO 2030” girişimiyle ilgili görüş alışverişi yapıldı. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken da bu göreve geldikten sonra ilk kez müttefik ülkelerden mevkidaşlarıyla bir araya geldi. Blinken ve Stoltenberg dün “Transatlantik Bağı Güçlendirmek” konulu sohbet toplantısı düzenledi.

Türkiye ile ilişkilere dair bir soruyu yanıtlayan Blinken, Türkiye ile bazı konularda görüş ayrılıkları bulunduğunu, ancak NATO’nun diğer anlaşmazlık konularının yanı sıra özellikle Doğu Akdeniz’de gerginliği azaltma konusunda ne kadar etkili bir rol oynadığını gösterdiğini kaydetti. Blinken, bunun çok olumlu bir örnek olduğunu ve gerginliği azaltma konusunda çalışmaya devam edilmesi gerektiğini ifade etti. Türkiye’yle görüş ayrılıklarının bir sır olmadığına işaret eden Blinken, “Türkiye, uzun bir geçmişimiz olan ve değer verdiğimiz bir müttefikimiz. Türkiye’nin NATO’ya olan bağlılığının sürmesi hepimizin çıkarına” vurgusunda bulundu.

‘NATO’ya bağlıyız’

Blinken, “Biz NATO’ya olan güçlü bağlılığımızı teyit ediyoruz. İttifaklar ve ortaklıklarımızı tekrar canlandırmak istiyoruz. Hiçbir ülke mevcut sınamalarla tek başına mücadele edemez” diye konuştu. Dünya genelinde demokrasilerde bir gerileme eğilimi olduğuna ve otokratik sistemlerin yükselişi geçtiğine değinen Blinken, “Geçmiş yıllar ve aylarda ABD’de de kendi sınamalarıyla mücadele etmek zorunda kaldı. Ancak tarihte de olduğu gibi ABD bu tür zorluklardan hep daha güçlü çıktı. İç bölünmüşlüğümüzü açık ve şeffaf bir şekilde ele alıyoruz, gizlemiyoruz” dedi. Rusya’yla ilgili ise Blinken, ABD’nin NATO’yla benzer bir tutum sergilediğini, stratejik istikrar için Moskova’yla birlikte çalışabileceklerini ancak saldırganlığa karşı geleceklerini söyledi. Blinken, Çin konusunda ise NATO’nun Çin’in yükselişiyle birlikte ortaya çıkan tehditlere odaklanmasının önem taşıdığına işaret etti.

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ise Türkiye konusunda bazı görüş ayrılıkları ve özellikle S-400 hava savunma sisteminin tedariki ve Doğu Akdeniz’deki gelişmeler konusunda endişeler bulunduğunu ifade etti. Stoltenberg, “NATO, müttefiklerin oturup sorunlarını konuşma ve çözüm bulmaya çalışmaları için önemli bir platform görevi üstleniyor” dedi. Stoltenberg, toplantı sonrası yaptığı açıklamada ise “Aynı zamanda Türkiye’nin önemli bir müttefik olduğunu göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Türkiye’nin Irak ve Suriye’ye sınırı bulunuyor ve uluslararası terörle mücadelede önemli bir rolü bulunuyor. Başka hiçbir müttefik Türkiye kadar mülteciyi barındırmıyor” dedi.

Ortak açıklamada terör vurgusu

NATO üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, ilk günkü oturumların ardından ortak yazılı açıklama yayımladı. Açıklamada, “NATO kendini uyarlamaya devam edecek. Artan tehditler ve sistematik rekabetle karşı karşıyayız. Rusya’nın saldırgan faaliyetleri Avro-Atlantik güvenliğini tehdit ederken, terörün tüm tür ve tezahürleri hepimiz için süregelen bir tehdit olmaya devam ediyor. NATO’nun dayanıklılığı, askeri gücü ve küresel bakışını bizimle ortak hedefleri paylaşan uluslararası örgütlerle yakın bağ kurarak daha da güçlendireceğiz. Güvenlik, refah, demokrasi ve özgürlüklerimizi güvence altına almak için birlikte durmaya ve birlikte çalışmaya devam edeceğiz” ifadelerine yer verildi.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD’li mevkidaşı Anthony Blinken ile toplantı öncesi selamlaşarak ayaküstü sohbet etti. İki bakanın bugün görüşmesi bekleniyor.

‘Tüm terör örgütleriyle mücadelemiz sürecek’

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nda Türkiye’nin tüm terör örgütleriyle mücadelesinin süreceğini bildirdi. Çavuşoğlu, Brüksel’deki NATO karargahında düzenlenen toplantıda yaptığı konuşma hakkında sosyal medya hesabından bilgi verdi. Türkiye’nin Afganistan’da barış süreci için üst düzey toplantıya ev sahipliği yapacağını belirten Çavuşoğlu, Libya’da istikrarın tesisi için Türkiye’nin desteğinin süreceğini kaydetti.

Çavuşoğlu, “PKK/YPG, Irak ve Suriye’ye de tehdit. Tüm terör örgütleriyle mücadelemiz devam edecek” ifadesini kullandı. Çavuşoğlu ayrıca “İttifak içinde dayanışmanın güçlendirilmesinin, her bir müttefikin güvenlik kaygılarının ciddiye alınmasının, terörün
her türüne karşı birlikte mücadele edilmesinin önemini vurguladık” dedi.

Öte yandan Bakan Çavuşoğlu, İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab ve Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian ile bir araya geldi. Raab ile görüşmesinde Kıbrıs, Doğu Akdeniz ve Libya’daki gelişmeleri ele aldıklarını söyleyen Çavuşoğlu, “Serbest Ticaret Anlaşması’nın kapsamını genişletmek ve 20 milyar dolar ticaret hedefine ulaşmak istiyoruz” ifadesini kullandı. Çavuşoğlu, Fransız mevkidaşıyla yaptığı görüşmeye ilişkin de “Ekonomik ve Ticari Ortak Komisyon Toplantısı ve İş Forumu’na ev sahipliği yapacağız. Suriye ve Libya dahil bölgesel konularda da istişarelerimiz devam edecek” mesajını paylaştı.

Rusya konuşulacak

Dışişleri bakanları, ilk gün NATO’nun Afganistan’daki varlığı ve Afganistan barış süreci konusunda istişarelerde bulundu. NATO Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın ikinci gününde ise Rusya masada olacak. Rusya’nın konuşulacağı oturuma NATO ortakları Finlandiya ve İsveç’in dışişleri bakanlarıyla AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell de katılacak. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, daha önce Rusya’nın içeride muhaliflere baskı uyguladığını, siber saldırılarla NATO ülkelerinde seçimlere müdahale etmeye çalışarak demokrasileri baltalamaya çabaladığını ve genel olarak saldırgan bir tutum içinde olduğunu söylemişti.