Charlie birkaç saatte tükendi

Yemen El Kaidesine bağlılık bildiren Fransız vatandaşları Cherif ve Said Kouachi’nin 12 çalışanını katlettiği mizah dergisi Charlie Hebdo’nun yeni sayısı büyük ilgi gördü. İfade ve basın özgürlüğüyle dayanışma içine giren Fransızlar sabahın ilk saatlerinde gazete bayiilerine akın etti. Piyasaya sürülen 3 milyon nüsha birkaç saat içinde tükenirken; 19 Ocak’a kadar derginin toplam baskısının 5 milyona çıkacağı açıklandı. Mizah dergisinin olağan haftalık tirajı 60 bin civarındaydı.

“JaiMonCharlie”
Gazetenin hayatta kalan kadrosunun çıkardığı sayıyı sadece günün ilk ışıklarında gazete bayiinin yolunu tutanlar alabildi. AP haber ajansı Paris’teki bir gazete bayiinde durumu şöyle aktardı: “58 yaşındaki doktor Catherine Boniface sabahtan beri birçok kioskta şansını denemiş. Fakat satıcı ona elindeki 150 nüshanın 10 dakika içinde bittiğini söylüyor. Derginin düzenli bir okuyucusu olmayan Boniface ‘Hayalkırıklığına uğradım. Bu sayı sembolik, terörizme boyun eğmediklerini gösteriyor’ diyor. Araştırmacı Pierre Asselin de üçüncü denemesinden sonra vazgeçmiş. ‘Yarın tekrar deneyeceğim’ diyor. Bir kadın sabah 60 ila 70 kişiyle birlikte sıra beklediğini anlatıyor”. Dergiyi edinebilenler sevinçlerini Twitter’da “#JaiMonCharlie” (Charlie’me Sahibim) etiketiyle paylaştı.

Hidalgo’dan harita
Paris’in sosyalist belediye başkanı Anne Hidalgo da Twitter üzerinden Avrupa’da ‘kiosk’ olarak bilinen gazete bayiilerinin tamamının haritasını yayınlayarak yol gösterdi. Açık arttırma sitesi eBay’de bir kişi elindeki sayı için 15 bin euro (40 bin 406 TL) talep etti. Paris merkezli Sınır Tanımayan Muhabirler derneği ‘ahlaksız opportünizmi’ kınarken dergiye yoğun ilginin ‘katillerin tamamen başarısız olduğunu’ gösterdiğini belirtti.

El Pais’e koruma
Dergi Avrupa’nın farklı noktalarında güvenlik endişeleriyle yayımlandı. 16 farklı dilde yayımlanan Charlie Hebdo’ya İspanyolca yer veren El Pais gazetesinin Madrid’de ofisi önüne polis koruması yerleştirildi. Gazete iki sayfalık karikatür seçkisinde gözü yaşlı Hazreti Muhammed’i tasvir eden kapağı basmamıştı. Öte yandan, İngiltere’nin başkenti Londra’nın doğusunda dükkanına “Je Suis Charlie” (Ben Charlie’yim) tabelası asan Fransa doğumlu Müslüman Adel Defilaux ölüm tehdidi aldı. London Evening Standard gazetesine konuşan Defilaux, dükkanına giren bir kişinin tabelayı kaldırmazsa ‘başına kötü şeylerin geleceğini söylediğini’ belirtti.

İçinde neler var?

Kapak, sayıdaki tek Hz. Muhammed karikatürü

Charlie Hebdo’nun yeni sayısında, çizer ‘Luz’ imzalı kapak dışında Hz. Muhammed karikatürü bulunmuyor. Yine Luz imzalı bir karikatürde, saldırıyı gerçekleştiren teröristler cennete ulaşıyor ve ‘70 bakire nerede’ diye soruyor. Yanıt ise, “Charlie ekibiyle, ezikler” oluyor. François Hollande’ın yer aldığı bir karikatürde Cumhurbaşkanı, “Bununla mücadele ediyorum. Mücadele etmeyi bırakmayacağım” derken bir uçurumdan aşağı yürüyor. Sayıda hayatını kaybeden çizerler Wolinski, Charb, Tignous ve Honore’nin daha önce çizdiği karikatürler ve Bernard Maris ile Elsa Cayat’ın daha önce yazdığı yazılar da var.

‘Teröristlerin istemediği kapak’

Charlie Hebdo çalışanları, önceki akşam düzenledikleri basın toplantısında yeni sayı ile insanları yasa boğmayı değil güldürmeyi amaçladıklarını söyledi. Ancak basın toplantısı sırasında, kapakta imzası bulunan “Luz” takma isimli karikatürist Renald Luzier, göz yaşlarına hakim olamadı. Derginin kapağında Hz. Muhammed figürüne yer veriliyor ve çizimde gözünden yaş akan figür, “Je Suis Charlie” (Ben Charlie’yim) yazılı bir dövizi tutuyor.Üzerinde ise “Tout est pardonne” (Her şey affedildi) yazıyor.
Luz, kapakla ilgili tepki almaktan endişe edip etmediği sorulduğunda, “Yeni kapak konusunda hiç endişeli değilim. İnsanların zeki olduğunu düşünüyorum. İnsanların zekasına, mizahına ve ironiye güveniyoruz. İroniye de yer olmalıdır” dedi. Ne yazık ki Suudi Arabistan gibi bazı ülkelerde “dalga geçme özgürlüğünün” olmadığını söyleyen Luz, şöyle devam etti: “Tekrar onu (Hz. Muhammed) çizdiğimiz için üzgünüm. Bu karakter, bizim ya şövalye ya da provakatör olarak adlandırılmamıza neden oldu. Teröristler de bir zaman çocuktu, bizim gibi, tüm çocuklar gibi çizim yapıyorlardı. Belki bir gün mizah duygularını kaybettiler, artık çocuk ruhları dünyayı biraz uzak mesafeden görememeye başladı. Ana fikir Muhammed’i ‘Ben Charlie’ derken çizmekti. Ona baktım, ağlıyordu. Üzerine ‘Her şey affedildi’ yazdım. Sonra da ben de ağladım.”
Luz, uyuyakaldığı için olayın yaşandığı gün saldırı bittikten sonra binaya gitmişti. Londra’da olduğu için saldırıdan kurtulan Genel Yayın Yönetmeni Gerard Biard ise, “Bu teröristlerin çizmemizi istemedikleri bir kapaktı. Bu sadece ağlayan bir figür değil. Bizim Muhammed’imiz ateş açanların inandığından çok daha iyi bir Muhammed” dedi.